[b]Jednak do końca lutego br. mogą jeszcze wystąpić do PFRON o ostatnią refundację składek za 2008 r. [/b]
Od 1 stycznia 2009 r. system dopłat za zatrudnianie niepełnosprawnych przeszedł rewolucyjną reformę, wprowadzoną prsez nowelę z 5 grudnia 2008 r. do [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=294720]ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (DzU nr 237, poz. 1652 ze zm.)[/link]. Okrojone refundacje składek zostały teraz zarezerwowane wyłącznie dla niepełnosprawnych:
- osób wykonujących działalność gospodarczą – dostają zwrot obowiązkowych składek emerytalnych i rentowych do wysokości wynikającej z najniższej podstawy ich wymiaru (60 proc. prognozowanej pensji),
- rolników lub pełnosprawnych rolników, ale zobowiązanych do odprowadzania składek za niepełnosprawnego domownika – otrzymają zwrot składek na ubezpieczenia społeczne rolników wypadkowych, chorobowych, macierzyńskich oraz emerytalno-rentowych.
[srodtytul]Podstawa wymiaru[/srodtytul]
Od tej daty pracodawcy uzyskują wyłącznie dofinansowania wynagrodzeń niepełnosprawnych, choć na zmienionych zasadach.
Nowela zmieniła przede wszystkim na korzyść pracodawców definicję najniższego wynagrodzenia stanowiącego podstawę ustalania dofinansowań. Wcześniej, czyli do końca ubiegłego roku, chodziło o najniższą pensję obowiązującą w grudniu roku poprzedniego. Wsparcie, jakie dostaliśmy w 2008 r. i rozliczamy do 15 lutego br., szacowaliśmy zatem według minimalnej płacy z 2007 r. 936 zł. Od 1 stycznia 2009 r. podstawa ta to minimalne wynagrodzenie za pracę obowiązujące w styczniu danego roku. Dofinansowania uzyskane w 2009 r. wyliczamy już zatem według minimalnej płacy z roku bieżącego, czyli 1276 zł.
[srodtytul]Koszty płacy [/srodtytul]
Mamy też nową definicję kosztów płacy, którymi od 1 stycznia 2009 r. są wynagrodzenie brutto danego zatrudnionego i finansowane przez pracodawcę składki emerytalne, rentowe i wypadkowe oraz na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Można je więc porównać z dotychczasowym wynagrodzeniem osiąganym, wykazywanym w poz. 42 druku INF-D-P, plus finansowane przez płatnika składki emerytalne, rentowe i wypadkowe. Owego wynagrodzenia osiąganego nie pomniejszaliśmy o obowiązkowe składki na ubezpieczenie społeczne należne od pracownika ani o zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Nie włączaliśmy do niego też innych świadczeń ze stosunku pracy, np. odpraw, odszkodowań, ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy. Nowością jest, że teraz do kosztów płacy musimy jeszcze doliczać składki na FP i FGŚP. Ponadto odpadł problem, czy dodawać do nich ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy; poprzednio wliczaliśmy go do podstawy wymiaru refundacji, ale nie dofinansowań. Od 1 stycznia br. nie mamy z tym kłopotów; oczywiste jest, że nie wchodzi on do wynagrodzenia brutto, czyli do kosztów płacy.
[ramka][b]Co w wynagrodzeniu[/b]
Jego składniki ustala szef z kandydatem do pracy. Przykładowo w grę wchodzi:
- pensja za pracę, w tym w godzinach nadliczbowych i porze nocnej, oraz
- za przestój,
- za urlop wypoczynkowy,
- za czas zwolnienia lekarskiego,
- premia regulaminowa, uznaniowa i o konstrukcji mieszanej,
- nagrody jubileuszowe,Czy możemy je objąć dofinansowaniem, zależy od regulaminu wynagradzania przyjętego w zakładzie; jeśli wynika z niego, że jubileuszówka należy do wynagrodzenia osiąganego, wchodzi do kosztów płacy.
- dodatki stażowe,
- dodatki funkcyjne. [/ramka]
[srodtytul]NA JEDNEGO PRCOWNIKA MOŻEMY DOSTAĆ NAWET 2,5 TYS. ZŁOTYCH[/srodtytul]
[b]W myśl nowych przepisów mamy prawo do dofinansowania wynagrodzeń wszystkich niepełnosprawnych zatrudnionych do końca bieżącego roku, w tym z ustalonym prawem do emerytury[/b]
Dotychczas nie należały się one na tych ostatnich. Wynika tak z całkowicie znowelizowanego art. 26a ustawy.
Wzrosły stawki dofinansowania o 30 punktów procentowych za osoby ze znacznym i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności oraz o 10 punktów – z lekkim. Tylko jeszcze przez 2009 r. wysokość dofinansowania ulega zróżnicowaniu w zależności od typu pracodawcy. Do końca br. zakłady pracy chronionej (patrz kwoty wyżej) dostają więcej niż pracodawcy z otwartego rynku pracy.
[srodtytul]Dla zakładów pracy chronionej...[/srodtytul]
Nadal ulegają one zróżnicowaniu w zależności od stop-nia niepełnosprawności przez 2009 r. i wynoszą miesięcznie dla zakładów pracy chronionej:
- 160 proc. minimalnego wynagrodzenia (2041,60 zł) za pracowników zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności,
- 140 proc. (1786,40 zł) – do umiarkowanego,
- 60 proc. (765,60 zł) – do lekkiego.
Utrzymane zostały podwyższone o 40 proc. dofinansowania z tytułu zatrudniania niepełnosprawnych ze schorzeniami szczególnie utrudniającymi wejście na rynek pracy. Schorzenia szczególne to choroba psychiczna, upośledzenie umysłowe, epilepsja oraz ślepota. Pomoc z tego tytułu dla zakładów pracy chronionej równa się:
- 200 proc. x 1276 zł = 2552 zł za osobę ze znacznym stopniem niepełnosprawności,
- 180 proc. x 1276 zł = 2296,80 zł – z umiarkowanym,
- 100 proc. x 1276 zł = 1276 zł – z lekkim.
[srodtytul]...i na otwartym rynku[/srodtytul]
Podmiotom z otwartego rynku zatrudniającym poniżej 25 osób w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy oraz zatrudniającym co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy i osiągającym wskaźnik zatrudnienia niepełnosprawnych w wysokości co najmniej 6 proc. przysługuje miesięczne dofinansowanie 70 proc. tych kwot, jakie otrzymują zakłady pracy chronionej, a konkretnie:
- (160 proc. x 1276 zł) x 70 proc. = 1429,12 zł za znaczny stopień niepełnosprawności,
- (140 proc. x 1276 zł) x 70 proc. = 1250,48 zł za umiarkowany,
- (60 proc. x 1276 zł) x 70 proc. = 535,92 zł za lekki.
Za osoby ze schorzeniami specjalnymi dostają oni 90 proc. wsparcia przysługującego zakładom pracy chronionej, czyli:
- (200 proc. x 1276 zł) x 90 proc. = 2296,80 zł za znaczny stopień niepełnosprawności,
- 180 proc. x 1276 zł) x 90 proc. = 2067,12 zł za umiarkowany,
- (100 proc. x 1276 zł) x 90 proc. = 1148,40 zł za lekki.
Nadal obowiązuje zasada, że pomoc za niepełnosprawnego zatrudnionego w dwóch lub więcej firmach, ale w wymiarze nieprzekraczającym ogółem pełnego etatu, dostaje każdy pracodawca proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy.
[srodtytul]Ograniczenie w miesiącu[/srodtytul]
Miesięczne dofinansowanie na jednego pracownika nie może przekroczyć 90 proc. faktycznie poniesionych wtedy kosztów płacy, a dla pracodawców prowadzących działalność gospodarczą – 75 proc. tych kosztów. Dotychczas wynosiło ono wynagrodzenie osiągane ze składkami, czyli pomoc nie przewyższała 100 proc. kosztów płacy. Z tego powodu zakłady pracy chronionej nie mają już obowiązku przekazywania różnicy między miesięcznym dofinansowaniem a wynagrodzeniem osiągniętym przez niepełnosprawnego na zakładowy fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych, którą musieli przeznaczyć w całości na indywidualne programy rehabilitacji. PFRON nie wypłaca nam już od 1 stycznia 2009 r. nadwyżki SOD.
[srodtytul]Efekt zachęty[/srodtytul]
Warunkiem uzyskania dofinansowania miesięcznego wynagrodzenia niepełnosprawnego nowo zatrudnionego począwszy od 1 stycznia 2009 r. jest to, by jego przyjęcie spowodowało w danym okresie sprawozdawczym wzrost zatrudnienia netto pracowników ogółem i zatrudnienia netto niepełnosprawnych w stosunku do średniej liczby podwładnych i niepełnosprawnych za 12 miesięcy sprzed okresu sprawozdawczego. To zupełne novum, tzw. efekt zachęty do werbowania takich pracowników. Można od niego odejść, jeśli rozstanie z zastępowanym pracownikiem nastąpiło:
- z przyczyn dyscyplinarnych,
- za wypowiedzeniem zatrudnionego,
- na mocy porozumienia stron,
- wskutek przejścia pracownika na rentę z tytułu niezdolności do pracy,
- z upływem czasu, na jaki angaż został zawarty,
- z dniem ukończenia pracy, dla której wykonania umowa została zawarta.
W takich okolicznościach dofinansowanie się należy.
Mimo niespełnienia kryterium zachęty uzyskamy dofinansowanie za nowego niepełnosprawnego, gdy jego miejsce pracy powstało w wyniku:
- wygaśnięcia umowy o pracę,
- zmniejszenia czyjegoś wymiaru czasu pracy na wniosek zainteresowanego. Zrezygnowano z rocznego rozliczania dofinansowań. PFRON przekazuje nam dofinansowania w ciągu 14 dni, a nie siedmiu, jak było dotychczas. Pracodawcy wykonujący działalność gospodarczą nie muszą już dostarczać PFRON informacji o poniesionych podwyższonych kosztach zatrudniania niepełnosprawnych w związku z uzyskanym dofinansowaniem wynagrodzeń.
[ramka][b]Na pograniczu starego z nowym[/b]
Przepisy przejściowe noweli regulują dokładnie kwestie międzyczasowe. Oto podstawowe zasady z nich wynikające.
- Pracodawca korzystający z refundacji składek na ubezpieczenia społeczne lub dofinansowania wynagrodzeń niepełnosprawnych na podstawie starych przepisów nadal może dostawać to wsparcie po nowemu. Nie musi jednak w tym celu wykazywać dotychczasowych pracowników zatrudnionych przed 1 stycznia 2009 r. pod kątem tzw. efektu zachęty. Nie ma obowiązku dowieść, że ich werbunek spowodował efekt zachęty, czyli wzrost netto zatrudnienia ogółem i zatrudnienia niepełnosprawnych w stosunku do odpowiednio przeciętnego zatrudnienia w ciągu 12 miesięcy sprzed okresu sprawozdawczego.
- Refundacja składek na ubezpieczenia społeczne na poprzednich zasadach przysługuje nie dłużej niż do czasu opłacania składek za grudzień 2008 r. Pracodawcy uzyskają ją zatem za całe 12 miesięcy poprzedniego roku.
- Miesięczne dofinansowanie wynagrodzeń niepełnosprawnych na zasadach wiążących do 31 grudnia 2008 r. należy się nie dłużej niż do czasu wypłacania wynagrodzeń za grudzień 2008 r. Dostajemy je po staremu za całe 12 miesięcy ubiegłego roku.
- Odpowiednie przepisy wykonawcze zachowują moc, ale nie dłużej niż do 31 grudnia 2009 r. [/ramka]
