Wprowadzenie przerywanego systemu czasu pracy musi być podyktowane rodzajem lub organizacją procesu pracy, które obowiązują w firmie. Mówi o tym art. 139 § 1kodeksu pracy. Ciągłe i systematyczne zapotrzebowanie na pracę nie będzie raczej sprzyjało wprowadzeniu takiego systemu czasu pracy. Jednak gdy praca jest wykonywana tylko w pewnych okresach w ciągu doby i pracownik nie ma zapewnionej pracy przez cały czas, to pracodawca może wprowadzić dla wszystkich pracowników lub dla niektórych grup przerywany system czasu pracy. Pracownicy pracujący w tym systemie powinni mieć z góry ustalone harmonogramy czasu pracy. Dlatego[b] przerywany system nie może być wprowadzony doraźnie, na zaspokojenie nagłych potrzeb pracodawcy lub według swobodnego uznania pracodawcy.[/b]

[srodtytul]Trzeba ująć w układzie zbiorowym[/srodtytul]

Kolejnym warunkiem zastosowania przerywanego systemu czasu pracy jest to, że może być on wprowadzony przez odpowiedni zapis w układzie zbiorowym pracy. Pracodawca nie może więc zastosować tego rozkładu czasu pracy w regulaminie pracy czy w umowie o pracę. Stanowi to istotne ograniczenie dopuszczalności stosowania przerywanego czasu pracy. Jest to zwłaszcza kłopotliwe dla małych przedsiębiorstw, u których nie działają związki zawodowe i tym samym zawarcie układu zbiorowego nie jest możliwe.

Jedyny wyjątek dopuszczający wprowadzenie przerywanego systemu czasu pracy przez zapisy w umowie o pracę dotyczy pracodawcy będącego osobą fizyczną, prowadzącą działalność w zakresie rolnictwa, u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa.

[srodtytul]Nie dla każdego pracownika[/srodtytul]

Mimo spełnienia wszystkich wymaganych prawem warunków do wprowadzenia przerywanego czasu pracy, nie do wszystkich pracowników można zastosować taką organizację czasu pracy. Przerywanego czasu pracy nie stosuje się do pracowników:

- pracujących w równoważnym systemie czasu pracy,

- wykonujących pracę w ruchu ciągłym,

- objętych czterobrygadową lub podobną organizacją pracy,

- zatrudnionych przy pracach polegających na dozorze urządzeń lub związanych z częściowym pozostawaniem w pogotowiu pracy,

- zatrudnionych przy pilnowaniu mienia i ochronie osób,

- pracujących w systemie skróconego tygodnia pracy,

- pracujących w systemie pracy weekendowej.

W przypadku kobiet w ciąży zastosowanie przerywanego systemu czasu pracy wymaga zgody pracownicy wyrażonej na piśmie, a pismo w tej sprawie powinno być dołączone do akt osobowych.

[srodtytul]Bez dodatkowej pauzy[/srodtytul]

Pracodawca, wprowadzając w firmie przerywany system czasu pracy, wyznaczając jedną przerwę w trakcie doby nie dłuższą niż pięć godzin, nie ma już możliwości wprowadzenia dodatkowej bezpłatnej przerwy godzinowej. W takim przypadku przerwa wynosiłaby sześć godzin, co spowodowałoby, że pracownicy nie mieliby zapewnionego nieprzerwanego 11-godzinnego odpoczynku w trakcie doby.

Dopuszczalne jest, aby pięciogodzinna przerwa była skrócona np. do czterech godzin i wówczas istnieje możliwość wprowadzenia jednogodzinnej bezpłatnej przerwy. Przerwy te mogą występować po sobie.

[ramka][b]GPP>przykład[/b]

Firma budowlana zatrudnia kierowców autokarów do przewożenia pracowników na teren trwających budów. Kierowcy ci są zobowiązani do dowożenia pracowników na budowy rano oraz wieczorem, po zakończeniu pracy.

Ze względu na szczególny charakter i zapotrzebowanie na pracę firma wprowadziła dla tej grupy pracowników system przerywanego czasu pracy z jedną przerwą w ciągu dnia pracy trwającą maksymalnie cztery godziny.

Zapotrzebowanie na pracę kierowców jest największe rano i po południu. W trakcie dnia nie wykonywaliby oni żadnych obowiązków, dlatego wprowadzenie przerywanego systemu czasu pracy dla tej grupy pracowników jest podyktowane organizacją ich pracy. Przerwa w wykonywaniu obowiązków została ustalona na poziomie czterech godzin na dobę, co wystarczająco zapewnia możliwość zagwarantowania pracownikom 11 godzin odpoczynku w trakcie doby. Ponadto pracodawca ma możliwość wprowadzenia jeszcze 60-minutowej przerwy z art. 134 k.p., niewliczanej do czasu pracy. [/ramka]

[ramka][b]GPP>uwaga [/b]

Przerwa wprowadzona przy przerywanym systemie czasu pracy nie jest wliczana do czasu pracy, jednak za czas jej trwania pracownikowi przysługuje połowa wynagrodzenia należnego za czas przestoju. Natomiast pracownikom zatrudnionym w rolnictwie i hodowli za czas przerwy przysługuje wynagrodzenie tylko wtedy, gdy wynika to z umowy o pracę.[/ramka]

[i]Autorka jest głównym kontrolerem w dziale usług kadrowo-płacowych w firmie Mazars[/i]