W czasie nauki bezrobotny dostaje z urzędu pracy stypendium w wysokości 988,40 zł miesięcznie. Pracodawca ponosi więc tylko techniczne koszty szkolenia pracowników i obciążenie związane z wynagrodzeniem pracownika oddelegowanego do opieki nad uczącymi się bezrobotnymi.
Przygotowanie zawodowe dorosłych może odbywać się w dwóch formach. Pierwsza to praktyczna nauka zawodu, umożliwiająca przystąpienie do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie. lub egzaminu czeladniczego. Do zorganizowania takiej nauki potrzebny jest wykwalifikowany nauczyciel zawodu. Znacznie prostsza jest druga metoda przyuczenia do pracy. Umożliwia ona uzyskanie świadectw potwierdzających kwalifikacje w zawodzie. W przypadku bezrobotnych posiadających wykształcenie zasadnicze zawodowe lub średnie, po zakończeniu takiego szkolenia mogą oni ubiegać się o wystawienie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe (muszą jednak wcześniej zdać egzamin).
Ważne!
O tym, czy powiatowy urząd pracy jest gotów zawrzeć umowę na przygotowanie zawodowe dorosłych, można dowiedzieć się z ogłoszeń. Każdy urząd pracy ma obowiązek publikować liczbę tworzonych miejsc przygotowania zawodowego dorosłych, oraz wysokość środków z Funduszu Pracy przeznaczonych na ten cel.
Krok 1. Złóż wniosek z załącznikami
Pracodawca zainteresowany utworzeniem miejsc przygotowania zawodowego dorosłych powinien złożyć wniosek do powiatowego urzędu pracy i podać w nim swoje dane: firmę, siedzibę i miejsce prowadzenia działalności, oraz wskazać osoby upoważnione do reprezentowania go. Musi też we wniosku przedstawić:
- liczbę przewidywanych miejsc przygotowania zawodowego dorosłych;
- imię, nazwisko, stanowisko i kwalifikacje opiekuna uczestnika przygotowania zawodowego dorosłych (wyznacza go pracodawca);
- informację o proponowanym sposobie uzyskania przez uczestników wiedzy teoretycznej przewidzianej programem przygotowania zawodowego dorosłych,
- instytucje, w których może być przeprowadzony egzamin kwalifikacyjny na tytuł zawodowy, egzamin czeladniczy lub egzamin sprawdzający;
- wykaz wydatków, które będzie ponosił pracodawca na uczestników przygotowania zawodowego dorosłych.
Do wniosku o zorganizowanie prac interwencyjnych przedsiębiorca powinien dołączyć:
- zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, lub wpis do rejestru sądowego,
- kserokopię zaświadczenia o nadaniu nr REGON,
- kserokopię decyzji o nadaniu NIP,
- zaświadczenie z ZUS o niezaleganiu w opłatach,
- zaświadczenie z urzędu skarbowego o niezaleganiu w opłatach,
- informację na temat kondycji finansowej przedsiębiorstwa.
Urząd pracy ma 30 dni na rozpatrzenie wniosku, po czym podpisuje z przedsiębiorcą umowę w sprawie przygotowania zawodowego dorosłych.
Krok 2. Ustal formę przygotowania
Praktyczna nauka zawodu dorosłych może trwać od 12 miesięcy do 18 miesięcy, a przyuczenie do pracy dorosłych od trzech do sześciu miesięcy. Wybór formy szkolenia bezrobotnych ma istotne znaczenie, gdyż przepisy stawiają wyższe wymagania pracodawcy, który chce zająć się przygotowaniem zawodowym dorosłych w formie praktycznej nauki zawodu.
Od opiekunów uczestników przygotowania zawodowego dorosłych realizowanego w formie praktycznej nauki zawodu wymagane jest posiadanie odpowiednich kwalifikacji. Muszą to być nauczyciele z potwierdzonymi egzaminami kwalifikacjami lub rzemieślnicy z tytułem mistrza w zawodzie, którego będą nauczać z przygotowaniem pedagogicznym wymaganym od nauczycieli lub ukończonym kursem pedagogicznym.
Z kolei od opiekunów uczestników przygotowania zawodowego dorosłych realizowanego w formie przyuczenia do pracy dorosłych jest wymagane posiadanie co najmniej:
- wykształcenia średniego;
- 3 letniego stażu pracy w zawodzie obejmującym zadania zawodowe, do realizacji których są wymagane umiejętności zdobywane w trakcie przyuczenia;
- rocznego doświadczenia w wykonywaniu zadań z zakresu nadzoru nad pracownikami, stażystami lub praktykantami.
Krok 3. Przestrzegaj obowiązków
Pracodawca realizujący przygotowanie zawodowe dorosłych ma obowiązek:
- zapoznać uczestnika z jego obowiązkami i uprawnieniami oraz z programem przygotowania zawodowego dorosłych,
- prowadzić dokumentację realizacji takiego programu,
- zapewnić uczestnikowi programu bezpieczne i higieniczne warunki,
- zapewnić profilaktyczną ochronę zdrowia w zakresie przewidzianym dla pracowników,
- przeprowadzić szkolenia dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych (na zasadach przewidzianych dla pracowników) oraz zapoznać uczestnika z obowiązującym regulaminem pracy,
- przydzielić (na zasadach przewidzianych dla pracowników), odzież i obuwie robocze, środki ochrony indywidualnej oraz niezbędne środki higieny osobistej i zapewnić bezpłatne posiłki i napoje profilaktyczne,
- poinformować starostę niezwłocznie o wszelkich zdarzeniach mających wpływ na realizację programu przygotowania zawodowego dorosłych.
W terminie 5 dni po zakończeniu miesiąca pracodawca musi dostarczyć do urzędu pracy listy obecności uczestników przygotowania zawodowego dorosłych. Natomiast nie później niż w ciągu 7 dni od dnia ukończenia przez uczestnika programu przygotowania zawodowego musi mu wydać zaświadczenie o jego ukończeniu. Kopię tego zaświadczenia pracodawca przekazuje staroście.
Ważne! Za każde 30 dni kalendarzowe programu przygotowania zawodowego dorosłych bezrobotny nabywa prawo do 2 dni wolnego. Pracodawca ma obowiązek udzielić niewykorzystanego dotychczas wolnego w ostatnim miesiącu szkolenia.
Krok 4 Wystąp o refundację kosztów
Za każdy pełny miesiąc przygotowania zawodowego dorosłych pracodawca ma prawo otrzymać refundację wydatków poniesionych na każdego uczestnika w wysokości określonej w umowie, maksymalnie do wysokości 2 proc. przeciętnego wynagrodzenia za każdy pełny miesiąc programu. Obecnie kwota tej refundacji wynosi 72,25 zł miesięcznie. Te pieniądze mają pokryć wydatki na materiały i surowce, eksploatację maszyn i urządzeń, odzież roboczą, posiłki regeneracyjne i inne środki niezbędne do realizacji przygotowania zawodowego dorosłych.
Wniosek o dokonanie refundacji wydatków.
Taki dokument zawiera:
- wykaz uczestników przygotowania zawodowego dorosłych z podaniem imion, nazwisk, miejsca i daty urodzenia;
- okresy uczestnictwa oraz formę realizowanego przygotowania zawodowego dorosłych;
- kwoty poniesionych wydatków na uczestników przygotowania zawodowego dorosłych, wraz z poświadczonymi za zgodność z oryginałem kopiami dokumentów potwierdzających poniesienie tych wydatków oraz kwoty należnej refundacji;
- wskazanie rachunku bankowego pracodawcy, na który powinny być przekazane środki finansowe.
Krok 5. Upomnij się o premię
W ciągu trzech miesięcy od pomyślnego zdania egzaminu przez uczestnika przygotowania zawodowego dorosłych, pracodawca może złożyć wniosek o przyznanie jednorazowej premii w wysokości 478,90 zł za każdy miesiąc jego praktycznej nauki zawodu. Do wniosku w tej sprawie należy dołączyć kopię dyplomu lub innego dokumentu potwierdzającego zdanie egzaminu.
Wraz z wnioskiem o wypłatę premii należy złożyć następujące dokumenty:
- wykaz uczestników przygotowania zawodowego dorosłych, podając imiona, nazwiska, miejsca i daty urodzenia,
- wykaz okresów uczestnictwa oraz form realizowanego przygotowania zawodowego dorosłych,
- numer rachunku bankowego pracodawcy, na który powinny być przekazane środki finansowe.
Co w programie
Program przygotowania zawodowego dorosłych zawiera w szczególności:
- formy przygotowania zawodowego dorosłych i określa czas jego trwania;
- nazwę i kod zawodu, zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego lub klasyfikacją zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy;
- wykaz zadań zawodowych przewidzianych do realizacji u pracodawcy;
- wykaz nabywanych kwalifikacji zawodowych lub umiejętności;
- wymagania dotyczące wykształcenia oraz predyspozycji psychofizycznych i zdrowotnych stawiane uczestnikom.
Podstawa prawna:
ustawa z 20 kwietnia 2004 r. – o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r. poz. 674 ze zm.)
rozporządzenie z 7 kwietnia 2009 r. w sprawie przygotowania zawodowego dorosłych (Dz.U. nr 61, poz. 502 ze zm.)