[b]Jakie obowiązki ma firma wobec palących papierosy? Słyszałam, że ma się coś zmienić[/b] – pyta czytelniczka.
Zgodnie z aktualnym stanem prawnym w zakładach pracy obowiązuje zakaz palenia, z wyjątkiem miejsc specjalnie do tego przeznaczonych.
Obecnie pracodawca nie ma możliwości wprowadzenia zakazu palenia poza zamkniętymi pomieszczeniami, jeżeli nie wynika on ze szczególnych względów bezpieczeństwa związanych np. z występowaniem substancji łatwopalnych. Wraz z wejściem w życie (8 października) nowych przepisów uprawnienia pracodawcy ulegną zmianie.
Na podstawie dotychczasowych przepisów pracodawca może – w zależności od liczby zatrudnionych – wprowadzić całkowity zakaz palenia bądź wprowadzić taki zakaz i dodatkowo utworzyć dla palących pracowników palarnię. Przyjmuje się jednakże – choć nie wynika to bezpośrednio z przepisów – iż pracodawcy zatrudniający powyżej 20 osób mają obowiązek utworzenia palarni. Zdarzały się bowiem sytuacje, w których pracodawcy byli zobowiązywani (m. in. przez sądy) do wyodrębnienia miejsc, w których można było palić (co potwierdził w swoim orzecznictwie Naczelny Sąd Administracyjny). Nakładanie takiego obowiązku na pracodawcę tłumaczono m.in. tym, iż w ten sposób chroni się niepalących przed szkodliwym wpływem dymu papierosowego pochodzącego od palących kolegów, którzy – nie mając palarni – i tak będą palić, tyle że w miejscach do tego nieprzeznaczonych.
W [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=74942]ustawie o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych[/link] regulującej kwestie dotyczące palenia w tzw. przestrzeni publicznej zostały określone nowe obowiązki pracodawców w kwestii tzw. palarni.
Przyjęta przez Sejm nowelizacja zakłada, iż to wola pracodawcy będzie ostatecznie przesądzała o tym, czy utworzy on w swoim zakładzie pracy palarnię czy też wprowadzi całkowity zakaz palenia. Chcąc zaś wyodrębnić takie pomieszczenie, pracodawca będzie musiał zachować przewidziane i obowiązujące także obecnie wymagania (w szczególności takie, że powierzchnia palarni nie może być mniejsza niż 4 mkw., a funkcjonująca w palarni wentylacja musi zapewniać przynajmniej dziesięciokrotną wymianę powietrza w ciągu godziny).
W przyjętych zmianach sprecyzowano ponadto obowiązek pracodawcy zadbania o odpowiednie oznaczenia (słowne i graficzne) informujące o zakazie palenia w zakładzie pracy. Niewykonanie tego obowiązku będzie się wiązało z możliwością nałożenia na właściciela lub zarządzającego danym obiektem kary grzywny w wysokości do 2 tys. zł, wyegzekwowanej m.in. wskutek podjęcia stosownych działań przez Państwową Inspekcję Pracy.
W związku z korzystaniem przez niektórych pracowników z tzw. przerw na papierosa warto podkreślić, iż obowiązujące regulacje w najmniejszym nawet stopniu nie przewidują jakichkolwiek przerw w pracy przeznaczonych na ten właśnie cel. Zgodnie z art. 134 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=1288079C8A806B4039D19A8B496CF333?id=76037]kodeksu pracy[/link] pracującemu w ramach dobowego wymiaru czasu pracy co najmniej sześć godzin przysługuje 15-minutowa przerwa wliczana do czasu pracy. O tym, czy przerwa ta jest dłuższa lub czy pracownikowi należy się także inna przerwa, mogą decydować akty wewnątrzzakładowe w postaci np. regulaminu pracy.
Pracodawca ma przy tym prawo egzekwować stosowanie przepisów o czasie pracy od wszystkich pracowników. W związku z tym możliwe jest nałożenie na pracownika, który przedkłada palenie papierosów nad wykonywanie pracy kary porządkowej.
—oprac. zal
