Zgodnie z art. 174 k.p. na pisemny wniosek pracownika szef może mu udzielić urlopu bezpłatnego. Z tego przepisu wynika, że decyzję o udzieleniu etatowcowi takiego urlopu pozostawiono swobodnemu uznaniu pracodawcy – może nie uwzględnić wniosku podwładnego.

W myśl zasady wyrażonej w art. 41 k.p. pracodawca nie może wymówić umowy ?o pracę w czasie urlopu pracownika, a także ?w czasie innej jego usprawiedliwionej nieobecności, jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania angażu bez wypowiedzenia. Zasada ta dotyczy także urlopu bezpłatnego, a przebywający na nim jest objęty ochroną przed wypowiedzeniem umowy o pracę z wyjątkiem ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy (art. 411 k.p.). Ograniczenie to nie dotyczy jednak pracownika. Ten może wymówić umowę ?w każdym czasie.

Zarówno pracodawca, jak i pracownik mogą w czasie urlopu bezpłatnego rozwiązać angaż bez wypowiedzenia na podstawie ?art. 52 k.p. (bez wypowiedzenia przez pracodawcę z winy pracownika) lub art. 55 k.p. (bez wypowiedzenia przez pracownika ?z winy pracodawcy).

Art. 174 § 3 k.p. stanowi, że przy udzielaniu urlopu bezpłatnego dłuższego niż trzy miesiące strony mogą dopuścić odwołanie pracownika z tego urlopu z ważnych przyczyn. Stąd etatowca nie da rady odwołać z urlopu bezpłatnego krótszego niż trzy miesiące, natomiast przy dłuższym jest to dopuszczalne, tylko jeśli strony przewidziały wcześniej taką możliwość.

podstawa prawna: art. 41 i art. 174 ustawy z 26 czerwca 1974 r. kodeks pracy (tekst jedn. DzU z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.)