Zakładowy układ zbiorowy pracy nie może określać warunków wynagradzania pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy w rozumieniu art. 128 § 2 pkt 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=A10CFBA2B8E74CC931223F38A8E825C5?id=76037]kodeksu pracy[/link] (k.p.) oraz osób zarządzających zakładem pracy na innej podstawie niż stosunek pracy (art. 241[sup]26[/sup] § 2 k.p.).

Przy czym pracownikami zarządzającymi w imieniu pracodawcy zakładem pracy są pracownicy kierujący jednoosobowo zakładem pracy i ich zastępcy lub wchodzący w skład kolegialnego organu zarządzającego zakładem pracy oraz główni księgowi. W praktyce chodzi tu więc o prezesów, członków zarządu czy dyrektorów kierujących firmą.

[srodtytul]Jubileuszówka z regulaminu[/srodtytul]

Nagroda jubileuszowa stanowi szczególny przywilej pracowników, który nie ma charakteru powszechnego, gdyż dotyczy tylko tych pracowników, dla których świadczenie to przewidziano w normach branżowych lub w przepisach zakładowych (układach zbiorowych pracy, regulaminach wynagradzania). Nagroda jubileuszowa jest zwykle świadczeniem przysługującym pracownikom po upływie określonego stażu pracy. Stanowi więc ekwiwalent pracy wykonywanej przez zatrudnionego, powiązany z jego stażem pracy.

Sąd Najwyższy konsekwentnie przyjmuje, że nagroda (gratyfikacja) jubileuszowa jest elementem wynagrodzenia za pracę, a zatem objęta jest regulacją art. 241[sup]26[/sup] § 2 k.p., wykluczającego możliwość określenia w układzie zakładowym zasad wynagradzania osób zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy. [b]W wyroku z 13 października 1999 r., I PKN 159/99, Sąd Najwyższy[/b] stwierdził wyraźnie, że [b]postanowienia zakładowego układu zbiorowego pracy dotyczące gratyfikacji jubileuszowej nie mają zastosowania do osób zarządzających przedsiębiorstwem w imieniu pracodawcy.[/b] Sąd Najwyższy wskazał też, że gratyfikacja jubileuszowa, jeżeli przewidują ją przepisy płacowe, nie należy zatem do „innych świadczeń związanych z pracą”, lecz do „wynagrodzenia za pracę”, chociaż nie stanowi powszechnego obligatoryjnego składnika wynagrodzenia za pracę, lecz jest świadczeniem branżowym lub zakładowym, przysługującym na podstawie konkretnego przepisu płacowego, na warunkach w tym przepisie określonych [b](wyrok Sądu Najwyższego z 22 stycznia 2002 r., I PKN 820/00)[/b]. Warto też wskazać na [b]wyrok Sądu Najwyższego z 11 kwietnia 2006 r. (I PK 172/05)[/b], gdzie stwierdzono, że menedżer w firmie, w której zasady płacowe określa układ zbiorowy lub regulamin, nie otrzyma nagrody jubileuszowej. Zatem jeśli układ zbiorowy pracy przewiduje szczególne uregulowania dotyczące nagród jubileuszowych, do których prawo jest związane z okresem np. nienagannej pracy, to uprawnienie to nie będzie mogło mieć zastosowania do pracowników zarządzających firmą. W razie wystąpienia przez nich do sądu pracy o zasądzenie tej nagrody powództwo to powinno zostać oddalone.

[ramka][b]Przykład[/b]

Członek zarządu spółki z o.o. był w niej zatrudniony na podstawie umowy o pracę. W zakładowym układzie zbiorowym pracy przewidziano prawo do nagrody jubileuszowej w wysokości 12-miesięcznego wynagrodzenia po 20 latach nieprzerwanej pracy w spółce. Członek zarządu zwrócił się o wypłatę mu tej nagrody jubileuszowej w wysokości określonej w układzie zbiorowym pracy.

Ta odmówiła i wskazała, że nie mają do niego zastosowania zapisy układu zbiorowego pracy.

Członek zarządu, nie godząc się z tym, wniósł pozew do sądu pracy, podnosząc, że przysługuje mu nagroda jubileuszowa w wysokości przewidzianej w układzie zbiorowym pracy. Sąd jednak go oddalił, gdyż niemożliwe jest nabycie prawa do nagrody jubileuszowej przez osobę zarządzającą zakładem pracy w imieniu pracodawcy na podstawie postanowień zakładowego układu zbiorowego pracy.[/ramka]

[srodtytul]Przepisy zakładowe[/srodtytul]

Przepis art. 241[sup]12[/sup] § 2 k.p. ma zastosowanie także i do postanowień regulaminu wynagradzania. Wynika to z odesłania zawartego w art. 77[sup]2[/sup] § 5 k.p. Zatem także i postanowienia regulaminu wynagradzania nie mogą dotyczyć warunków wynagradzania osób zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy. Tym samym akt ten nie może stanowić podstawy wypłaty nagród jubileuszowych pracownikom zarządzającym w imieniu pracodawcy zakładem pracy.

Natomiast podkreślić należy, że wyłączenie z art. 241[sup]26 [/sup]§ 2 k.p. dotyczy tylko układu zakładowego. Zatem [b]układ ponadzakładowy może beż żadnych ograniczeń regulować wynagrodzenia osób zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy, w tym także ich prawo do nagrody jubileuszowej.[/b] Oznacza to, że osoby zarządzające firmą mogą uzyskać nagrodę jubileuszową przewidzianą w ponadzakładowym układzie zbiorowym pracy.

[i]Autor jest sędzią w Sądzie Okręgowym w Kielcach[/i]