To swoiste wynagrodzenie dla przedsiębiorcy za kredyt, jakiego udziela kontrahentowi, tolerując jego opieszałość. Pamiętajmy jednak, że nie ma w tej mierze całkowitej dowolności. Odsetki od sumy pieniężnej należą się tylko wtedy, gdy wynika to z czynności prawnej albo z ustawy, z orzeczenia sądu lub z decyzji innego właściwego organu.
[ramka][b]Uwaga[/b]
Od zaległych odsetek odsetki nie są naliczane. Jest to możliwe dopiero od dnia wytoczenia o nie powództwa.[/ramka]
[srodtytul]Po terminie z problemami[/srodtytul]
Zasada jest taka: gdy kontrahent spóźnia się z zapłatą, możemy żądać od niego odsetek za czas opóźnienia, nawet jeśli nie ponieśliśmy żadnej szkody, a opóźnienie było następstwem okoliczności, za które nie ponosi on odpowiedzialności. W razie zwłoki możemy też żądać naprawienia szkody. Pamiętajmy jednak, że chodzi tylko o świadczenia pieniężne, a nie wszystkie. Co to oznacza w praktyce? Tyle że, jeśli dostawca spóźnia się z dostarczeniem towaru, żadnych odsetek nie możemy się od niego domagać. Nie oznacza to oczywiście, że nie należą się inne świadczenia. Druga strona musi się liczyć chociażby z obowiązkiem zapłaty odszkodowania.
[srodtytul]Ile się należy[/srodtytul]
Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Jeśli jednak wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej niż ustawowa, można żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy.
Wysokość odsetek ustawowych określana jest w kolejnych rozporządzeniach Rady Ministrów. Od 15 października 2005 r. ich stawka wynosi 11,5 proc. w stosunku rocznym.
O czym pamiętać, zastrzegając odsetki umowne? Przede wszystkim o ich wysokości. Nie mamy pełnej swobody kształtowania stawek odsetek umownych. Maksymalna wysokość odsetek nie może w stosunku rocznym przekraczać czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego. Są to tzw. odsetki maksymalne. Stawki tego oprocentowania można znaleźć na stronie internetowej NBP ([link=http://www.nbp.pl/]www.nbp.pl[/link]). Czy w związku z tym czynność, w ramach której zastrzeżemy wyższe oprocentowanie, będzie nieważna? Nie. I tak będą się należały odsetki maksymalne.