21 stycznia 2013 roku weszła w życie ustawa z 16 listopada 2012 r. o zmianie ustawy Prawo telekomunikacyjne oraz niektórych innych ustaw (DzU z 2012, poz. 1445; dalej ustawa nowelizacyjna) zmieniająca ustawę z 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne (DzU z 2004 nr 171 poz. 1800; prawo telekomunikacyjne). Nowe prawo telekomunikacyjne zmienia wiele dotychczasowych przepisów, dodając również nowe regulacje, a przez to dostosowuje nasze ustawodawstwo do wymagań dyrektyw unijnych.
Nowelizacja przewiduje rozwiązania zwiększające uprawnienia abonentów, optymalizuje obowiązki przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Zgodnie z nowym brzmieniem prawa telekomunikacyjnego umowa o świadczenie publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych powinna mieć jasną, zrozumiałą i łatwo dostępną formę a dodatkowo powinna zostać uzupełniona o szereg nowych regulacji. Umowa powinna określać m.in.:
- dane dotyczące funkcjonalności świadczonej usługi, ich jakości,
- sposób przekazywania abonentowi informacji o zagrożeniach związanych ze świadczoną usługą, w tym o sposobach ochrony bezpieczeństwa, prywatności i danych osobowych oraz
- wszelkie opłaty należne w momencie rozwiązania umowy.
Znowelizowane przepisy zmieniają zakres danych, które powinny znaleźć się w umowie o świadczenie usług telekomunikacyjnych, a które mogą zostać przeniesione z umowy do regulaminu świadczenia publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych.
Zgodne z art. 13 ust. 1 ustawy nowelizacyjnej w terminie pięciu miesięcy od dnia wejścia w życie tej ustawy dostawcy usług telekomunikacyjnych obowiązani są do dostosowania warunków umów, w tym określonych w regulaminie lub w cenniku, do przepisów w brzmieniu nadanym tą ustawą.
Termin na wprowadzenie zmian upływa 21 czerwca 2013 r., ale zgodnie z art. 60a ust. 1 prawa telekomunikacyjnego dostawca publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych zobowiązany jest doręczyć abonentowi treść każdej proponowanej zmiany warunków umowy, w tym określonych w regulaminie i cenniku z wyprzedzeniem co najmniej jednego miesiąca przed wprowadzeniem tych zmian.
W związku z tym do 21 maja 2013 r. każdy dostawca usług powinien dostosować umowy i regulaminy i poinformować o tym abonentów. Formą powiadomienia o przesłanych zmianach jest doręczenie zmienionych warunków umowy. Nie jest jednak konieczne przesyłanie całej umowy lub regulaminu. Można poprzestać tylko na tych postanowieniach, które uległy zmianie.
Wraz ze zmianą warunków umowy, w tym określonych w regulaminie lub cenniku, dostawca usług zobowiązany jest poinformować abonenta o możliwości wypowiedzenia umowy i ewentualnych tego wypowiedzenia konsekwencjach.
Od przyczyny zmiany umowy, regulaminu lub cennika przez dostawcę publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych zależy ponoszenie ewentualnych konsekwencji finansowych przez abonenta. W przypadku, gdy nowe postanowienia wprowadzone do umowy wynikają bezpośrednio ze zmiany przepisów prawa, z decyzji prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej albo, gdy dostawca usług musi usunąć, poprawić lub zastąpić w umowie jakąś klauzulę uznaną za niedozwoloną, to wtedy abonent nie może wypowiedzieć umowy bez ponoszenia konsekwencji finansowych. Jeśli przy zawieraniu umowy abonent otrzymał ulgę, to przy wypowiadaniu umowy z powodu zmian we wskazanych przypadkach dostawca usług może żądać zwrotu części ulgi przyznanej abonentowi przy zawieraniu umowy (pomniejszonej proporcjonalnie za okres od zawarcia umowy do jej rozwiązania).
Natomiast jeżeli abonentowi nie udzielono przy zawarciu umowy żadnej ulgi, to rozwiązując umowę dostawca usług nie będzie mógł żądać od abonenta odszkodowania z tytułu przedterminowego rozwiązania umowy, gdyż art. 57 ust. 6 Prawa telekomunikacyjnego stanowi, że wszelkie roszczenia dostawcy usług z tytułu przedterminowego rozwiązania umowy nie mogą przekroczyć wartości ulgi udzielonej abonentowi, proporcjonalnie pomniejszonej. Zatem brak ulgi przy zawarciu umowy równa się z brakiem roszczeń odszkodowawczych dostawcy usług za ewentualne szkody poniesione przez przedterminowe rozwiązanie umowy. Takie same zasady obowiązują przy zmianie regulaminu i cennika.
W innych przypadkach zmiany umowy przez dostawcę usług, abonent może wypowiedzieć umowę bez żadnych konsekwencji finansowych.
W obu przypadkach dostawca usług powinien poinformować abonenta, dostarczając mu tekst nowej lub zmienionej umowy, o ewentualnych konsekwencjach wypowiedzenia umowy. Z punktu widzenia dostawcy usług jest to obowiązek bardzo istotny, ponieważ w przypadku jego niezrealizowania, dostawcy usług grożą wysokie kary finansowe.
Dariusz Prymon prawnik w Kancelarii Prawnej PIERÓG & Partnerzy
Komentuje Dariusz Prymon, prawnik w Kancelarii Prawnej PIERÓG & Partnerzy
Warto przypomnieć, że dostawca usług może ponieść surową karę za niewłaściwe bądź nieterminowe poinformowanie abonentów o zmianach dokonanych w umowie.
Na podstawie art. 106 ust. 1 pkt 4 ustawy z 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (DzU z 2007 r. nr 50, poz. 331 ze zm.), po przeprowadzeniu postępowania kontrolnego prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów może nałożyć na przedsiębiorcę, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości do 10 proc. przychodu osiągniętego w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary, jeżeli przedsiębiorca ten, choćby nieumyślnie dopuścił się stosowania praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów w rozumieniu art. 24 tej ustawy, tj. naruszania obowiązku udzielania konsumentom rzetelnej, prawdziwej i pełnej informacji. W decyzji prezes UOKiK może określić środki usunięcia trwających skutków naruszenia zbiorowych interesów konsumentów.
Karę pieniężną nałożyć może również prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej. Za naruszenie obowiązków informacyjnych w stosunku do użytkowników końcowych na dostawcę usług na podstawie art. 210 ust. 1 prawa telekomunikacyjnego może zostać nałożona kara pieniężna w wysokości do 3 proc. przychodu, osiągniętego w poprzednim roku kalendarzowym.
