Wcale nierzadko do przekształceń dochodzi w mieniu państwowym czy samorządowym. Czy w takiej sytuacji można mówić o przejściu zakładu pracy?
Według SN spółka z ograniczoną odpowiedzialnością powstała w wyniku przekształcenia samorządowego zakładu budżetowego wstępuje na podstawie art. 23 ust. 3 ustawy z 20 grudnia 1996 o gospodarce komunalnej (DzU z 1997 r. nr 9, poz. 43 ze zm.) we wszystkie prawa i obowiązki związane z działalnością samorządowego zakładu budżetowego, w tym w prawa i obowiązki wynikające tak z indywidualnego, jak i zbiorowego prawa pracy (wyrok z 19 października 2010, II PK 91/10).
Jego zdaniem komercjalizacja, polegająca na przekształceniu przedsiębiorstwa państwowego w jednoosobową spółkę akcyjną lub spółkę z o.o. Skarbu Państwa, nie oznacza zmiany pracodawcy w rozumieniu art. 23
1
.
Ulega on bowiem tylko transformacji, a spółka powstała w wyniku komercjalizacji stanowi podmiotową kontynuację przedsiębiorstwa państwowego, niezależnie od tego czy wspomniana transformacja oznacza tylko zmianę formy dotychczas istniejącego podmiotu czy też powstanie zupełnie nowego podmiotu prawa.
Przykład
Pan Andrzej zatrudniony był na stanowisku kierowcy w komunikacji miejskiej, na której gruncie powstała spółka z.o.o.
Gdy z przyczyn ekonomicznych spółka rozpoczęła zwolnienia, pan Andrzej zażądał ustalenia, że został przejęty przez nowego pracodawcę i obowiązuje go stary układ zbiorowy zakazujący zwolnień. Ponieważ spółka powstała z przekształcenia zakładu budżetowego, nie ma mowy o przejściu zakładu pracy w trybie art. 23
1
k.p.
Trochę o towarzystwach emerytalnych
Szczególnym na polskim rynku tworem są fundusze emerytalne i zarządzające nimi towarzystwa. Powszechne towarzystwo przejmujące zarządzanie otwartym funduszem wstępuje w prawa i obowiązki powszechnego towarzystwa zarządzającego dotychczas tym funduszem.
Postanowienia umowy wyłączające określone obowiązki są bezskuteczne wobec osób trzecich. Czy to dotyczy również spraw wynikających ze stosunku pracy i czy ma tu zastosowanie art. 23
1
k.p.? SN w składzie siedmiu sędziów udzielił odpowiedzi twierdzącej
(uchwała z 25 marca 2010, II PZP 12/09).
W jego opinii skoro jedynym zadaniem towarzystwa a tym samym zatrudnionych w nim pracowników jest zarządzanie funduszem, to przekazanie tego funduszu musi rodzić skutek w postaci przejęcia zatrudnionych.
Przykład
Towarzystwo emerytalne Sigma przekazało zarządzanie funduszem PTE Beta. Pani Aldona, pracownica tego pierwszego, wysunęła żądanie wypłaty wypracowanej prowizji do nowego towarzystwa.
Zgodnie z uchwałą SN ma do tego prawo, bo wykonywanie działalności akwizycyjnej na rzecz otwartego funduszu emerytalnego przez pracownika pozostającego w stosunku pracy z powszechnym towarzystwem emerytalnym jest czynnością składającą się na „zarządzanie” otwartym funduszem emerytalnym.
U komornika
Zdaniem SN zastępca komornika obejmujący kancelarię odwołanego komornika staje się pracodawcą zatrudnionych w niej pracowników na podstawie art. 23
1
k.p.
(wyrok z 19 kwietnia 2010, II PK 298/09).
Nie tylko przejmuje on bowiem sprawy niezakończone (zadania publiczne), lecz w ślad za nimi obejmuje tymczasowo zindywidualizowaną kancelarię odwołanego komornika. Ta pozostaje bowiem nadal odrębną kancelarią przypisaną określonemu rewirowi, która musi zostać przekazana nowo powołanemu komornikowi (jeśli wyrazi taką wolę) lub zostać formalnie zlikwidowana.
Przykład
Pani Alina była zatrudniona w kancelarii komorniczej na czas nieokreślony. Gdy komornik został odwołany, jego zastępca nie wyraził woli zatrudniania pani Aliny.
Ponieważ skutek określony w art. 23
1
k.p. następuje z mocy prawa, nowy zastępca komornika nie ma wyboru i musi dalej zatrudniać panią Alinę, chyba że zaistnieją inne niż przejście kancelarii powody jej zwolnienia.
Agata Lankamer-Prasołek jest wspólnikiem w firmie Pogotowie Kadrowe sp.j.
Łukasz Prasołek jest asystentem sędziego w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego
Czytaj też artykuły:
Zobacz więcej w serwisie:
»
»
»
»
»
Przekształcenia, podziały, łączenia spółek
