Od 1 października obowiązuje skala PIT ze stawkami 17 proc. i 32 proc. Przed zmianą było to 18 proc. i 32 proc. Stawka niższa stosowana jest do dochodów nieprzekraczających 85 528 zł.
Stosowanie nowych wskaźników od 2020 roku nie powinno być większym problemem. Jednak wejście tych regulacji w trakcie roku spowodowało, że podatnicy nie wiedzą, jak zastosować je w okresie październik–grudzień 2019 r.
PIT w dół
Obniżona, 17-proc. stawka, będzie mieć zastosowanie docelowo od 2020 r. do rocznych dochodów nieprzekraczających 85 528 zł. Dla dochodów ponad tę kwotę pozostaje stawka 32 proc. Ta nie uległa zmianie.
CZYTAJ TAKŻE:Młody pracownik w firmie to zmiany w jego rozliczeniu PIT
Przez trzy miesiące mamy zatem do czynienia z okresem przejściowym. W rozliczeniu rocznym za 2019 r. obowiązywać będzie skala podatkowa ze stawkami 17,75 proc. i 32 proc. Oraz progiem dochodów na poziomie 85 528 zł.
Kwota zmniejszająca podatek w 2019 r. wynosi:
1) 1 420 zł – dla podstawy obliczenia podatku nieprzekraczającej kwoty 8 000 zł.
2) dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 8 000 zł i nieprzekraczającej kwoty 13 000 zł: 1 420 zł pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 871 zł 70 gr × (podstawa obliczenia podatku – 8 000 zł) ÷ 5 000 zł.
3) dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 13 000 zł i nieprzekraczającej kwoty 85 528 zł – 548 zł 30 gr.
4) dla podstawy obliczenia podatku wyższej od 85 528 zł i nieprzekraczającej kwoty 127 000 zł – 548 zł 30 gr pomniejszone o kwotę obliczoną według wzoru: 548 zł 30 gr × (podstawa obliczenia podatku – 85 528 zł) ÷ 41 472 zł.
5) dla podstawy obliczenia podatku przekraczającej kwotę 127 000 zł – brak kwoty zmniejszającej podatek.
Jak wyliczyć należny podatek
Jak podkreśla w swoim dokumencie Ministerstwo Finansów (MF), przy obliczaniu zaliczki na podatek dochodowy zamiast 18-proc. stawki stosuje stawkę w wysokości 17 proc. Oraz uwzględnia kwotę zmniejszającą podatek w wysokości 525,12 zł.
Jako przykład MF podaje sytuację, gdy pracodawca przy poborze zaliczki na podatek, w odniesieniu do dochodów (stanowiących podstawę opodatkowania) mieszczących się w I przedziale skali podatkowej, zastosuje 17-proc. stawkę. Ponadto obliczoną zaliczkę na podatek zmniejszy (jeżeli jest do tego upoważniony przez pracownika) o 1\12 kwoty zmniejszającej podatek, czyli o 43,76 zł.
CZYTAJ TAKŻE:Zmienią się druki PIT, CIT i VAT
Jeśli podatnik (np. pracownik) będzie chciał, może upoważnić płatnika (np. pracodawcę) do stosowania przy poborze zaliczki (zamiast stawki 17 proc.) stawki w wysokości 17,75 proc.
Podatek przy działalności gospodarczej
Z wyjaśnień resortu wynika, że możliwość upoważnienia płatnika do poboru wyższego podatku została wprowadzona z myślą o tych podatnikach, którzy pierwszy przychód w 2019 r. uzyskali począwszy od 1 października. W tym przypadku zasadne było umożliwienie podatnikom zastosowania stawki 17,75 proc., jaka będzie obowiązywała w rozliczeniu rocznym za rok przejściowy 2019. Płatnik będzie uprawniony do zastosowania tej stawki wyłącznie na wniosek podatnika.
Podatnicy, którzy od dochodów uzyskanych w 2019 r. obliczają zaliczki na podatek dochodowy w sposób określony dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, zaliczki te obliczają na dotychczasowych zasadach. Z tym że, od 1 października 2019 r. przy ich obliczaniu stosują skalę podatkową ze stawkami 17,75 proc. i 32 proc. nadwyżki ponad 85 528 zł. I uwzględniając kwotę zmniejszającą podatek w wysokości 548,30 zł.
Obowiązek obliczania zaliczek na podatek dochodowy przy zastosowaniu skali podatkowej ze stawkami 17,75 proc. i 32 proc. nadwyżki ponad 85 528 zł i kwoty zmniejszającej podatek w wysokości 548,30 zł dotyczy zaliczek obliczanych od 1 października 2019 r. Oznacza to, że znajduje też zastosowanie do zaliczek na podatek dochodowy obliczanych od 1 października 2019 r. za wrzesień 2019 r. lub za III kw. 2019 r. Zaliczki za te okresy płatne są bowiem do 20 października 2019 r.
Koszty w górę
Zmiany objęły także koszty uzyskania przychodów, które pracownicy stosują do swych rozliczeń. Od 1 października do końca roku miesięczne koszty uzyskania przychodów wynoszą 250 zł (zamiast 111,25 zł). Albo 300 zł (zamiast 139,06 zł), jeżeli pracownik dojeżdża do pracy z innej miejscowości.
Nowelizacja nie wprowadziła zmian w sposobie ustalania miesięcznego dochodu przy poborze zaliczki przez pracodawcę. Za dochód uważa się uzyskane w ciągu miesiąca przychody oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez płatnika. Po odliczeniu kosztów uzyskania oraz po odliczeniu potrąconych przez płatnika w danym miesiącu składek na ubezpieczenie społeczne. W konsekwencji nie zmieniła się zasada, zgodnie z którą przy poborze zaliczki na podatek, płatnik stosuje „tylko jedne” miesięczne koszty uzyskania przychodów w kwotowej wysokości.
CZYTAJ TAKŻE:Zerowy PIT nie dla firm, młodzi przedsiębiorcy idą na zlecenie
Warto dodać, że „podstawowe” pracownicze miesięczne koszty uzyskania przychodów wynoszące 300 zł mają także zastosowanie do przychodów uzyskiwanych z następującej działalności wykonywanej osobiście:
– z tytułu pełnienia obowiązków społecznych lub obywatelskich.
– powołania do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych.
– umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze.
Od 1 października 2019 r. koszty w tej wysokości stosują również podatnicy osiągający dochody bez pośrednictwa płatników. A zatem ci, którzy są zobowiązani do samodzielnego wpłacania w trakcie roku zaliczek na podatek dochodowy. Dotyczy to osób uzyskujących dochody ze: stosunku pracy zagranicą, tytułu powołania do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych. A także z umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze.
Jak wyliczać koszty roczne
Wyższe miesięczne koszty za ostatnie trzy miesiące 2019 r. (3 x 250 zł oraz 3 x 300 zł) wpłynęły również na maksymalną wysokość kosztów rocznych. Stąd też nowelizacja konsekwentnie podwyższyła maksymalny roczny limit możliwy do zastosowania przy rozliczeniu za 2019 r.
Zatem roczne koszty uzyskania przychodów w 2019 r. wynoszą:
1) nie więcej niż 1 751,25 zł, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody z tytułu jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej.
2) nie mogą przekroczyć łącznie 2 626,54 zł, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody równocześnie z tytułu więcej niż jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej.
3) nie więcej niż 2 151,54 zł, w przypadku gdy miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę.
4) nie mogą przekroczyć łącznie 3 226,92 zł, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody równocześnie z tytułu więcej niż jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej, a miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę.
Przykład MF: pierwszy przedział skali
Obliczenie zaliczki za wrzesień 2019 r. W przypadku podatników, których dochody nie przekroczyły kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej, tj. kwoty 85 528 zł.
- a) przyjęte założenia:
50 000 zł – dochód z działalności gospodarczej osiągnięty od stycznia do sierpnia 2019 r.
10 000 zł – dochód z działalności gospodarczej osiągnięty we wrześniu 2019 r.
8 000 zł – kwota zaliczek na podatek zapłacona za miesiące od stycznia do sierpnia 2019 r.
300 zł – składka na ubezpieczenie zdrowotne podlegająca odliczeniu od podatku
- b) zaliczka za wrzesień 2019 r.:
60 000 zł – dochód z działalności gospodarczej osiągnięty od stycznia do września 2019 r.
17,75 proc. – stawka podatku dochodowego.
10 650 zł – kwota zaliczki na podatek przed pomniejszeniem o kwotę zmniejszającą podatek i składkę na ubezpieczenie zdrowotne.
548.30 zł – kwota zmniejszająca podatek.
10 101,70 zł – kwota zaliczki przed pomniejszeniem o składkę na ubezpieczenie zdrowotne.
300 zł – podlegająca odliczeniu składka na ubezpieczenie zdrowotne.
9 801,70 zł – kwota zaliczki po pomniejszeniu o składkę na ubezpieczenie zdrowotne.
8 000 zł – kwota zaliczek na podatek zapłacona za miesiące od stycznia do sierpnia 2019 r.
1 802 zł – kwota zaliczki na podatek za wrzesień 2019 r. po zaokrągleniu do pełnych złotych.
Przykład MF: drugi przedział skali
Obliczenie zaliczki za wrzesień 2019 r. W przypadku podatników, których dochody przekroczyły kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej, tj. 85 528 zł. Zaliczka nie jest pomniejszana o kwotę zmniejszającą podatek.
- a) przyjęte założenia:
70 000 zł – dochód z działalności gospodarczej osiągnięty od stycznia do sierpnia 2019 r.
30 000 zł – dochód z działalności gospodarczej osiągnięty we wrześniu 2019 r.
11 000 zł – kwota zaliczek na podatek zapłacona za miesiące od stycznia do sierpnia 2019 r.
900 zł – podlegająca odliczeniu składka na ubezpieczenie zdrowotne.
- b) zaliczka za wrzesień 2019 r.:
100 000 zł – dochód z działalności gospodarczej osiągnięty od stycznia do września 2019 r.
19 812,26 zł – kwota zaliczki obliczona według skali podatkowej, tj. 32 proc. nadwyżki ponad 85 528 zł, tj. 32 proc. x 14 472 zł = 4 631,04 zł + 15 181,22 zł.
900 zł – podlegająca odliczeniu składka na ubezpieczenie zdrowotne.
18 912,26 zł – kwota zaliczki po pomniejszeniu o składkę na ubezpieczenie zdrowotne.
11 000 zł – kwota zaliczek na podatek zapłacona za miesiące od stycznia do sierpnia 2019 r.
7 912 zł – kwota zaliczki na podatek za wrzesień 2019 r. po zaokrągleniu do pełnych złotych
Źródło: Ministerstwo Finansów