Weksel nadal jest popularnym sposobem zabezpieczenia zobowiązań w biznesie. Co więcej, okazuje się wręcz niezbędny, gdy należy zabezpieczyć na przykład rozliczenia pomiędzy „cichym” wspólnikiem i przedsiębiorcą, czy też stanowi swoisty wentyl bezpieczeństwa zmuszający wystawcę weksla do respektowania umów o najbardziej fantazyjnej treści.
Weksel jest bowiem niezwykle formalnym dokumentem, który zawiera bezwarunkowe przyrzeczenie jego wystawcy zapłacenia określonej sumy pieniężnej we wskazanym miejscu i czasie. Stwarza bezwarunkową odpowiedzialność osób na nim podpisanych. W związku z formalizmem tego papieru wartościowego tylko posiadacz weksla może żądać zapłaty objętego nim świadczenia i tylko wtedy, gdy równocześnie z zapłatą dochodzi do wydania weksla.
Ustawodawca nie mógł jednak doprowadzić do sytuacji, w której utrata weksla oznaczałaby brak możliwości uzyskania zapłaty. Z tego względu prawo wekslowe, wbrew ogólnym zasadom, czyni wyjątek, umożliwiając zrealizowanie swych praw z weksla utraconego. W takiej sytuacji należy wystąpić do sądu rejonowego miejsca płatności weksla z wnioskiem o umorzenie utraconego weksla. Może to zrobić każdy, komu weksel zaginął.
We wniosku należy podać treść weksla, wykazać interes prawny w uzyskaniu korzystnego orzeczenia oraz uprawdopodobnić jego utratę np. zeznaniami świadków. Opłata sądowa od takiego wniosku wynosi 200 złotych.
Efektem takiego postępowania sądowego powinno być uzyskanie postanowienia o umorzeniu weksla, czyli tzw. orzeczenia amortyzacyjnego. Takie prawomocne postanowienie pozwala wykonywać wszelkie prawa wekslowe, czyli w szczególności wystąpić na drogę cywilną z roszczeniem o zapłatę. Stanowisko to zostało potwierdzone również przez [b]Sąd Najwyższy w wyroku z 6 kwietnia 1998 r. (I CKN 604/97)[/b], który uznał, iż zaginięcie weksla nie pozbawia powoda możliwości dochodzenia roszczeń o zapłatę przeciwko wystawcy weksla po uprzednim umorzeniu weksla przez sąd.
Niestety orzeczenie amortyzacyjne nie będzie miało takiego skutku do weksla in blanco. Postępowanie to zmierza bowiem do umożliwienia realizacji praw z zaginionego weksla, a skoro weksel in blanco bez jego wypełnienia nie może stanowić podstawy jakichkolwiek roszczeń, to postanowienie o umorzeniu weksla sytuacji tej zmienić nie może.
[i][b]Podstawa prawna:[/b]
- art. 96 – 100 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=020E809881857009B9F5808BB2A75251?n=1&id=70938&wid=192219]prawa wekslowego[/link][/i]
[i]Autor jest aplikantem radcowskim i pracownikiem Kancelarii Radcy Prawnego J. Ciesiul z Legnicy[/i]