Przypadki obligatoryjnego utajnienia głosowania określa ?art. 247 § 2 kodeksu spółek handlowych. Obejmują one: sprawy osobowe, wybory oraz odwołanie członków organów spółki lub likwidatorów, a także pociągnięcie ich do odpowiedzialności, ?a ponadto, gdy z wnioskiem takim wystąpi choćby jeden ?z udziałowców obecnych lub reprezentowanych na zgromadzeniu >patrz przykłady 1 i 2. Zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 16 listopada 2006 r., I ACa 562/06, jeżeli wybór przewodniczącego zgromadzenia odbył się w głosowaniu jawnym, to uchwała taka jest nieważna. W praktyce pewne wątpliwości interpretacyjne wywołuje pojęcie spraw osobowych. Wydaje się, że pod tym terminem należy rozumieć każdą sprawę, która dotyczy danej osoby bez względu na jej rodzaj.

Przykład 1.

Na nadzwyczajnym zgromadzeniu udziałowców D sp. z o.o. miała być podjęta uchwała ws. powołania członka zarządu spółki. W projekcie uchwały znalazł się zapis, w świetle którego głosowanie nad nią odbyłoby się w trybie jawnym. Jeden ze wspólników stwierdził jednak, że oddawanie głosów nad tą uchwałą musi być tajne, ?bo tak stanowi norma art. 247 § 2 k.s.h., która ma bezwzględnie obowiązujący charakter. Miał rację.

Przykład 2.

Jeden z udziałowców F sp. z o.o. zażądał utajnienia głosowania uchwały nadzwyczajnego zebrania wspólników ws. wyrażenia zgody na sprzedaż przez zarząd spółki pięciu samochodów firmowych marki Skoda Fabia za łączną kwotę nie niższą od 240 tys zł. Pozostali wspólnicy odmówili, argumentując to faktem, iż ww. uchwała dotyczy kategorii spraw wykraczającej poza katalog objęty dyspozycją art. 247 § 2 k.s.h. i, w związku z tym, głosowanie nad nią musi być jawne. Nie jest to właściwy pogląd. Każdy udziałowiec (albo jego reprezentant) ma bowiem prawo wystąpić z wnioskiem o utajnienie głosowania nad uchwałą w sprawie nie objętej zakresem przedmiotowym art. 247 § 2 k.s.h. Taki wniosek zaś jest wiążący.

Uwaga! Mimo że żądanie udziałowca utajnienia głosowania nad wszystkimi bądź większością uchwał objętych agendą obrad zgromadzenia wspólników może sprawiać problem organizacyjny, zwłaszcza gdy udziałowców jest wielu, to i tak nie stanowi ono ważnej przyczyny wyłączenia wspólnika.

Głosowanie tajne polega na podejmowaniu uchwał w taki sposób, aby treść aktu głosowania nie była znana innym wspólnikom bądź ich pełnomocnikom. Może więc ono przybrać formę np. wrzucenia złożonej karki zawierającej stanowisko co do danej uchwały do urny. Pozwala to na swobodną wypowiedź udziałowca, bez obaw o ewentualne nieporozumienia personalne w spółce wynikłe na tle podjętej przez niego decyzji.

Nie ma przeszkód, aby katalog okoliczności, w których głosowanie tajne musi być obowiązkowo przeprowadzone, rozszerzono w umowie danego podmiotu >patrz przykład 3.

Głosowanie tajne polega na podejmowaniu uchwał tak, aby ich treść nie była znana wspólnikom

Przykład 3.

Umowa M sp. z o.o. stanowi, że uchwały zgromadzenia wspólników ws. wyrażenia zgody na zakup przez zarząd spółki nieruchomości ?za kwotę przekraczającą 400 tys. zł zapadają w głosowaniu tajnym. Taka regulacja jest dopuszczalna. Jeżeli zatem jednym z punktów obrad zebrania udziałowców M sp. z o.o. będzie ww. uchwała, wówczas oddawanie głosów nad nią będzie wymagało trybu tajnego.

W świetle cyt. przepisu wszelkie kwestie wyborcze bezwzględnie wymagają tajnej formy oddawania głosów. Jednak art. 247 § 3 k.s.h. wprowadza wyjątek od tej reguły. Mianowicie wspólnicy w drodze uchwały podjętej bezwzględną większością głosów (więcej niż połowa głosów oddanych „za" niż „przeciw" i „wstrzymujących się") mogą na zgromadzeniu uchylić tajność głosowania przy wyborze komisji powoływanych przez zebranie udziałowców (wyłącznie przez nich, a nie np. przez zarząd) – patrz wzór uchwały. Nie ma jednak podstaw do uznania, że powzięcie uchwały musi nastąpić w trybie tajnym. Można jednak wystąpić z takim żądaniem, wówczas głosowanie jest niejawne >patrz przykład 4.

Głosowanie tajne polega na podejmowaniu uchwał tak, aby ich treść nie była znana wspólnikom

Przykład 4.

Jeden z udziałowców B sp. z o.o. wystąpił z wnioskiem o utajnienie głosowania uchwały nadzwyczajnego zebrania wspólników ws. uchylenia tajności głosowania uchwały dotyczącej wyboru komisji udziałowców do spraw opracowania projektu FUSION-2014. Pozostali wspólnicy stwierdzili jednak, że przedmiotowy wniosek ?nie jest konieczny, ponieważ taka uchwała i tak zapada w głosowaniu tajnym. Nie jest to prawda. Nie ma bowiem żadnych przesłanek do uznania, iż podjęcie omawianej uchwały wymaga niejawnego oddawania głosów. Tak się stanie tylko wówczas, gdy zostanie zgłoszony stosowny wniosek. Wtedy niejawne głosowanie będzie obligatoryjne.

Niezastosowanie głosowania tajnego w sytuacjach określonych w art. 247 § 2 k.s.h. powoduje nieważność uchwały i powództwo z art. 252 k.s.h. (z wyroku Sądu Najwyższego z 20 maja 1998 r., II CR 119/88) >patrz przykład 5. Gdyby natomiast obowiązek tajnego głosowania zapisano w umowie spółki, wspólnikom i organom podmiotu – określonym w art. 250 k.s.h. ?– przysługiwałoby prawo do wniesienia pozwu o uchylenie uchwały >patrz przykład 6.

Przykład 5.

Rada Nadzorcza C sp. z o.o. wniosła przeciwko spółce pozew ?o stwierdzenie nieważności uchwały nadzwyczajnego zebrania wspólników ws. odwołania prezesa zarządu ww. podmiotu ?z powodu niezachowania obligu tajności głosowania. Organ ten miał prawo wystąpić z  omawianym powództwem, ponieważ przedmiotowa uchwała, zgodnie z art. 247 § 2 k.s.h., wymagała niejawnego oddawania głosów.

Przykład 6.

Sytuacja jak w przykładzie nr 3. Uchwała nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników M sp. z o.o. ws. wyrażenia zgody ?na zakup przez zarząd spółki nieruchomości położonej w Płocku przy ul. Niebieskiej 98 za kwotę 420 tys zł, wbrew paragrafowi 6 ust. 1 ?pkt 4 umowy podmiotu, zapadła w głosowaniu jawnym. W tym przypadku zatem organom i osobom wymienionym w art. 250 k.s.h. przysługuje prawo wniesienia pozwu o uchylenie ww. uchwały, albowiem obowiązek tajnego głosowania nad nią wynika jedynie ?z kontraktu spółki, a nie kodeksu spółek handlowych.

Uwaga! Głosowanie tajne dotyczy tylko przypadków objętych dyspozycją art. 247 § 2 k.s.h. Jeżeli zatem w porządku obrad zgromadzenia wspólników przewidziano podjęcie uchwał również w sprawach wykraczających poza zbiór określony cytowaną normą, to ich powzięcie odbywa się w trybie jawnym. Nie istnieje mianowicie obowiązek utajnienia głosowania wszystkich uchwał tylko z tego powodu, że jedna albo część ?z nich dotyczy okoliczności wskazanych w art. 247 § 2 k.s.h.  >patrz przykład 7.

Przykład 7.

Na nadzwyczajnym zgromadzeniu wspólników H sp. z o.o. mają być powzięte trzy uchwały: nr 5/2014 ws. wyboru przewodniczącego ?ww. zebrania, 6/2014 ws. wyrażenia zgody na podjęcie działalności konkurencyjnej przez prezesa zarządu spółki oraz 7/2014 ?ws. wyrażenia zgody na sprzedaż przez zarząd podmiotu nieruchomości położonej w Płocku przy ul. Czerwonej 65 za kwotę 300 tys zł. Umowa H sp. z o.o. nie określa spraw wymagających tajnego trybu głosowania. Dlatego też tylko dwie pierwsze uchwały muszą zapaść w głosowaniu tajnym (bo dotyczą odpowiednio kwestii wyborczych i osobowych), trzecia zaś przy założeniu, że żaden wspólnik (bądź jego pełnomocnik) nie złoży wniosku o utajnienie głosowania nad uchwałą nr 7/2014 powinna być głosowana jawnie.

Anna Borysewicz jest adwokatem

podstawa prawna: art. 4 § 1 pkt 9 i 10, art. 247, 249–250 oraz art. 252 ustawy z 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (tekst jedn. DzU z 2013 r., poz. 1030)

Wzór uchwały Zgromadzenia Wspólników sp. z o.o.

UCHWAŁA Nr 8/2014

z 28 maja 2014 r.

Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników N sp. z o.o. z/s ?w Płocku

w sprawie uchylenia tajności głosowania nad Uchwałą Nr 9/2014 Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników N sp. z o.o. z/s ?w Płocku w sprawie wyboru komisji opracowującej projekt „Płock in Future – 2016–2020".

§ 1.

Na podstawie art. 247 § 3 k.s.h. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników N sp. z o.o. z/s w Płocku uchyla tajność głosowania nad Uchwałą Nr 9/2014 Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników N sp. z o.o. z/s w Płocku w sprawie wyboru komisji opracowującej projekt „Płock in Future – 2016–2020".

§ 2.

Uchwała została podjęta w głosowaniu jawnym 80 głosami „za", przy 10 głosach „przeciw" i 0 głosów „wstrzymujących się".

§ 3.

Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Podpisy Wspólników:

1. Amanda Wiśniewska ................................................,

2. Sara Nowak .............................................................,

3. Ksenia Kowalska .....................................................,

4. Greta Łyżka ..............................................................

Wzór pozwu o stwierdzenie nieważności uchwały wspólników sp. z o.o.

Płock, 30 maja 2014 r.

Do Sądu Okręgowego

X Wydział Gospodarczy

w Łodzi

Powód: Bianka Igrekowska (PESEL: 78091200111)

zam. ul. Mandarynkowa 32, 09-400 Płock –

wspólnik  DEF sp. z o.o. ul. Awokado 7, 09-400 Płock

(NR KRS: 0000012345);

Pozwany: DEF spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

ul. Awokado 7, 09-400 Płock

Opłata stała 2000 zł

POZEW O STWIERDZENIE NIEWAŻNOŚCI ?UCHWAŁY WSPÓLNIKÓW ?SPÓŁKI Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ

Działając w imieniu własnym, jako wspólnik DEF sp. z o.o. zs. ?w Płocku, załączając aktualny odpis z KRS tej spółki, na podstawie art. 252 § 1 k.s.h., wnoszę o:

1) stwierdzenie nieważności uchwały nr 6/2014 z 26 maja 2014 r. Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników DEF spółki ?z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Płocku ?(adres: ul. Awokado 7, 09-400 Płock), zarejestrowanej w Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy w Warszawie XIV Wydział Gospodarczy KRS pod nr KRS 0000012345- w sprawie powołania wiceprezesa zarządu DEF sp. z o.o.;

2) zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych;

3) przeprowadzenie rozprawy także podczas nieobecności powódki, w przypadku niestawiennictwa przedstawiciela pozwanej, gdy nadto zaś nie złożyła ona odpowiedzi na pozew ,wydanie wyroku zaocznego i nadanie mu rygoru natychmiastowej wykonalności;

4) dopuszczenie, a następnie przeprowadzenie dowodu ?z następujących dokumentów:

? ?umowa spółki z 1 sierpnia 2013 r. – na okoliczność zawarcia ?1 sierpnia 2013 r. umowy DEF sp. z o.o., a nadto ustalenia, ?iż powódka jest wspólnikiem tej spółki,

? ?aktualny odpis z KRS DEF sp. z o.o. z 30 maja 2014 r.?– na okoliczność ustalenia, iż powódka jest wspólnikiem ?DEF sp. z o.o.,

? ?protokół NZW DEF sp. z o.o. z 26 maja 2014 r. – na okoliczność podjęcia w głosowaniu jawnym przez NZW DEF sp. z o.o. uchwały nr 6/2014 w sprawie powołania wiceprezesa zarządu DEF ?sp. z o.o., oddania przez powódkę głosu przeciw ww. uchwale ?i zaprotokołowania jej sprzeciwu po powzięciu przedmiotowej uchwały.

UZASADNIENIE

Umowa DEF sp. z o.o. została zawarta w 1 sierpnia 2013 r.

Dowód : umowa spółki z 1 sierpnia 2013 r.

26 maja 2014 r. odbyło się Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników DEF sp. z o.o. zs. w Płocku. Podjęło ono w głosowaniu jawnym uchwałę nr 6/2014 w sprawie powołania wiceprezesa zarządu tej spółki.

Dowód : protokół NZW DEF sp. z o.o. z 26 maja 2014 r.

Uchwała ta jest więc sprzeczna z treścią art. 247 § 2 k.s.h., ?zgodnie z którym przy wyborach członków organów sp. z o.o., ?a zatem m.in. jej zarządu, istnieje obowiązek utajnienia głosowania.

Powódka jest wspólnikiem DEF sp. z o.o. Uczestniczyła ona ?w Nadzwyczajnym Zgromadzeniu Wspólników tejże spółki 26 maja 2014 r. Wobec zaś naruszenia przez to Zgromadzenie dyspozycji art. 247 § 2 k.s.h. w trakcie głosowania nad uchwałą nr 6/2014, oddała głos przeciwko jej powzięciu. Jej sprzeciw natomiast został zaprotokołowany. Z mocy art. 252 § 1 k.s.h. w zw. z art. 250 pkt 2 k.s.h. powódka jest zatem podmiotem uprawnionym do wystąpienia z niniejszym pozwem.

Dowód : ?– umowa spółki z 1 sierpnia 2013 r.,?– aktualny odpis z KRS DEF sp. z o.o.,?– protokół NZW DEF sp. z o.o. z  26 maja 2014 r.

Z uwagi na powyższe pozew jako uzasadniony zasługuje ?na uwzględnienie.

W załączeniu:

– dowód uiszczenia opłaty sąd. od pozwu,

– odpis pozwu,

– dokumenty z poz. „Dowód"

Bianka Igrekowska