Nie dotyczy go limit określony w art. 16 ust. 1 pkt 51 ustawy o CIT (tzw. kilome- trówka). Tak orzekł NSA 16 marca 2012 r. (II FSK 2030/10).

Spółka w przypadku niemożności korzystania z własnych samochodów (awarie, wypadki) ma zamiar używać samochodów osobowych wynajętych w wypożyczalni. We wniosku o interpretację przepisów podatkowych pytała, czy koszty wynajmu samochodów osobowych powinny być uznawane za koszty ich używania w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 51 ustawy o CIT, a w konsekwencji będą mogły być zaliczone do kosztów podatkowych tylko do wysokości tzw. kilometrówki.

W opinii spółki czynsz wynajmu samochodów osobowych wykorzystywanych przez pracowników dla celów służbowych będzie kosztem podatkowym na zasadach ogólnych. Ograniczenie wskazane w art. 16 ust. 1 pkt 51 ustawy o CIT dotyczy kosztów związanych z aktywną eksploatacją pojazdów. Nie mogą być one automatycznie utożsamiane z kosztami stałymi ponoszonymi bez względu na zakres użytkowania samochodów osobowych (także w razie braku użytkowania), takimi jak koszty wynajmu.

Organ podatkowy nie zgodził się z tym stanowiskiem. Stwierdził, że spółka będzie mogła uwzględnić te wydatki do wysokości nie wyższej niż odpowiadająca kwocie wynikającej z pomnożenia liczby kilometrów faktycznego przebiegu pojazdu dla jej celów przez stawkę za jeden kilometr przebiegu.

WSA uchylił interpretację, wskazując, że umowa najmu jest czynnością cywilnoprawną poprzedzającą używanie pojazdu. W tym świetle wydatki na wynajem samochodów poniesione przez spółkę na potrzeby działalności gospodarczej nie podlegają ograniczeniu wskazanemu w art. 16 ust. 1 pkt 51 ustawy o CIT i mogą być zaliczone do kosztów podatkowych na zasadach ogólnych.

NSA podzielił w całości stanowisko WSA. Podkreślił jednak, że w orzecznictwie sądów administracyjnych zagadnienie to nie jest traktowane jednolicie.

—Sebastian Konicz współpracownik Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte

Komentarz eksperta

Mariusz Żochowski, doradca podatkowy, menedżer w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Warszawie)

Istota sporu w tej sprawie sprowadza się do tego, czy koszty najmu samochodu osobowego są kosztami używania, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 51 ustawy o CIT. Zdaniem składu orzekającego nie, bowiem czynsz najmu jest jedynie opłatą za udostępnienie pojazdu i jest niezależny od tego, czy samochód jest w danym momencie faktycznie używany  czy  nie. Oznacza to, że wydatkami podlegającymi ograniczeniu, o którym mowa we wskazanym przepisie, są wyłącznie wydatki związane z eksploatacją pojazdu (tj. jego aktywnym wykorzystywaniem). Zdaniem składu orzekającego taki pogląd uzasadnia między innymi treść art. 16 ust. 5 ustawy o CIT, regulującego wymogi formalne ewidencji przebiegu pojazdu (np. konieczność wskazania liczby faktycznie przejechanych kilometrów, opisu trasy, daty i celu wyjazdu itp.). Według sądu dane, które muszą być wskazane w tej ewidencji, w sposób oczywisty są związane z faktycznym używaniem (eksploatacją) samochodu. W konsekwencji ograniczenie zawarte w treści art. 16 ust. 1 pkt 51 ustawy o CIT nie może mieć zastosowania do wydatków z tytułu czynszu najmu, co oznacza, że takie koszty powinny być rozliczane zgodnie z ogólną zasadą zawartą w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Omawiana kwestia od dłuższego czasu budzi istotne wątpliwości interpretacyjne i jest traktowana w sposób niejednolity, na co zwrócił uwagę także skład orzekający. Wydawałoby się zatem, że komentowany wyrok powinien wpłynąć na ujednolicenie stanowiska sądów administracyjnych. Niemniej należy pamiętać, że NSA zajmował także stanowisko całkowicie odmienne od zaprezentowanego w komentowanym wyroku. Tytułem przykładu można wskazać wyrok z 25 marca 2010 r. (II FSK 1890/08), w którym skład orzekający nie zgodził się z poglądem strony skarżącej, że koszty używania samochodu obejmują wyłącznie koszty eksploatacyjne. W ocenie sądu koszty używania cudzej rzeczy obejmują wynagrodzenie za korzystanie z tej rzeczy, koszty eksploatacyjne oraz inne koszty z tym związane.

Komentowany wyrok jest korzystny dla podatników, którzy w swojej działalności korzystają z wynajmowanych samochodów. Daje im bowiem dodatkowe argumenty w przypadku ewentualnej dyskusji z organami podatkowymi. Niemniej – w związku z odmiennymi poglądami wyrażanymi także przez NSA – nie zapewnia on pełnej gwarancji skutecznej obrony. Konieczne byłoby zatem rozstrzygnięcie tego zagadnienia przez NSA w drodze uchwały.