Pracodawca może w stosunku do pojawiającego się w pracy nietrzeźwego pracownika zastosować kary porządkowe, o których mowa w art. 108 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=AE89BF528781D2C42167CAF23691862B?id=76037]kodeksu pracy[/link].

Kara taka nie może być jednak zastosowana po upływie dwóch tygodni od powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego i po upływie trzech miesięcy od dopuszczenia się tego naruszenia.

Pracodawca może też zgodnie z art. 52 § 1 ust. 1 kodeksu pracy rozwiązać stosunek pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika. Pojawienie się bowiem w zakładzie pod wpływem alkoholu lub spożywanie go w pracy stanowi ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych. Tymczasem nawet jednorazowa nietrzeźwość zatrudnionego może być uznana za ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych.

Uznał tak [b]SN w wyroku z 14 stycznia 1976 r., (I PR 158/75).[/b] Samo oświadczenie pracodawcy o rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenia z winy pracownika nie może nastąpić później, niż po upływie jednego miesiąca od uzyskania przez niego wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie angażu.

[srodtytul]Odpowiedzialność materialna[/srodtytul]

Oprócz ukarania pracownika karą porządkową lub zwolnieniem może on zostać pociągnięty do odpowiedzialności materialnej – jeżeli pracodawca poniesie szkodę wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych.

Musi jednak istnieć tutaj związek z wprowadzeniem się pracownika w stan nietrzeźwości. [b]Orzeczenia SN z 18 stycznia 1977 r., ( IV PR 353/76)[/b] oraz z [b]6 lipca 1977 r. (IV PR 167/77)[/b] stanową, że pracownicy, którzy wyrządzili szkodę w stanie nietrzeźwości, ponoszą odpowiedzialność w pełnej wysokości (art. 122 k.p.).

Nie ma bowiem tutaj wątpliwości, że istnieje po ich stronie wina umyślna.

[srodtytul]Ile promili[/srodtytul]

Pracodawca posiadający uzasadnione podejrzenie, że pracownik jego firmy jest nietrzeźwy, ma zgodnie z art. 17 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=862A67247DF12D2346F3CAF74CC0F886?id=185407]ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi[/link] obowiązek niedopuszczenia go do pracy.

[b]Jeżeli podwładny odmawia badania, pracodawca odsuwa go od wykonywania pracy w danym dniu. [/b]

Jednak żaden przepis nie nakazuje pracownikowi poddania się takim badaniom.

Jest o tym mowa w § 3 pkt. 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=71939]rozporządzenia ministra zdrowia i opieki społecznej z 6 maja 1983 r. w sprawie warunków i sposobu dokonywania badań na zawartość alkoholu w organizmie.[/link] Stwierdza się w nim, że badania pracowników niedopuszczonych do pracy z powodu podejrzenia o nietrzeźwość przeprowadza się na ich żądanie.

Jeśli jednak pracodawca podejrzewa, że pracownik jest nietrzeźwy i swoim zachowaniem może narazić inne osoby na utratę zdrowia lub życia, może zmusić go do przeprowadzenia badań, wzywając policję. Ma ona uprawnienia, aby nakazać pracownikowi poddanie się takim badaniom.

Warto przy tym wiedzieć, że z przebiegu badania lub odstąpienia od tej czynności sporządza się protokół, w którym trzeba opisać objawy lub okoliczności uzasadniające przeprowadzenie takiego badania. Protokół podpisany przez świadków (którymi mogą być inni pracownicy) może być dowodem w ewentualnym postępowaniu sądowym lub w sytuacji, gdy pracownik będzie chciał podważyć zasadność użytej przez pracodawcę kary.

[ramka][b]Przykład[/b]

Pracownik przyszedł do pracy pod wpływem alkoholu. Po namowie przełożonego zgodził się jednak na badanie.

Kierownik po zbadaniu go dostępnym alkomatem nie dopuścił go do pracy. Pracownik będzie miał nieusprawiedliwioną nieobecność, za którą nie otrzyma wynagrodzenia.

Zostanie również ukarany karą pieniężną (art. 108 k.p.), ale nie zostanie zwolniony z pracy. [/ramka]

[ramka][b]Przykład[/b]

Kierowca firmy przewozowej spowodował kolizję, w której uszkodził samochód. Wezwana policja po zbadaniu go alkomatem stwierdziła, że był pod wpływem alkoholu.

Pracodawca żąda od niego zwrotu równowartości całej szkody, jaka powstała, a nie jedynie kwoty trzykrotnego wynagrodzenia kierowcy.[/ramka]

[ramka][b]Dopuszczalne spożycie[/b]

[b] Stan po użyciu alkoholu zachodzi, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do:[/b]

- stężenia we krwi od 0,2–0,5 promila alkoholu,

- obecności w wydychanym powietrzu od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu w 1 dm sześc.

[b]Stan nietrzeźwości zachodzi, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi lub prowadzi do:[/b]

- stężenia we krwi powyżej 0,5 promila alkoholu.

- obecności w wydychanym powietrzu powyżej 0,25 mg alkoholu w 1 dm sześc. [/ramka]