- Regulamin przewiduje pracę od poniedziałku do piątku. Czy pracodawca może nowemu pracownikowi zaznaczyć, że pracuje od wtorku do soboty, tj. zaczyna w poniedziałek od nocy, a kończy z piątku na sobotę, poniedziałki ma wolne?
– pyta czytelnik.
Z pytania nie wynika, w jaki sposób pracodawca „zaznaczył” nowemu pracownikowi, że będzie świadczył pracę od wtorku do soboty. Jeżeli było to polecenie poza umową o pracę i sprzeczne z regulaminem pracy, to jego efektem jest zmiana warunków pracy. A tego nie można dokonać w pozaumownej formie, bo taka czynność byłaby nieskuteczna.
Co prawda – według art. 42 § 2 kodeksu pracy – wypowiedzenie dotychczasowych warunków pracy nie jest wymagane w razie powierzenia pracownikowi, w przypadkach uzasadnionych potrzebami pracodawcy, innej pracy niż określona w umowie o pracę na okres nieprzekraczający trzech miesięcy w roku kalendarzowym, jeżeli nie powoduje to obniżenia wynagrodzenia i odpowiada kwalifikacjom pracownika.
Jednak ten przepis nie będzie miał zastosowania do sytuacji z pytania. W tym wypadku pracownik świadczyłby bowiem – jak należałoby rozumieć – tę samą pracę tylko w innym okresie, w ciągu tygodnia. Gdyby jednak przyjąć, że doszło także do powierzenia innej pracy, to taka „inna” praca powinna być przewidziana w regulaminie pracy. Gdy jej tam nie ma, nie sposób zaakceptować faktu powierzenia jej pracownikowi.
A co, jeżeli tygodniowy rozkład czasu pracy: od wtorku do soboty ustalono w umowie o pracę? Aby odpowiedzieć na to pytanie, musimy najpierw ustalić, czy postanowienia regulaminu pracy należy traktować jako przepisy prawa pracy. Kodeks pracy zabrania bowiem, aby postanowienia umów o pracę były mniej korzystne dla pracownika niż takie przepisy. A gdy są mniej korzystne, zamiast nich stosuje się odpowiednie przepisy prawa pracy.
Art. 9 k.p. stanowi, że gdy w regulacjach k.p. jest mowa o prawie pracy, rozumie się przez to
- przepisy kodeksu pracy oraz innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także
- postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy.
Wobec tego postanowienia regulaminu pracy są postanowieniami prawa pracy. To nie wystarczy jednak do udzielenia odpowiedzi na nasze pytanie. Musimy jeszcze ustalić, czy praca od wtorku do soboty jest mniej korzystna dla pracownika niż praca od poniedziałku do piątku. Gdyby ten pierwszy wariant okazał się mniej korzystny niż drugi, wówczas niezależnie od zapisu umowy o pracę stosowałoby się postanowienia regulaminu pracy.
Jeżeli pracodawca np. z uwagi na specyfikę pracy chce, aby pracownicy (niektórzy z nich, określona grupa zawodowa) świadczyli pracę od wtorku do soboty, powinien zmienić regulamin pracy. Po jego wejściu w życie (dwa tygodnie od ogłoszenia) proponowane w umowie o pracę świadczenie pracy od wtorku do soboty pozostawałoby w zgodzie z prawem pracy i mogło być skuteczne.
Autor jest radcą prawnym w kancelarii KPMG D. Dobkowski
Zobacz:
» Dobra Firma » Kadry i płace » Czas pracy » Harmonogramy czasu pracy
» Kadry i płace » Umowy i dokumenty » Regulaminy » Regulamin pracy
» Kadry i płace » Wynagrodzenia » Wypowiedzenie warunków pracy i płacy (tzw. zmieniające)
