Czy można rozwiązać umowę za uchylanie się od obowiązkowych badań lekarskich

Wbrew wydanemu poleceniu pracownik uchyla się od wykonania obowiązkowych badań lekarskich wymaganych na zajmowanym przez niego stanowisku. Czy w takiej sytuacji można z nim rozwiązać umowę ?o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia z winy etatowca?

Tak.

Świadome zlekceważenie przez etatowca polecenia poddania się obowiązkowym badaniom lekarskim stanowi rażące naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych i może uzasadniać rozwiązanie z nim umowy bez wypowiedzenia z jego winy. Stosunek pracy charakteryzuje się podporządkowaniem pracownika pracodawcy w procesie świadczenia pracy. Dlatego wykonywanie poleceń przełożonych należy do podstawowych obowiązków każdego etatowca (art. 100 ?§ 1 k.p.). Natomiast odmowa wykonania polecenia stanowi przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę. W niektórych sytuacjach może skutkować natychmiastowym rozwiązaniem umowy o pracę z winy pracownika na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 k.p. Będzie tak, gdy odmowa wykonania polecenia zostanie zakwalifikowana jako ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych. Chodzi tu o przypadki, gdy z okoliczności sprawy będzie wynikało, że było to naruszenie popełnione z winy umyślnej pracownika lub wskutek jego rażącego niedbalstwa.

Świadome zlekceważenie przez pracownika polecenia poddania się badaniom lekarskim może być uznane przez pracodawcę za umyślne naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych. Zgodnie bowiem z art. 211 k.p. podstawowym obowiązkiem pracownika jest przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa ?i higieny pracy. W szczególności musi on poddawać się wstępnym, okresowym, kontrolnym oraz innym zaleconym badaniom lekarskim i stosować się do wskazań lekarskich. Podkreślał to także Sąd Najwyższy w wyroku z 10 maja 2000 r. (I PKN 642/99). Stwierdził, ?że „zawinione (z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa) niewykonanie przez pracownika zgodnego z prawem polecenia poddania się kontrolnym badaniom lekarskim, jako naruszające obowiązek wykonania polecenia dotyczącego pracy (...) może stanowić podstawę niezwłocznego rozwiązania umowy o pracę na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 k.p.". Warto też zauważyć, że skierowanie pracownika na badania lekarskie nie może być potraktowane jako szykana, zwłaszcza gdy odmowa poddania się tym badaniom może prowadzić do odpowiedzialności pracodawcy za dopuszczenie do pracy w warunkach narażenia na działanie substancji szkodliwych dla zdrowia bez aktualnych okresowych badań lekarskich.