Przy sprzedaży usług doradczych, piarowskich czy marketingowych niezbędne jest przedstawienie klientowi propozycji, wizji potencjalnych działań, które mogą znaleźć zastosowanie w jego działalności. W konsekwencji firmy świadczące tego typu usługi przed rozpoczęciem jakiejkolwiek współpracy prezentują swoje pomysły i propozycje.

Niestety, we współczesnym świecie biznesu zasady dżentelmeńskich porozumień odchodzą w zapomnienie. Dochodzi do sytuacji, w których klient, któremu przedstawiony został ciekawy pomysł, wykorzystuje go, pomijając przy realizacji osobę pomysłodawcy. Warto więc zawczasu odpowiednio się zabezpieczyć.

[srodtytul]Jak sporządzić kontrakt[/srodtytul]

Przykładowo osoba świadcząca usługi z zakresu piaru czy marketingu może zawrzeć umowę o przygotowanie i przedstawienie projektu usług reklamowo-promocyjnych.

Mając na względzie prawo dowolnego kształtowania stosunku między stronami, jaki przewiduje art. 353[sup]1[/sup] [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=9B45B900EC74411AE719C20584E65606?id=70928]kodeksu cywilnego[/link] wprowadzający zasadę swobody umów, taki rodzaj umowy należy uznać za w pełni dozwolony. Dopóki treść lub cel stosunku prawnego nie sprzeciwia się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego, strony mają dowolność w zakresie ułożenia stosunku prawnego.

W treści umowy powinny być wskazane prawa i obowiązki każdej ze stron. Usługodawca zobowiązuje się do przygotowania i zaprezentowania projektu proponowanych usług, usługobiorca do niewykorzystania przez określony w umowie czas (np. trzy lata) informacji i pomysłów uzyskanych od usługodawcy.

[srodtytul]Bezpłatnie, ale pod pewnymi warunkami[/srodtytul]

Mając na względzie fakt, że tego typu prezentacje są co do zasady nieodpłatne, stanowią jedynie zachętę do nawiązania współpracy, warto w umowie zawrzeć postanowienie, zgodnie z którym wyświadczona usługa jest nieodpłatna.

Niemniej jednak,[b] aby zapobiec wykorzystaniu zaprezentowanych pomysłów bez wiedzy i zgody usługodawcy, warto tę nieodpłatność zastrzec warunkami:[/b]

- zawarcia umowy z usługodawcą o świadczenie usług np. reklamowo-promocyjnych,

- należytego wywiązywania się przez klienta z zobowiązania wynikającego z umowy, tj. niewykorzystania pomysłów bez zgody i wiedzy usługodawcy.

Jeśli klient nie wywiąże się ze swoich zobowiązań, to zostanie mu wystawiona faktura VAT za wykonanie usługi przygotowania i przedstawienia projektu. Tego rodzaju sankcja oraz wysokość kwoty muszą być jednak określone w umowie.

[srodtytul]Chroń prawa autorskie[/srodtytul]

Podstawę do naliczenia sankcji stanowi dodatkowo treść art. 17 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=A97774540D6925D91ED76599C461F89F?id=181883]ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych[/link], zgodnie z którym: „jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, twórcy przysługuje wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu”.

Autorowi, którego autorskie prawo majątkowe zostało naruszone, przysługuje zgodnie z treścią art. 79 ust. 1 tejże ustawy m.in. żądanie „wydania uzyskanych korzyści albo zapłacenia w podwójnej, a jeśli naruszenie było zawinione, nawet potrójnej wysokości stosownego wynagrodzenia z chwili jego dochodzenia”.

Jak wskazał w [b]wyroku z 23 marca 2008 r. Sąd Apelacyjny we Wrocławiu (I ACa 456/08)[/b], przez stosowne wynagrodzenie w rozumieniu art. 79 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych należy rozumieć „takie wynagrodzenie, jakie otrzymałby autor, gdyby osoba, która naruszyła jego prawa majątkowe, zawarła z nim umowę o korzystanie z utworu w zakresie dokonanego naruszenia”.

Analizując treść orzeczenia, należy stwierdzić, że tym bardziej zasadne byłoby zastosowanie jako podstawy obliczenia kwoty wynagrodzenia stawki określonej w umowie.

[srodtytul]Podpisz się jako autor projektu[/srodtytul]

Integralną część umowy powinien stanowić projekt dołączony do umowy w formie załącznika. Warto dołożyć starań, by szczegółowo i wyczerpująco prezentował on wszelkie informacje i pomysły przedstawione klientowi na spotkaniu. Mając na względzie domniemanie wynikające z treści art. 8 ust. 2 ustawy o prawach autorskich i pokrewnych, że „twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu (…)”, projekt musi zostać podpisany przez usługodawcę.

[srodtytul]Wykorzystanie rozwiązań [/srodtytul]

Jeśli po przedstawieniu projektu proponowanych usług strony nie zawrą umowy, wykonawca projektu powinien monitorować poczynania osoby, której zostały przedstawione pomysły. Gdy okaże się, że mimo zobowiązania wynikającego z umowy wykorzystuje ona zaprezentowane jej rozwiązania, usługodawca będzie mógł wystawić fakturę VAT opiewającą na kwotę wskazaną w umowie.

Co zrobić, gdy niedoszły klient nie będzie chciał zapłacić? [b]

Po bezskutecznym wezwaniu do zapłaty usługodawca może skierować sprawę do sądu.[/b] Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego wyrażonym w uchwale z 14 grudnia 2001 r. [b](III CZP 67/2001)[/b] sprawa podlega rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym. Dlatego też wykonawca projektu powinien na formularzu urzędowym złożyć pozew z przytoczeniem wszelkich dowodów na potwierdzenie istnienia zobowiązania.

Należy pamiętać, że naczelną zasadą postępowań gospodarczych jest prekluzja dowodowa. Zgodnie z art. 479[sup]12[/sup] [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=51493F87BA1994F24BDCF5EB9F17EE32?id=70930]kodeksu postępowania cywilnego[/link] „powód jest obowiązany podać wszelkie twierdzenia oraz dowody na ich poparcie pod rygorem utraty powoływania ich w toku postępowania, chyba że wykaże, iż ich powołanie w pozwie nie było możliwe albo że potrzeba powołania wynikła później”.

Spełnienie przesłanek z art. 485 k.p.c., tzn. dołączenie do pozwu wezwania dłużnika do zapłaty wraz z pisemnym oświadczeniem o uznaniu długu lub zaakceptowanego przez dłużnika rachunku, powinno skutkować wydaniem przez sąd nakazu zapłaty, w którym zostanie zasądzona dochodzona kwota wraz z kosztami postępowania.

Natomiast [b]w przypadku stwierdzenia przez sąd braku podstaw do wydania nakazu zapłaty zgodnie z art. 498 § 2 k.p.c. zostanie wyznaczona rozprawa,[/b] podczas której sąd zasądzi roszczenie wraz z kosztami postępowania lub oddali powództwo.

[ramka][b]Uwaga[/b]

[b]Zapoznanie się z konkretnym projektem powinien potwierdzić również klient, podpisując oświadczenie o zapoznaniu się z treścią projektu zamieszczone w tekście załącznika. Taka forma pozwoli zapobiec sytuacjom, w których klient argumentowałby, że został mu przedstawiony projekt zawierający inne pomysły oraz informacje i tym samym, że nie naruszył on postanowień umowy.[/b] [/ramka]

[i]Autorka jest członkiem zarządu PRIME INVEST Doradztwo Prawno-Gospodarcze sp. z o.o.[/i]