- Prowadzę duże gospodarstwo hodowli zwierząt. Podczas kontroli powiatowy lekarz weterynarii wykrył w paszy stosowanej do karmienia zwierząt obecność niedozwolonych białek pochodzenia zwierzęcego. Podczas ponownych badań paszy nie wykryto tej substancji. Pomimo to powiatowy lekarz weterynarii nałożył na mnie obowiązek uzyskania jego zgody na wyprowadzenie zwierząt do rzeźni. Ponadto nałożył nakaz, aby produkty pochodzące z tych zwierząt zostały zagospodarowane jako produkt uboczny. Czy wynik jednego badania może być powodem tak surowej sankcji? – pyta czytelnik.

Właściwe służby weterynaryjne są zmuszone nawet, przypadku jednorazowego stwierdzenia w stosowanej do karmienia paszy niedozwolonego składnika do zastosowania względem hodowcy właściwych środków zaradczych. Działania te mają zapobiegać niepożądanym skutkom zjedzenia niewłaściwej karmy przez zwierzęta hodowane z przeznaczeniem do spożycia przez ludzi.

Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w wyroku z 24 kwietnia 2013 r. (I GSK 524/11, www.orzeczenia.nsa.gov.pl).

Białostocki sąd podkreślił w powyższym orzeczeniu, że przepisy prawa paszowego i żywieniowego nie uzależniają konieczności stosowania sankcji od wielokrotności stwierdzenia naruszenia wymagań ustawowych ani od oceny stanu zdrowia zwierząt karmionych paszą, w której stwierdzono niedozwolony składnik.

Dla odpowiedzialności administracyjnej obojętne są także okoliczności, w których doszło do skażenia żywności dla zwierząt. Sankcja może być zatem skutkiem działania zawinionego przez hodowcę lub przypadkowego, którego nie można było przewidzieć czy mu zapobiec. Świadomość działania hodowcy (zawinienie) ma jedynie znaczenie przy stosowaniu sankcji karnych.

Tak rygorystyczne wymogi przewiduje rozporządzenie WE nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z 29 kwietnia 2004 r. W art. 54 ust. 2 rozporządzenia wymienione zostały środki zaradcze w przypadku, gdy właściwy organ wykryje niezgodności z wymogami wynikającymi z tej regulacji. Wśród nich rozporządzenie przewiduje m.in. nałożenie procedur sanitarnych lub podjęcie wszelkich innych działań uważanych za niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa paszy lub żywności.

Ponadto z art. 9 ust. 1 ustawy z 16 grudnia 2005 r. o produktach pochodzenia zwierzęcego wynika, że produkty pochodzenia zwierzęcego mogą być wprowadzane na rynek, jeżeli zostały pozyskane od zwierząt, które były karmione paszami spełniającymi wymagania określone w przepisach o paszach. Zgodnie z art. 7 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 999/2001 zabrania się karmienia przeżuwaczy białkami pochodzenia zwierzęcego.

Obecność tego rodzaju składników w paszy podawanej zwierzętom hodowlanym oznacza, że nie odpowiada ona wymaganiom określonym w powołanych przepisach, a w konsekwencji zwierzęta nią karmione nie spełniają wymogu z art. 9 ust. 1 pkt 2 ustawy z 16 grudnia 2005 r. i w myśl tego przepisu nie mogą być wprowadzane na rynek.

podstawa prawna:

art. 54 ust. 2 rozporządzenia WE nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (DzUUE L z 2004 r. nr 165 z późn. zm.)

art. 7 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 999/2001 ustanawiającego zasady dotyczące zapobiegania, kontroli i zwalczania niektórych pasażowalnych gąbczastych encefalopatii (DzU UE L z 2001 r. nr 147 z późn. zm.)

art. 9 ust. 1 ustawy z 16 grudnia 2005 r. o produktach pochodzenia zwierzęcego (Dz U z 2006 r. nr 17, poz. 127 z późn. zm.)