– Dzięki zmianom w prawie państwo zyska poważny oręż w zwalczaniu przestępczości gospodarczej – tak o przyjętym przez rząd we wtorek projekcie ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary mówi Zbigniew Ziobro, minister sprawiedliwości.
– To rozwiązania coraz powszechniejsze, zostały przyjęte przez wszystkie państwa Unii Europejskiej i OECD – poinformował Tomasz Darkowski, dyrektor Departamentu Legislacyjnego Prawa Karnego Ministerstwa Sprawiedliwości.
Czytaj także: 14 dni na odstąpienie od umowy zawartej na odległość
O jakie firmy chodzi? Według deklaracji MS o te, które przez niedbalstwo spowodowały skażenie środowiska czy wypadek; ukrywają usterki swych produktów; świadomie oszukują klientów, sprzedając np. rzekomo uzdrawiające preparaty czy „lecznicze" materace, albo dopuszczają się korupcji. MS twierdzi, że takie rozwiązania są już stosowane w krajach Unii Europejskiej, m.in. we Francji, Holandii, Danii i Włoszech.
Co przewiduje projekt? Zakłada zwiększenie skuteczności wymierzania sankcji podmiotom zbiorowym (osobom prawnym), zwłaszcza w poważnej przestępczości gospodarczej i skarbowej. Chronione mają być osoby sygnalizujące nieprawidłowości, tzw. sygnaliści.
Zgodnie z projektem podmiot zbiorowy będzie można pociągnąć do odpowiedzialności finansowej i odszkodowawczej, gdy uzyska korzyść majątkową z popełnionego czynu zabronionego.
Rząd chce ustanowienia odpowiedzialności podmiotów zbiorowych jako tzw. odpowiedzialności represyjnej, zbliżonej do odpowiedzialności karnej. Pojawia się jednak zastrzeżenie. Dotyczy ono odpowiedzialności finansowej i odszkodowawczej za czyny zabronione, z których podmiot zbiorowy uzyskał korzyść. Nowe podstawy odpowiedzialności podmiotu zbiorowego miałyby zależeć od wykazania faktu popełnienia przestępstwa oraz od wystąpienia winy w nadzorze, wyborze czy organizacji, które doprowadziły do popełnienia tego przestępstwa.
Gdy chodzi o sygnalistów, wprowadza się zasadę, że zgłoszenie informacji określonych kategorii będzie oznaczało obowiązek przeprowadzenia wewnętrznego korporacyjnego postępowania wyjaśniającego. Chodzi o przypadki, gdy zgłoszone informacje będą mogły mieć znaczenie dla odpowiedzialności podmiotu zbiorowego za czyn zabroniony.
Większa ma być też odpowiedzialność podmiotu, który nie usunął stwierdzonych nieprawidłowości.
Etap legislacyjny: trafi do Sejmu