Owe podwyższone koszty to dodatkowe koszty związane z zatrudnieniem niepełnosprawnego. Chodzi o takie wydatki, jakich firma by nie poniosła, gdyby te same zadania wykonywała osoba pełnosprawna. I to różni rzeczywiste podwyższone koszty od ryczałtowych ustalanych według z góry określonego wskaźnika. Sama metodologia rozliczenia kosztowego jest analogiczna do rozliczenia ryczałtowego. Wyliczone rzeczywiste koszty miesięczne dla danej osoby porównujemy z otrzymywanym zaliczkowo dofinansowaniem. Zsumowane zestawienia miesięczne poszczególnych kosztów za kolejnych 12 miesięcy danego roku lub za okres zatrudnienia niepełnosprawnego (jeśli był krótszy od 12 miesięcy) wprowadzamy następnie do formularza INF-D-Kz. Łączne koszty z roku przenosimy potem do formularza INF-D-R. Tam zestawiamy je z uzyskaną pomocą publiczną, maksymalną wielkością pomocy oraz kosztami płacy niepełnosprawnych. Porównanie tych wielkości decyduje o tym, czy pracodawca zwraca część środków, czy też nadwyżkę kosztów nad pomocą może zrekompensować później.
Zatrudniając pracownika, pracodawca ponosi koszty, chociażby wynagrodzenia czy zorganizowania nowego stanowiska. Koszty te pokrywa bez względu na to, czy angażuje niepełnosprawnego, czy nie. Stosując metodę rozliczenia rocznego według rzeczywistych podwyższonych kosztów, wykazujemy, że zatrudnienie niepełnosprawnego jest związane z kosztami wyższymi niż zatrudnienie osoby pełnosprawnej na tym samym stanowisku, wykonującej podobne czynności.
Weźmy przykładowo pod uwagę koszt adaptacji lub nabycia urządzenia w wysokości 100 tys. zł. Urządzenie jest przeznaczone dla pracownika niepełnosprawnego. Jaka kwota z wydanych 100 tys. zł stanowi jednak koszt podwyższony? By odpowiedzieć, należy się zastanowić, jakie koszty poniósłby pracodawca, gdyby operatorem tej maszyny była osoba pełnosprawna. Jeżeli musiałby kupić takie samo urządzenie, za tę samą cenę, podwyższony koszt równałby się zero. Gdyby się jednak okazało, że dla osoby pełnosprawnej można kupić maszynę tańszą, za 80 tys. zł, bo nie trzeba jej wyposażać w dodatkowe funkcje, podwyższonym kosztem będzie 20 tys. zł. Jest to różnica między tym, co firma wydała, zatrudniając osobę niepełnosprawną, a tym, co wydałaby, zatrudniając pracownika pełnosprawnego.
Czasami zakład musi kupić niepełnosprawnemu narzędzia lub urządzenie, które nie byłoby potrzebne osobie pełnosprawnej. Podwyższonym kosztem będzie wówczas całkowita wartość zakupu dla tego pierwszego. Katalog podwyższonych kosztów, które możemy uwzględnić w rozliczeniu, ma charakter zamknięty. Określa go rozporządzenie Rady Ministrów z 29 stycznia 2007 r. w sprawie udzielania pomocy przedsiębiorcom zatrudniającym osoby niepełnosprawne (DzU nr 20, poz. 118). Dopiero co, bo 13 grudnia 2007 r. minister pracy podpisał nowe rozporządzenie. Stosujemy je jednak począwszy od rozliczenia za 2008 r.
[b]Wybierając rozliczenie według podwyższonych kosztów, uwzględniasz wydatki wymienione szczegółowo w rozporządzeniu ministra [/b]
Większość z nich stosują wszyscy pracodawcy, a część tylko zakłady pracy chronionej (zpch) spełniające określone warunki. W grę wchodzi np. zwiększony czas wykonywania czynności przez niepełnosprawnego, jego częstsza absencja chorobowa, wydatki na administrację i transport. Konkretnie do podwyższonych kosztów zatrudnienia niepełnosprawnych zaliczamy:
- [b]zwiększony czas wykonywania czynności przez niepełnosprawnych[/b]
To wyrażona w procentach różnica między obowiązującą w przedsiębiorstwie dla pracownika pełnosprawnego minimalną wydajnością danej czynności lub zespołu czynności w określonej jednostce czasu a rzeczywistą wydajnością zatrudnionego niepełnosprawnego wykonującego tę czynność lub czynności w tej samej jednostce czasu. Jest to – mówiąc inaczej – zmniejszona wydajność pracy niepełnosprawnych. Jeśli taka występuje, przedsiębiorca może wykazać, że niepełnosprawni są mniej wydajni. Powinien te koszty skalkulować i udokumentować, a następnie uwzględnić je w rozliczeniu rocznym.
- [b]dodatkowy urlop wypoczynkowy i skrócony czas pracy[/b]
Obliczamy je według dni nieprzepracowanych w okresie sprawozdawczym proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy zatrudnionych ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności. Wszyscy tacy pracownicy mają prawo do 10 dni dodatkowego urlopu wypoczynkowego po przepracowaniu minimum roku od uzyskania danego stopnia niepełnosprawności. Wynika tak z ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych ([link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=75513]DzU z 1997 r. nr 123, poz. 776 ze zm.[/link]). Czas pracy takich osób wynosi maksymalnie siedem godzin dziennie i 35 godzin tygodniowo. Porównując te dane z czasem pracy i urlopem osób pełnosprawnych, możemy wyliczyć wynikające z tego tytułu podwyższone koszty.
- [b]zwolnienia od pracy w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym[/b]
Koszt ten obliczamy na podstawie dni nieprzepracowanych w okresie sprawozdawczym proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy niepełnosprawnego. Osoba z umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności ma prawo do urlopu rehabilitacyjnego w wymiarze do 21 dni raz w roku. Jeżeli skorzystała z tego prawa, pracodawca może skalkulować ten koszt i uwzględnić go podczas rozliczenia.
- [b]15-minutowa przerwa w pracy na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek[/b]
Szacujemy jako ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy. Każdej osobie niepełnosprawnej przysługuje dodatkowa 15-minutowa przerwa w pracy, która jest zaliczana do czasu pracy.
- [b]zwolnienia od pracy na badania specjalistyczne, zabiegi lecznicze lub usprawniające, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy, jeżeli czynności te nie mogą być wykonane poza godzinami pracy[/b]
Jest to też koszt szacowany jako ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy. Pracownicy niepełnosprawni ze stopniem umiarkowanym i znacznym mają prawo do takiego zwolnienia w ciągu dnia z pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.
- [b]zwiększona absencja chorobowa[/b]
To wyrażona w procentach różnica między średnią absencją chorobową niepełnosprawnych a pełnosprawnych w tym samym okresie sprawozdawczym. Jeżeli ci pierwsi chorują częściej, pracodawca może ją udokumentować, skalkulować i uwzględnić w rozliczeniu rocznym.
- [b]zwiększone zużycie materiałów i surowców[/b]
Stanowi je wyrażona w procentach różnica między obowiązującym w przedsiębiorstwie maksymalnym zużyciem surowców lub materiałów dla wykonania określonej czynności lub zespołu czynności a rzeczywistym zużyciem surowców lub materiałów przez niepełnosprawnych wykonujących tę czynność lub zespół czynności. Niepełnosprawni w związku ze swoimi schorzeniami często zużywają więcej surowców i materiałów niż pozostali pracownicy.
- [b]czas przeznaczony wyłącznie na pomoc w pracy niepełnosprawnym[/b]
Pracodawca często zmuszony jest przydzielić niepełnosprawnym asystentów lub pomocników w celu poprawy wydajności ich pracy bądź też ułatwienia im funkcjonowania. Zwiększa to koszty związane z zatrudnieniem osób niepełnosprawnych, które można ująć w rozliczeniu.
- [b]koszty adaptacji pomieszczeń[/b]
Jest to różnica między poniesionymi kosztami adaptacji pomieszczeń stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności pracowników a kosztami adaptacji pomieszczeń, które byłyby poniesione na pozostałych pracowników. Jeżeli zatrudniający musi zaadaptować pomieszczenia do specyficznych potrzeb niepełnosprawnych, może traktować ten koszt jako dodatkowy podwyższony koszt zatrudnienia tych osób.
- [b]koszty adaptacji lub nabycia urządzeń przeznaczonych do użytku niepełnosprawnych[/b]
Gdy pracodawca musi adaptować urządzenia dla pracowników niepełnosprawnych lub kupić nowe, specjalnie dla nich, może je potraktować jako koszty podwyższone.
Wymienione dziesięć rodzajów kosztów mogą stosować wszyscy przedsiębiorcy. Istnieją jeszcze trzy rodzaje kosztów, które kalkulują wyłącznie zakłady pracy chronionej zatrudniające co najmniej 50 proc. pracowników o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności lub psychicznie chorych, z epilepsją, upośledzeniem umysłowym zaliczonych do lekkiego stopnia niepełnosprawności. Są to koszty:
a) budowy, instalacji lub rozbudowy zakładu,
b) administracyjne,
c) transportowe.
Koszty a i b stanowią różnicę między kosztami poniesionymi w związku z zatrudnianiem niepełnosprawnych a tymi, które zostałyby poniesione na innych pracowników. Przez transportowe rozumiemy koszty dowożenia lub dojazdu niepełnosprawnych.
[b]Prawidłowe wyliczenie łącznego rzeczywistego podwyższonego kosztu zatrudnienia niepełnosprawnego polega na zsumowaniu poszczególnych wydatków w każdym miesiącu roku. Ustalamy następnie wydatki za cały rok i podstawiamy do wzorów[/b]
Stosujemy wzory takie same jak w metodzie ryczałtowej (opisaliśmy ją dokładnie w DF z 2 stycznia), zastępując – oczywiście – wartość ryczałtu rzeczywistymi podwyższonymi kosztami. Rozporządzenie z 29 stycznia 2007 r. nie wskazuje, jak liczyć poszczególne wartości. Podaje jedynie ogólne, podstawowe zasady. Oto one:
- zakładamy, że praca niepełnosprawnego jest związana z kosztami wyższymi niż pracownika pełnosprawnego zatrudnionego na tym samym stanowisku,
- podwyższone koszty stanowią różnicę między kosztami generowanymi przez najmniej sprawnego pełnosprawnego a niepełnosprawnego pracownika,
- stosujemy jedną metodę do ustalenia kosztów dla wszystkich niepełnosprawnych.
Realizacja tych założeń to obowiązek pracodawcy, a jej prawidłowość może zostać zweryfikowana podczas ewentualnej kontroli. Oznacza to, że pracodawca bierze na siebie odpowiedzialność za użytą metodę wyliczenia i wolno mu skorzystać z własnej lub jednej z dwóch wzorcowych:
- pierwszą stworzyło Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej (stanowisko w sprawie ustalania wysokości zwiększonych kosztów zatrudniania osób niepełnosprawnych z 19 listopada 2004 r.; BON.III. 02936/45/LK/04),
- drugą – metodę MOKON-2 – opracował dr Andrzej Barczyński z Krajowej Izby Gospodarczo-Rehabilitacyjnej (jej pełne opracowanie znajduje się na stronach internetowych ministerstwa [link=http://www.mpips.gov.pl]www.mpips.gov.pl[/link] oraz KIG-R – [link=http://www.kigr.pl]www.kigr.pl[/link]).
[b]WEDŁUG RESORTU[/b]
Zgodnie z tą metodą podwyższone koszty zatrudniania niepełnosprawnych można obliczyć według dwóch wzorów. Pierwszy stosują pracodawcy z otwartego rynku pracy i zpch.
[b]KZ = XC + XE + AB + W + M + A + AP + AU[/b]
Drugi wzór jest dla zpch zatrudniających co najmniej 50 proc. pracowników o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz psychicznie chorych, z epilepsją lub z upośledzeniem umysłowym zaliczonych do lekkiego stopnia niepełnosprawności.
[b]KZ50 = XC + XE + AB + W + M + A + AP + AU + B + AD + T[/b]
[b]Objaśnienia symboli we wzorach
1. Obciążenia wynikające z niższej produktywności niepełnosprawnych:[/b]
- dodatkowy urlop wypoczynkowy i skrócony czas pracy ([b]U[/b]),
- 15-minutowa przerwa w pracy na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek ([b]P[/b]),
- zwolnienia od pracy w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym ([b]ZT[/b]),
- zwolnienia od pracy w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy, jeżeli czynności te nie mogą być wykonane poza godzinami pracy ([b]ZR[/b]),
- zwiększona absencja chorobowa ([b]AB[/b]),
- zwiększony czas wykonywania czynności pracy przez zatrudnione osoby niepełnosprawne ([b]W[/b]),
- zwiększone zużycie materiałów i surowców ([b]M[/b]).
[b]2. Koszty:[/b]
- zatrudniania pracowników dotyczące czasu przeznaczonego wyłącznie na pomoc w pracy pracownikowi lub pracownikom niepełnosprawnym ([b]A[/b]),
- adaptacji pomieszczeń ([b]AP[/b]),
- adaptacji lub nabycia urządzeń przeznaczonych do użytku osób niepełnosprawnych ([b]AU[/b]).
[b]3. Koszty związane z zatrudnieniem niepełnosprawnych:[/b]
- budowy, instalacji lub rozbudowy danego zakładu ([b]B[/b]),
- administracyjne ([b]AD[/b]),
- transportowe ([b]T[/b]).
[b]Zwolnienia od pracy, dodatkowy urlop i przerwa[/b]
Koszt ten liczymy, stosując wzór
[b]XE = EU x [(ZT + ZR + U) + (LDZ – ZT – ZR – ABON) x 15)] / LG x 60[/b]
gdzie:
[b]EU[/b] – ekwiwalent pieniężny za dzień urlopu wypoczynkowego,
[b]ZT[/b] – liczba dni nieprzepracowanych (zwolnienie z prawem do wynagrodzenia na uczestnictwo w turnusie rehabilitacyjnym),
[b]ZR[/b] – liczba dni nieprzepracowanych przeznaczonych na badania specjalistyczne, zabiegi lecznicze lub usprawniające, także na uzyskanie zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy, jeżeli nie można tego zrobić poza godzinami pracy,
[b]U[/b] – liczba dni nieprzepracowanych przeznaczonych na korzystanie z dodatkowego urlopu wypoczynkowego przez pracownika o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,
[b]ABON[/b] – liczba dni absencji chorobowej,
[b]LG[/b] – przeciętna liczba godzin pracy dziennie niepełnosprawnego, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy,
[b]LDZ[/b] – liczba dni zatrudnienia niepełnosprawnego w okresie sprawozdawczym.
[b]Skrócony czas pracy[/b]
Szacujemy go zgodnie z wzorem
[b]XC = KP x [(LGO – LG) / LGO][/b]
gdzie:
[b]LGO[/b] – przeciętna liczba godzin pracy dziennie dla pracownika pełnosprawnego,
[b]LG[/b] – przeciętna liczba godzin pracy dziennie niepełnosprawnego, [b]KP[/b] – koszty płacy osoby niepełnosprawnej.
Wartości LGO i LG ustalamy tą samą metodą.
[b]Zwiększona absencja chorobowa[/b]
Koszt ten ustalamy według wzoru
[b]AB = [KP x (ABON – ABOS)] / LDZ[/b]
gdzie:
[b]ABOS[/b] – średnia, w okresie sprawozdawczym absencja chorobowa pracowników pełnosprawnych,
[b]ABOS = LDA / ZOS[/b], gdzie: LDA – liczba dni absencji chorobowej pełnosprawnych, ZOS – zatrudnienie pełnosprawnych pracowników w przeliczeniu na pełny etat,
[b]ABON[/b] – rzeczywista liczba dni absencji chorobowej niepełnosprawnego,
[b]KP[/b] – koszty płacy niepełnosprawnego,
[b]LDZ[/b] – liczba dni zatrudnienia niepełnosprawnego.
[b]Zwiększony czas wykonywania czynności pracy[/b]
Koszty te liczymy według wzoru
[b]W = KP x [(WS – WN) / WS][/b]
gdzie:
[b]WS[/b] – obowiązująca w firmie minimalna wydajność pracownika pełnosprawnego dla danej czynności lub ich zespołu w danym czasie, WN – rzeczywista wydajność niepełnosprawnego wykonującego tę czynność lub czynności w tym samym czasie, [b]KP[/b] – koszty płacy niepełnosprawnego.
[b]Zwiększone zużycie materiałów i surowców[/b]
Koszty te ustalamy na podstawie wzoru
[b]M = C x [(MON – MOS) / MON][/b]
gdzie:
[b]MON[/b] – maksymalne zużycie surowców lub materiałów dla danej czynności lub ich zespołu,
MOS = MS x LPR / LDZ
gdzie:
[b]MS[/b] – maksymalne miesięczne zużycie surowców lub materiałów na wykonanie czynności lub ich zespołu,
[b]LPR[/b] – liczba dni pracy niepełnosprawnego,
[b]LDZ[/b] – liczba dni zatrudnienia niepełnosprawnego,
[b]MOS[/b] – rzeczywiste zużycie surowców lub materiałów przez niepełnosprawnego wykonującego czynność lub ich zespół,
[b]C[/b] – cena materiałów.
[b]Koszty zatrudnienia pracownika pomagającego niepełnosprawnemu[/b]
Wyliczamy koszt zatrudnienia pracownika poświęcającego czas na pomoc niepełnosprawnym. Dotyczy to czasu poświęcanego wyłącznie na pomoc niepełnosprawnym. Koszt podajemy zgodnie z wzorem
[b]A = KPA x (GP / LGA)[/b]
gdzie:
[b]KPA[/b] – koszty płacy pracownika pomagającego niepełnosprawnemu za okres sprawozdawczy,
[b]GP[/b] – liczba godzin pracy pracownika pomagającego niepełnosprawnemu w okresie sprawozdawczym,
[b]LGA[/b] – liczba godzin pracy pracownika pomagającego w okresie sprawozdawczym (ogółem).
[b]Koszty adaptacji pomieszczeń[/b]
Ustalamy według wzoru
[b]AP = (APON – APOS) / ZONAP[/b]
gdzie:
[b]APON[/b] – koszty adaptacji pomieszczeń (ogółem) dla niepełnosprawnych wykazanych w stanie zatrudnienia ZONAP,
[b]APOS[/b] – koszty adaptacji pomieszczeń, które zostałyby poniesione wobec pracowników pełnosprawnych,
[b]ZONAP[/b] – stan zatrudnienia osób niepełnosprawnych (na etat), z których zatrudnieniem związane były koszty APON.
[b]Koszty adaptacji lub nabycia urządzeń do użytku niepełnosprawnych[/b]
Ustalamy zgodnie z wzorem
[b]AU = (AUON – AUOS) / ZONAU[/b]
gdzie:
[b]AUON[/b] – koszty adaptacji lub nabycia urządzeń do użytku osób niepełnosprawnych ogółem, wykazane w stanie zatrudnienia ZONAU,
[b]AUOS[/b] – koszty adaptacji lub nabycia urządzeń do użytku pracowników niepełnosprawnych, które zostałyby poniesione w przypadku pracowników pełnosprawnych,
[b]ZONAU[/b] – stan zatrudnienia osób niepełnosprawnych.
[b]Koszty transportowe (T)[/b]
Podajemy je wraz z kosztami dowożenia lub dojazdu pracownika niepełnosprawnego ponoszonymi lub refundowanymi przez pracodawcę. Obejmują one:
- ryczałty lub rzeczywiste koszty związane z korzystaniem z własnego środka transportu przez osobę niepełnosprawną,
- bilety i inne opłaty poniesione przez pracodawcę lub osobę niepełnosprawną związane z zapewnieniem przejazdów,
- koszty dowożenia i dojazdu niepełnosprawnego pracownika ponoszone przez pracodawcę.
Koszty transportowe obejmują przede wszystkim koszty dojazdu do i z pracy.
Drugą metodą szacowania podwyższonych kosztów zatrudnienia niepełnosprawnych liczymy koszty krótszego czasu pracy i spadek wydajności pojedynczej osoby niepełnosprawnej, wszystkich zatrudnionych niepełnosprawnych pracowników lub ich grup. Uwzględniamy rodzaj i stopień niepełnosprawności, strukturę i charakter wykonywanej pracy oraz specyfikę produkcji lub usług. Obniżoną wydajność pracy ustalamy dla każdego pracownika. Podwyższone koszty zatrudniania niepełnosprawnych generuje ich niższa produktywność (mniejsza wydajność oraz krótszy czas pracy) oraz dodatkowe koszty, związane z rehabilitacją i zatrudnianiem.
Podwyższone koszty zatrudniania osób niepełnosprawnych przedstawia wzór:
[b]Kn = Knw + Knr[/b]
gdzie:
[b]Knw[/b] – koszty zmniejszonej produktywności (mniejsza wydajność i krótszy czas pracy osób niepełnosprawnych),
[b]Knr[/b] – pozostałe dodatkowe koszty rehabilitacji i zatrudniania osób niepełnosprawnych.
[b]Koszty zmniejszonej produktywności (Knw)[/b]
Jest to iloczyn przeciętnych kosztów płacy niepełnosprawnych w danym miesiącu, ich liczby oraz spadku produktywności:
[b]Knw = Pn x Ln x (1 – Wn)[/b]
gdzie:
[b]Pn[/b] – przeciętne miesięczne koszty płacy na etat,
[b]Ln[/b] – liczba zatrudnionych niepełnosprawnych w etatach,
[b]Wn[/b] – parametr charakteryzujący produktywność zatrudnionych niepełnosprawnych.
Wskaźnik Wn to produktywność niepełnosprawnych. Jest iloczynem współczynników produktywności niepełnosprawnych w porównaniu z pełnosprawnymi, uwzględnia czynniki wpływające na zróżnicowanie produktywności.
[b]Wn = A x D x S[/b]
gdzie:
[b]A[/b] – współczynnik korygujący zmniejszoną sprawność osób niepełnosprawnych (stosunek wydajności niepełnosprawnego do pełnosprawnego),
[b]D[/b] – współczynnik korygujący będący różnicą w zachorowalności niepełnosprawnych i pełnosprawnych,
[b]S[/b] – współczynnik korygujący uwzględniający krótszy czas pracy niepełnosprawnych.
Wartości trzech powyższych współczynników wynoszą od 0 do 1 i liczymy je według specjalnych wzorów.
[b]Zmniejszona wydajność (współczynnik a)[/b]
Współczynnik ten jest pochodną mniejszej sprawności fizycznej i/lub intelektualnej osób niepełnosprawnych w porównaniu z pełnosprawnymi zatrudnionymi na podobnych stanowiskach. Autor metody proponuje szacunkowe ustalenie zmniejszonej wydajności. Do jej wyznaczenia można również wykorzystać dokumentację związaną z normowaniem pracy. Ocena zależy od rodzaju schorzenia, które dzielimy na grupy: choroby psychiczne i nerwowe, upośledzenie umysłowe; schorzenia: wzroku, narządów ruchu i kręgosłupa, narządów słuchu; pozostałe i sprzężone. Wolno też uwzględnić rodzaj wykonywanych prac, z podziałem na wymagające wysiłku i sprawności fizycznej oraz wymagające wysiłku umysłowego z małymi wymogami dotyczącymi sprawności fizycznej. Spadek wydajności wynikający z rodzaju schorzenia dotyczy konkretnego niepełnosprawnego. Jest związany z miejscem i rodzajem pracy. Wskazane jest, aby oceny dokonywało kilka osób, np. komisja z udziałem doradcy zawodowego lub instruktora zawodu, przedstawiciela służb rehabilitacyjnych czy nadzoru produkcyjnego. Współczynnik można określać dla grup niepełnosprawnych w poszczególnych rodzajach niepełnosprawności.
[b]Zwiększona absencja chorobowa (współczynnik d)[/b]
Parametr ten uwzględnia wpływ absencji na spadek produktywności, a w konsekwencji na wyższy koszt pracy. Jest relacją liczby dni chorobowych przypadających na jednego pracownika pełnosprawnego do liczby dni chorobowych przypadających na jednego niepełnosprawnego. Opisany jest wzorem
[b]D = [Lp / Ln] x [(30 Ln – Lchn) / (3O Lp – Lchp)][/b]
gdzie:
[b]Lp[/b] – liczba zatrudnionych osób pełnosprawnych (przeciętna miesięczna, w etatach),
[b]Ln[/b] – liczba zatrudnionych osób niepełnosprawnych (przeciętna miesięczna, w etatach),
[b]Lchp[/b] – liczba „chorobowych” dni osób pełnosprawnych w danym miesiącu,
[b]Lchn[/b] – liczba „chorobowych” dni osób niepełnosprawnych w danym miesiącu.
[b]Krótszy czas pracy (współczynnik S)[/b]
Wynika z ustawy oraz ewentualnej większej absencji chorobowej osób niepełnosprawnych. Współczynnik S opisuje wzór
[b]S = 1 – 0,03 Lnl / Ln – 0,235 Lnuz / Ln[/b]
gdzie:
[b]Ln[/b] – liczba zatrudnionych osób niepełnosprawnych (przeciętna miesięczna, w etatach),
[b]Lnl[/b] – liczba zatrudnionych niepełnosprawnych z lekkim stopniem niepełnosprawności (przeciętna miesięczna w etatach),
[b]Lnuz[/b] – liczba zatrudnionych niepełnosprawnych z orzeczonym umiarkowanym i znacznym stopniem niepełnosprawności (przeciętna miesięczna, w etatach).
[ramka][b]Przykład 1[/b]
[b]ROZLICZENIE PRACOWNIKA ZATRUDNIONEGO W ZAKŁADZIE PRACY CHRONIONEJ (w nawiasach podajemy pola formularza INF-D-R, gdzie należy wpisać wartości)[/b]
Pracownik o znacznym stopniu niepełnosprawności jest niewidomy (schorzenie specjalne) i zatrudniony na pełny etat przez 12 miesięcy. Osiąga wynagrodzenie 936 zł.
> sfinansowane składki na ubezpieczenia społeczne:
– przez PFRON: 133 zł (emerytalna i chorobowa po stronie pracownika oraz wypadkowa po stronie pracodawcy) za miesiąc oraz za rok 1596 zł (poz. 83); (12 miesięcy x 133 zł),
– przez budżet państwa: 152,19 zł (emerytalna i rentowa po stronie pracodawcy) za miesiąc oraz za rok 1826,28 zł (poz. 84); (12 miesięcy x 152,19 zł),
> rzeczywiste podwyższone koszty za 12 miesięcy: 11275,15 zł,
> dofinansowanie wynagrodzenia: 821,71 zł za miesiąc oraz 9860,52 zł (poz. 85) za rok,
> pomoc ogółem za 12 miesięcy: 13282,80 zł (poz. 82); [(12 miesięcy x 821,71 zł) + (12 miesięcy x 133 zł) + (12 miesięcy x 152,19 zł)],
> maksymalna wielkość pomocy za 12 miesięcy: 25540,20 zł (poz. 93); [(12 miesięcy x 1843,16 zł) + (12 miesięcy x 133 zł) + (12 miesięcy x 152,19 zł)],
> koszt płacy za 12 miesięcy: 13282,92 zł (poz. 95); [(12 miesięcy x 936 zł) + (12 miesięcy x 170,91 zł)],
> nadwyżka pomocy nad kosztami: 2007,65 zł (poz. 96),
> koszty do zrekompensowania w następnych okresach: 0 zł (poz. 97),
> kwota ZUS PFRON do zwrotu: 241,23 zł (poz. 98),
> kwota ZUS BUDŻET do zwrotu: 276,04 zł (poz. 99),
> kwota dofinansowania do zwrotu: 1490,38 zł (poz. 100).
Kwota podwyższonych kosztów 11275,15 zł jest sumą następujących dodatkowych kosztów związanych z pracą tego pracownika (dane dotyczą 12 miesięcy):
a) codzienna dodatkowa 15-minutowa przerwa: 398,49 zł,
b) dodatkowy urlop wypoczynkowy: 664,15 zł,
c) skrócony do siedmiu godzin czas pracy: 1660,37 zł,
d) zwiększona absencja chorobowa: 2767,28 zł,
e) zmniejszona wydajność: 3984,88 zł,
f) zwiększone zużycie materiałów: 1800 zł.[/ramka]
[ramka][b]Przykład 2[/b]
[b]ROZLICZENIE PRACOWNIKA ZATRUDNIONEGO U PRACODAWCY Z OTWARTEGO RYNKU, MAJĄCEGO CO NAJMNIEJ 25 PRACOWNIKÓW (w nawiasach podajemy pola formularza INF-D-R, gdzie należy wpisać wartości).[/b]
Pracownik z lekkim stopniem niepełnosprawności bez schorzeń specjalnych jest zatrudniony na pełny etat przez 12 miesięcy. Osiąga wynagrodzenie 936 zł.
> sfinansowane składki na ubezpieczenia społeczne przez:
– PFRON: 18,72 zł (wypadkowa po stronie pracodawcy) za miesiąc oraz za rok 224,64 zł (poz. 83); (12 miesięcy x 18,72 zł),
> rzeczywiste podwyższone koszty za 12 miesięcy: 5583,37 zł,
– przez budżet państwa: O zł (poz. 84),
> dofinansowania wynagrodzenia: 251,75 zł miesięcznie i rocznie 3021 zł (poz. 85),
> pomoc ogółem: 3245,64 (poz. 82),
> maksymalna wielkość pomocy: 8816,88 zł (poz. 93); [(12 miesięcy x 449,55 zł) + (12 miesięcy x 133 zł) + (12 miesięcy x 152,19 zł)],
> koszt płacy: 13282,92 zł (poz. 95); [(12 miesięcy x 936 zł) + (12 miesięcy x 170,91 zł)],
> nadwyżka pomocy nad kosztami: 0 zł (poz. 96),
> koszty do zrekompensowania w następnych okresach: 2337,72 zł (poz. 97),
> kwota ZUS PFRON do zwrotu: 0 zł (poz. 98),
> kwota ZUS BUDŻET do zwrotu: 0 zł (poz. 99).
Kwota dofinansowania do zwrotu: 0 zł (poz. 100).
Kwota podwyższonych kosztów 5583,37 zł jest sumą następujących dodatkowych kosztów związanych z pracą tego pracownika (dane dotyczą 12 miesięcy):
a) codzienna dodatkowa 15-minutowa przerwa: 398,49 zł,
b) dodatkowy urlop wypoczynkowy: 0 zł,
c) skrócony czas pracy: 0 zł,
d) zwiększona absencja chorobowa: 1328,30 zł,
e) zmniejszona wydajność: 2656,59 zł,
f) zwiększone zużycie materiałów: 1200 zł.[/ramka]
