Jakie warunki udziału w postępowaniu

Istotą posiadania doświadczenia (jako warunku udziału w postępowaniu z art. 22 ust. 1 pkt 2 p.z.p.) jest wykazanie się wykonywaniem określonych czynności, a nie ich wykonywanie dla określonego odbiorcy lub w określonym miejscu (np. ograniczonym do terytorium Unii Europejskiej). Należy więc uznać, że kryterium oceny kwalifikacji odnoszące się do doświadczenia powinno mieć charakter obiektywny.

Z przepisu art. 22 ust. 4 p.z.p. wynika, że prawo zamawiającego do ustalenia, jakie doświadczenie wykonawcy uzna za wystarczające do prawidłowego wykonania zamówienia, nie jest nieograniczone, ale powinno ograniczać się do ustalenia tego wymogu do poziomu niezbędnego, czyli utwierdzającego zamawiającego w przekonaniu, że wykonawca, który legitymuje się doświadczeniem w wykonaniu robót budowlanych, daje rękojmię należytego wykonania zamówienia (wyrok KIO z 16 lipca 2010 r., KIO/UZP 1291/10).

Bez przywilejów

W tym kontekście na gruncie przepisów p.z.p. brak jest możliwości stosowania jakichkolwiek preferencji dla podmiotów krajowych czy podmiotów wywodzących się z państw będących członkami Unii Europejskiej. W związku z tym, że zamówienia publiczne są de facto adresowane nie tylko na rynek europejski, lecz także na rynek światowy, to zamawiający w ramach prowadzonego postępowania jest zobowiązany do zachowania zasad równości i uczciwej konkurencji między wykonawcami mającymi siedzibę na terenie Rzeczypospolitej Polskiej i podmiotami zagranicznymi (wyrok KIO z 8 sierpnia 2008 r., KIO/UZP 768/08).

Tylko uzasadnione potrzeby

Proporcjonalność czy adekwatność warunku musi odnosić się do przedmiotu zamówienia i przekroczenie granic tego przedmiotu należy uznać za wygórowane wymaganie, nieznajdujące uzasadnienia w potrzebach zamawiającego. Warunek nie może być postawiony w taki sposób, aby w oderwaniu od przedmiotu zamówienia stanowił barierę dostępu do postępowania. W tym świetle należy uznać, że postanowienia ogłoszenia o zamówieniu, które promowałyby wykonawców realizujących zamówienia na terenie Unii Europejskiej w taki sposób, że zamawiający większą ilość punktów przyznawałby wykonawcom posiadającym doświadczenie przy zamówieniach zrealizowanych na terenie Unii Europejskiej, miałyby charakter dyskryminacyjny i utrudniający uczciwą konkurencję, niedopuszczalny zarówno na gruncie p.z.p. (art. 7 ust. 1 i art. 48 ust. 2 pkt 8a), jak i przepisów prawa wspólnotowego, oraz mogłyby być również niezgodne z niektórymi bilateralnymi umowami o wolnym handlu. Takie kryterium oceny kwalifikacji w związku z tym należy uznać za pozbawione podstaw prawnych.

Należy podkreślić, że określenie warunków udziału w postępowaniu (w tym w zakresie doświadczenia wykonawców) ma na celu zarówno ochronę interesów potencjalnych wykonawców zgłaszających się do udziału w postępowaniu, z uwagi na bezwzględny obowiązek wyeliminowania z postępowania tych wykonawców, którzy nie spełniają warunków udziału, jak i zabezpiecza dobrze pojęty interes zamawiającego w sprawnym przeprowadzeniu postępowania, którego celem jest zawarcie umowy, a następnie jej realizacja, z podmiotem dającym gwarancję należytego jej wykonania. Zamawiający może określić warunki udziału w postępowaniu, posługując się różnymi określeniami, o ile korelują one z przedmiotem zamówienia.

Gdzie były prace

Reżim zamówień publicznych nie ogranicza możliwości powoływania się na doświadczenie niezbędne do wykonywania zamówień wyłącznie do doświadczeń nabytych na określonym terenie – Polski czy Unii Europejskiej. Odpowiednim sposobem nabycia doświadczenia będzie uprzednie wykonywanie prac odpowiadających przedmiotowi zamówienia bez względu na to, gdzie takie prace były wykonywane. Żądanie wykazania się doświadczeniem przez wykonawców na obszarze o zakreślonej powierzchni byłoby również nieuzasadnione rzeczowo.

Premiowanie wykonawców realizujących zamówienia na terenie Unii Europejskiej w sposób pozwalający na przyznanie im większej liczby punktów nie może się odbyć również na etapie oceny ofert uznanych za najkorzystniejsze. Wynika to z faktu, że kryteria oceny ofert nie mogą dotyczyć właściwości wykonawców, a w szczególności ich wiarygodności ekonomicznej, technicznej lub finansowej.

WNIOSEK

Kryteria oceny ofert nie mogą dotyczyć właściwości wykonawców, a w szczególności ich wiarygodności ekonomicznej, technicznej lub finansowej.