Jeżeli dłużnik dostanie wezwanie do zapłaty od wierzyciela, a nie ma środków na spłatę swoich wierzytelności, nie powinien ignorować tego pisma. Naraża się bowiem na przegrany proces sądowy, a w dalszej konsekwencji egzekucję komorniczą. To z kolei spowoduje faktyczny wzrost wysokości jego długu, bowiem będzie on musiał pokryć koszty sądowe i komornicze, a także zapłacić zaległe odsetki. Aby tego uniknąć, dłużnik powinien spróbować podjąć negocjacje ze swoim wierzycielem.
Negocjacje są próbą wypracowania porozumienia między dwiema zaangażowanymi w spór stronami. Są formą polubownego i pozasądowego rozstrzygnięcia sprawy. Bardzo często pozwalają one na wypracowanie rozwiązań korzystniejszych niż w postępowaniu sądowym.
W toku negocjacji dłużnik może prosić wierzyciela o przesunięcie – odroczenie – terminu płatności, a także o zmniejszenie wysokości kolejnych rat – jeżeli zobowiązanie spłacane jest w takiej formie, lub też o rozłożenie go na raty. Przedmiotem negocjacji może być również kolejność spłaty poszczególnych zobowiązań – jeżeli danemu wierzycielowi przysługuje ich kilka, a także alternatywne formy odpracowania zobowiązań – np. poprzez wykonanie określonych świadczeń niepieniężnych na rzecz wierzyciela. W toku negocjacji dłużnik może również zwrócić się do swojego wierzyciela z prośbą o wstrzymanie naliczania odsetek lub o rozłożenie ich na raty.
Wbrew pozorom takie negocjacje nie są z góry skazane na porażkę. Często bowiem również dla wierzyciela korzystniejsze jest dojście do porozumienia z dłużnikiem, niż wdawanie się z nim w spór sądowy i czekanie na skuteczność egzekucji komorniczej. Jeżeli strony dojdą do porozumienia, to ich treść powinny spisać dla celów dowodowych, np. na wypadek późniejszego skierowania sprawy na drogę sądową.
Jeżeli rozmowy pomiędzy dłużnikiem a wierzycielem zostaną zerwane, to dłużnik może jeszcze spróbować skierować sprawę do mediacji. Mediacja jest formą dochodzenia do porozumienia stron z udziałem osoby trzeciej – bezstronnego i neutralnego mediatora. W wyniku mediacji zostaje wypracowana ugoda, która ma satysfakcjonować w jednakowo obie strony konfliktu. Warunkiem niezbędnym do prowadzenia mediacji jest zgoda obu stron na jej przeprowadzenie. Jeśli wierzyciel odmówi udziału w rozmowach, to mediacja nie może zostać przeprowadzona.
Ugoda zawarta pomiędzy wierzycielem i dłużnikiem z prawnego punktu widzenia jest rodzajem umowy, czyli dwustronnej czynności prawnej, poprzez którą jej strony uzgadniają dobrowolnie zasady rozwiązania sporu. Przez ugodę dłużnik może jasno oświadczyć, że uznaje swój dług, w określonej wysokości lub określonego rodzaju, względem wierzyciela. Ugoda powinna dokładnie wskazywać, kiedy, gdzie i pomiędzy kim została zawarta, a także jej przedmiot, a więc dokładne opisanie spornej wierzytelności – jej wysokości oraz czasu jej powstania wraz ze wskazaniem podstawy jej powstania.
Dłużnik powinien pamiętać o tym, że w przypadku zawarcia ugody, wyłącznie na jej podstawie wierzyciel może domagać się zapłaty długu, z pominięciem pierwotnego tytułu, z którego ten dług powstał, a więc np. umowy i wystawionej na jej podstawie faktury. Wyłącznie na tej podstawie wierzyciel może też złożyć pozew do sądu.
Przedmiot rozmów
W skład działań oddużeniowych dłużnika może wchodzić:
- renegocjacja i tworzenie nowych umów,
- negocjowanie najkorzystniejszych warunków spłaty zobowiązań,
- rozkładanie płatności na raty,
- negocjowanie umorzeń,
- rozmowy na temat zawieszenia naliczania odsetek,
- restrukturyzacja kredytówPrzedmiot rozmów
W skład działań oddużeniowych dłużnika może wchodzić:
- renegocjacja i tworzenie nowych umów,
- negocjowanie najkorzystniejszych warunków spłaty zobowiązań,
- rozkładanie płatności na raty,
- negocjowanie umorzeń,
- rozmowy na temat zawieszenia naliczania odsetek,
- restrukturyzacja kredytów.
