W piątek po południu Sejm uchwalił ustawę o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce.

Jednym z głównych celów  nowelizacji przygotowanej przez Ministerstwo Gospodarki miała być poprawa płynności finansowej przedsiębiorstw oraz przeciwdziałanie zatorom płatniczym. Zmiany dotyczą kilkunastu różnych ustaw. Wszystko wskazuje na to, że z przegłosowanych przez posłów rozwiązań najdotkliwsze dla nierzetelnych dłużników okażą się te zaproponowane do ustaw podatkowych.

Przede wszystkim 1 stycznia 2013 r. do ustawy o VAT trafią nowe rozwiązania dotyczące tzw. ulgi na złe długi. Jest to instytucja, która pozwala podatnikom na odzyskanie VAT odprowadzonego od faktycznie nieopłaconych faktur.

Dziś firma, która trafiła na nierzetelnego kontrahenta, na możliwość korekty VAT (czyli odzyskanie podatku odprowadzonego od transakcji, która nie została opłacona) musi czekać co najmniej 180 dni. Konieczne jest też poinformowanie dłużnika o zamiarze skorzystania z ulgi, a potem dodatkowo o samej korekcie.

Po nowym roku z ulgi na złe długi będzie można skorzystać szybciej, tj. po upływie 150 dni od dnia terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze. Podatnik nie będzie też musiał informować o tym dłużnika. O korekcie zawiadomi tylko urząd skarbowy.

Może się wydawać, że skrócenie terminu tylko o 30 dni to niewielki zysk dla wierzycieli. Jednakże trudno mieć wątpliwości, że od strony dłużników nowe regulacje będą bardzo dotkliwe.

Minimalny czas trwania leasingu nieruchomości będzie skrócony do pięciu lat

Uchwalona ustawa zakłada, że w razie nieuregulowania faktury w terminie 150  dni dłużnik jest obowiązany do korekty odliczonego z niej VAT. Ustawodawca wprowadza w tym zakresie automatyzm. Każdy dłużnik, który nie zapłaci w przewidzianym terminie należności, będzie musiał oddać odliczenie, i to bez względu na to, czy wierzyciel skorygował swój VAT. Co więcej, niewywiązanie się z tego obowiązku będzie zagrożone 30-proc. sankcją.

Obowiązkowa korekta dla dłużników to również jedna z najistotniejszych zmian wprowadzanych do podatków dochodowych. W tym wypadku chodzi o koszty podatkowe.

Zasada będzie taka: jeśli podatnik zaliczy do kosztów uzyskania przychodów kwotę wynikającą z faktury (rachunku czy innego dokumentu), a nie ureguluje jej w terminie 30 dni od upływu terminu płatności, ma obowiązek zmniejszyć koszty o kwotę wynikającą z tych dokumentów.

Jeżeli termin płatności będzie dłuższy niż 60 dni, obowiązkowego zmniejszenia kosztów będzie się dokonywać z upływem 90 dni od dnia zaliczenia tej kwoty do kosztów uzyskania przychodów, jeżeli nie została ona uregulowana w tym terminie.

Kolejne istotne zmiany podatkowe dotyczą opodatkowania leasingu – zwłaszcza przez dopuszczenie tej formy w wypadku użytkowania wieczystego – oraz rozszerzenia możliwości stosowania kasowej metody rozliczania VAT przez małych podatników.

Podczas obrad przeciw możliwości objęcia leasingiem prawa użytkowania wieczystego oponowali posłowie PiS. Zarzucali, że jest to zmiana dedykowana jednemu sektorowi, a konkretnie deweloperom.

Wiceminister finansów Maciej Grabowski odparł te zarzuty, tłumacząc, że takie rozwiązanie nie spowoduje żadnych ubytków ani kosztów. Ostatecznie Sejm odrzucił  poprawkę, tak samo zresztą jak inne zaproponowane przez opozycję.

Posłowie przyjęli jedynie pięć poprawek zgłoszonych przez koalicjantów (m.in. przejściowe zasady w wypadku opodatkowania umów leasingu oraz doprecyzowanie zasad korekt kosztów w PIT po likwidacji).

Ustawa ma wejść w życie 1 stycznia 2013 r.

etap legislacyjny trafi do Senatu