Sprzedaż papierów wartościowych bez VAT

[b]Tak uznała Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 29 grudnia 2010 r. (IPPP1-443-1045/10-2/PR)[/b].

Bank we wniosku o jej wydanie wskazał, że kupuje i sprzedaje akcje oraz inne papiery wartościowe we własnym imieniu i na własny rachunek w celu wykonywania praw właścicielskich.

Pytał, czy obrót ze sprzedaży papierów udziałowych w innych jednostkach, które są nabywane i utrzymywane nie w celach handlowych, lecz w celu wykonywania praw właścicielskich, nie powinien być uwzględniany do celów rozliczeń VAT.

Zdaniem banku, sprzedając udziały lub akcje, nie wykonuje on działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o VAT. W konsekwencji nie działa jako podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 1 [link=http://akty-prawne.rp.pl/Dokumenty/Ustawy/2004/DU2004Nr%2054poz%20535a.asp]ustawy o VAT[/link]. Tym samym obrót realizowany z tytułu sprzedaży tych papierów udziałowych nie powinien być uwzględniany do celów rozliczeń VAT.

Izba skarbowa potwierdziła prawidłowość tego stanowiska. Jej zdaniem sprzedaż akcji i udziałów nabytych w celu wykonywania praw właścicielskich nie będzie podlegać VAT, gdyż sam fakt posiadania udziałów i akcji nie jest działalnością gospodarczą, która skutkowałaby uznaniem udziałowca za podatnika.

Również sprzedaż tych udziałów i akcji nie jest działalnością gospodarczą, bo głównym celem obrotu jest optymalizacja zarządzania powiązanymi i zależnymi podmiotami gospodarczymi.

[i]Autorka jest konsultantką w Zespole Zarządzania Wiedzą PwC[/i]

[ramka][b]Bartłomiej Kołodziej menedżer w Dziale Prawnopodatkowym PwC[/b]

Omawiane pismo jest już kolejną, na przestrzeni ostatnich kilku lat, pozytywną dla podatników interpretacją dotyczącą sprzedaży akcji i udziałów nabytych nie w celach handlowych, lecz ściśle w celu wykonywania praw właścicielskich z nich wynikających.

Oczywistą jej konsekwencją jest brak konieczności rozpoznania przez podatnika obowiązku podatkowego w VAT z tytułu sprzedaży takich papierów wartościowych. To dlatego że czynności te z reguły nie są uznawane za wykonywane w ramach działalności gospodarczej podatnika.

Z orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości wynika, że podatnik, obracając papierami wartościowymi czy prawami majątkowymi w nich ucieleśnionymi, powinien wykazywać się określonym stopniem „aktywności” charakterystycznej dla podmiotu gospodarczego, aby działalność ta mogła być uznana za działalność gospodarczą dla celów VAT.

Jeżeli działania podatnika w tym zakresie mają charakter właściwy dla podmiotu prywatnego, nie mogą być uznane za działalność gospodarczą. Stąd, nawet jeżeli wypełniają definicję świadczenia usług w rozumieniu ustawy o VAT, jako niestanowiące działalności gospodarczej nie podlegają VAT. Zatem sprzedaż akcji lub udziałów nabytych nie w celach handlowych, lecz w celu wykonywania praw właścicielskich w nich ucieleśnionych nie będzie opodatkowana.

Można się zastanowić, czy takie podejście – potraktowanie tej sprzedaży jako transakcji poza VAT – będzie miało jakikolwiek wymierny efekt dla podatnika, skoro przy sprzedaży akcji i udziałów w innych podmiotach podatnicy zasadniczo korzystają ze zwolnienia z VAT. Otóż może mieć wpływ na całościowe rozliczenie VAT danego podatnika a także może przynieść pozytywny dla niego efekt finansowy.

Podatnicy prowadzący jednocześnie działalność zwolnioną i opodatkowaną VAT mogą odliczyć część podatku naliczonego wynikającego z zakupów towarów i usług dotyczących obu tych działalności równocześnie. Zgodnie z przepisami ustawy o VAT odliczenie jest możliwe jedynie przy zastosowaniu tzw. współczynnika struktury sprzedaży.

W sytuacji gdy dla celów kalkulacji współczynnika wyłączymy z obrotu wskazaną sprzedaż akcji i udziałów, może się okazać, że wartość tego współczynnika istotnie wzrośnie. Wzrośnie zatem również kwota możliwego do odliczenia podatku naliczonego.

Tak więc w szczególności podatnicy, u których występuje tzw. sprzedaż mieszana (opodatkowana i zwolniona z VAT), z całą pewnością powinni szczegółowo rozważyć możliwość wyłączenia sprzedaży akcji i udziałów w innych podmiotach z wartości obrotu ustalanego dla celów VAT.[/ramka]