Podstawę prawną umowy o staż absolwencki stanowi [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=56DEDC6458D6EDA4C5F00973B29F0E79?id=321141]ustawa z 17 lipca 2009 r. o praktykach absolwenckich[/link]. Regulacja ta ustanawia warunki, na jakich można zawrzeć umowę o praktyki absolwenckie, treść tej umowy oraz zasady jej rozwiązywania.
[srodtytul]Kogo można przyjąć [/srodtytul]
Praktykantem może być osoba, która ukończyła co najmniej gimnazjum i w dniu rozpoczęcia praktyki nie ukończyła 30. roku życia (art. 2 ust. 1 ustawy). Nie ma przeszkód, aby praktykantem była osoba będąca w trakcie nauki, w szczególności student (a nie absolwent studiów), jeżeli ukończyła co najmniej gimnazjum.
Ważne jest natomiast, że celem umowy o praktyki absolwenckie jest ułatwienie absolwentom uzyskiwania doświadczenia i nabywania umiejętności praktycznych niezbędnych do wykonywania pracy.
Dlatego przedmiot praktyki powinien się wiązać z profilem wykształcenia praktykanta. Może on świadczyć czynności równorzędne z pracą, pod warunkiem że pozwala to na uzyskiwanie doświadczenia i nabywanie umiejętności praktycznych niezbędnych do wykonywania pracy w zawodzie.
[srodtytul]Jakie wynagrodzenie[/srodtytul]
Praktyka absolwencka może być odbywana odpłatnie lub nieodpłatnie. W tym pierwszym przypadku ustawa przewiduje maksymalną wysokość wynagrodzenia – nie może ono przekraczać dwukrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. Nie określono natomiast minimalnej wysokości gratyfikacji za praktykę.
[srodtytul]Co w umowie[/srodtytul]
Umowa o praktyki absolwenckie powinna być zawarta w formie pisemnej. W jej treści muszą się znaleźć postanowienia dotyczące:
- rodzaju pracy, w ramach której praktykant ma uzyskiwać doświadczenie i nabywać umiejętności praktycznych;
- okresu odbywania praktyki;
- tygodniowego wymiaru czasu pracy w ramach praktyki;
- wysokości wynagrodzenia, jeżeli praktyka ma być odbywana odpłatnie.
Umowa o praktyki absolwenckie może być zawarta na okres nieprzekraczający trzech miesięcy. Zawarcie kolejnego kontraktu pomiędzy tymi samymi stronami jest możliwe tylko na łączny okres trzech miesięcy. Nie ma natomiast przeszkód, aby praktykant odbył kilka trzymiesięcznych praktyk w różnych firmach.
[srodtytul]Obowiązki przyjmującego[/srodtytul]
Podstawowym obowiązkiem firmy przyjmującej na praktykę jest zapewnienie praktykantowi warunków umożliwiających uzyskanie doświadczenia i nabywanie umiejętności praktycznych niezbędnych do wykonywania pracy.
Ponadto nie może on naruszać zasady równości wobec praktykantów, w szczególności w zakresie wynagradzania – ewentualne zróżnicowanie płacowe musi być uzasadnione. Nie można też naruszać norm czasu pracy (do praktyk absolwenckich należy stosować odpowiednio art. 129 § 1, art. 131 § 1, art. 132 § 1, art. 133 § 1, art. 134 i art. 1517 kodeksu pracy).
Firma musi też zapewnić praktykantowi bezpieczne i higieniczne warunki odbywania praktyki, w tym – w zależności od rodzaju świadczeń i zagrożeń związanych z odbywaniem praktyki – odpowiednie środki ochrony indywidualnej.
Praktykant powinien odbyć szkolenie BHP, natomiast nie ma konieczności kierowania go na badania lekarskie ani przeprowadzania szkolenia stanowiskowego.
[srodtytul]Jak wypowiedzieć[/srodtytul]
Umowa o praktyki absolwenckie może być wypowiedziana przez każdą ze stron. Okres wypowiedzenia zależy od tego, czy praktyki są odpłatne.
W przypadku gdy praktyka odbywana jest nieodpłatnie – umowa może być rozwiązana na piśmie w każdym czasie, i to ze skutkiem natychmiastowym.
Z kolei umowa o odpłatną praktykę może być rozwiązana na piśmie z zachowaniem siedmiodniowego terminu wypowiedzenia.
Na wniosek praktykanta firma jest obowiązana wystawić na piśmie zaświadczenie o rodzaju wykonywanej pracy i umiejętnościach nabytych w czasie odbywania praktyki.
[srodtytul]Z podatkiem, ale bez składki [/srodtytul]
Przyjmujący na praktykę odprowadza zaliczkę na podatek dochodowy, stosując najniższą stawkę podatkową, tj. 18 proc. (art. 35 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 35 ust. 6 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?n=1&id=346580]ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych[/link]).
[ramka][b]Uwaga [/b]
Gdy praktykant ma status bezrobotnego, to zachowuje prawo do zasiłku, pod warunkiem że wynagrodzenie za praktykę nie przekracza połowy minimalnego wynagrodzenia za pracę (art. 75 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=56DEDC6458D6EDA4C5F00973B29F0E79?id=269029]ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy[/link]). [/ramka]
Od wynagrodzenia za praktyki studenckie nie odprowadza się składek na ubezpieczenie społeczne. Świadczenie za praktyki (tj. wynagrodzenie praktykanta) nie jest podstawą wymiaru składek.
[i]Autorka jest radcą prawnym w kancelarii prawnej Schampera, Dubis, Zając i Wspólnicy sp.k.[/i]