Ustawą z 25 marca 2011 r. o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (DzU nr 106, poz. 622; weszła w życie 1 lipca 2011 r.) do kodeksu spółek handlowych został wprowadzony rozdział 26. Przewidziana w nim została zupełnie nowa forma przekształcenia przedsiębiorcy w spółkę kapitałową – spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.

Celem nowych przepisów było maksymalne uproszczenie procedury dla przedsiębiorców prowadzących działalność na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, którzy zamierzają kontynuować prowadzenie działalności w formie spółki.

Zasada sukcesji

Zgodnie z art. 584

2

§ 2 k.s.h. spółka przekształcona pozostaje podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane przedsiębiorcy przed jego przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej. Przepisu tego nie stosuje się do ulg podatkowych przewidzianych w przepisach prawa podatkowego.

Zatem pierwszą korzyścią, która jest związana z tą formą przekształcenia, jest okoliczność, że spółka powstała w wyniku przekształcenia jest sukcesorem praw i obowiązków przedsiębiorcy. Jest to uregulowanie tożsame z uregulowaniem dotyczącym sukcesji praw i obowiązków dotyczących łączenia i przekształcenia spółek. Zasada przejścia praw i obowiązków nie obejmuje praw i obowiązków związanych z prawem podatkowym. W rozumieniu ordynacji podatkowej przedsiębiorca pozostaje w dalszym ciągu podatnikiem i w związku z tym spoczywa na nim obowiązek uiszczenia zobowiązań podatkowych, które powstały przed dniem przekształcenia.

Podsumowując ten wątek, należy wskazać, że wprowadzone uregulowanie ma doniosłe znaczenie. Przedsiębiorca, który zamierza przekształcić działalność w spółkę, nie stanie przed koniecznością negocjacji dotychczasowych umów handlowych zawartych ze swoimi kontrahentami.

Do momentu wprowadzenia omawianej regulacji rozwiązaniem dla przedsiębiorcy, który zamierzał prowadzić działalność w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, było wniesienie swojej firmy aportem do nowo powstałej spółki lub też nabycie przez spółkę w drodze umowy kupna przedsiębiorstwa jako zorganizowanego zespołu praw i zobowiązań. Rozwiązania takie nie powodowały, że na spółkę automatycznie przechodziły wszystkie prawa i obowiązki związane z przedsiębiorstwem.

Jakie warunki

Jeśli przyjrzymy się warunkom formalnym, jakie jest obowiązany spełnić przedsiębiorca, aby przekształcić swoją działalność w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, dojdziemy do wniosku, że wbrew postulatowi szybkości i uproszczenia mechanizmu przekształcenia może ono pochłonąć sporo czasu. Może się też wiązać z koniecznościąponiesienia wymiernych kosztów.

Zgodnie z art. 584

5

k.s.h. do przekształcenia przedsiębiorcy wymaga się:

Zgodnie z art. 584

8

§ 1 k.s.h. plan przekształcenia przedsiębiorcy należy poddać badaniu przez biegłego rewidenta w zakresie poprawności i rzetelności. Sąd rejestrowy właściwy według siedziby przedsiębiorcy przekształcanego wyznacza na wniosek przedsiębiorcy przekształcanego biegłego rewidenta. W uzasadnionych przypadkach sąd może wyznaczyć dwóch albo większą liczbę biegłych. Tak więc w proces przekształcenia musi zostać zaangażowany notariusz, jak również biegły rewident.

Jeśli chodzi o moment przekształcenia, to w myśl art. 584

1

§ 1 k.s.h. przedsiębiorca przekształcany staje się spółką przekształconą z chwilą wpisu spółki do rejestru (dzień przekształcenia). Jednocześnie właściwy organ ewidencyjny z urzędu wykreśla przedsiębiorcę przekształcanego z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

Sąd rejestrowy przesyła niezwłocznie właściwemu organowi ewidencyjnemu odpis postanowienia o wpisie do rejestru przedsiębiorców jednoosobowej spółki kapitałowej powstałej wskutek przekształcenia.

Wierzyciel nie straci

Przepisy ustanawiające mechanizm przekształcenia przedsiębiorcy w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością zapobiegły tzw. ucieczkom przed wierzycielami. Tytułem przypomnienia – w odniesieniu do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością generalna zasada stanowi, że wspólnik nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki.

Natomiast w zakresie spółki powstałej w wyniku przekształcenia przedsiębiorca ponosi odpowiedzialność solidarną ze spółką przekształconą za zobowiązania przedsiębiorcy przekształcanego związane z prowadzoną działalnością gospodarczą powstałe przed dniem przekształcenia, przez okres trzech lat, licząc od dnia przekształcenia. Tym samym przekształcenie przedsiębiorcy w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością nie ma wpływu na sytuację wierzycieli takiego przedsiębiorcy.

Przekształcenie przedsiębiorstwa osoby fizycznej w spółkę kapitałową ogłasza się w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (art. 3 k.s.h. w zw. z art. 13 ust. 1 ustawy o KRS).

Co w ogłoszeniu

Monitor Sądowy i Gospodarczy jest ogólnokrajowym dziennikiem urzędowym przeznaczonym do zamieszczania obwieszczeń lub ogłoszeń. Wydawanie Monitora Sądowego i Gospodarczego należy do zakresu zadań ministra sprawiedliwości. Obwieszczenia lub ogłoszenia dotyczące przedsiębiorców podlegających rejestracji sądowej powinny zawierać, poza treścią obwieszczenia lub ogłoszenia, oznaczenie organu rejestracyjnego, datę wpisu do rejestru i numer, pod którym przedsiębiorca jest zarejestrowany.

Termin złożenia przez spółkę wniosku o ogłoszenie wynosi dwa tygodnie od dnia wpisu przekształcenia do rejestru. Ogłoszenie jest dokonywane na wniosek zarządu spółki przekształconej. Po dokonaniu ogłoszenia spółka jest zobowiązana przechowywać w lokalu swojej siedziby numery Monitora Sądowego i Gospodarczego, w którym zamieszczone są ogłoszenia i obwieszczenia dotyczące tego przedsiębiorcy.

— Łukasz Bernatowicz

— Piotr Rożański, radcowie prawni, w Kancelarii Prawnej Bernatowicz, Komorniczak, Mazur Radcy Prawni i Doradcy Podatkowi sp.p.