Co jest do wyboru

Do wyboru jest: spółka jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna, z ograniczoną odpowiedzialnością oraz akcyjna. Warto wspomnieć także o spółce cywilnej, która wprawdzie nie jest spółką prawa handlowego, lecz w pewnych przypadkach może być wartą rozważenia alternatywą. Oczywiście w świetle prawa możliwe jest korzystanie równocześnie z kilku z wymienionych form. Każda z nich wiąże się z określonymi korzyściami i ryzykiem. A oto wybrane z nich, szczególnie charakterystyczne dla poszczególnych typów spółek:

Spółka jawna

Spółka jawna:

- ?jest najprostszą ze spółek prawa handlowego;

- ?podlega obowiązkowej rejestracji w KRS;

- ?dla umowy wystarczy zwykła forma pisemna;

- ?jest odrębnym podmiotem prawnym – ma tzw. zdolność prawną, zdolność do czynności prawnych, zdolność sądową i zdolność procesową;

- ?wspólnicy ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia, całym swoim majątkiem, solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką, przy czym jest to odpowiedzialność subsydiarna, co oznacza, że wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika w przypadku, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna.

Spółka partnerska

Ma większość cech spółki jawnej, ?z poniższymi odstępstwami:

- ?jest utworzona przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą;

- ?partnerami mogą być wyłącznie osoby fizyczne, uprawnione do wykonywania wolnych zawodów;

- ?co do zasady partner nie ponosi odpowiedzialności osobistej za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu w spółce, a także za zobowiązania spółki będące następstwem działań lub zaniechań osób zatrudnionych przez spółkę na podstawie umowy o pracę lub innego stosunku prawnego, które podlegały kierownictwu innego partnera przy świadczeniu usług związanych z przedmiotem działalności spółki;

- ?umowa spółki może przewidywać, że prowadzenie spraw i reprezentowanie spółki powierza się zarządowi. Do tak powołanego zarządu należy odpowiednio stosować przepisy dotyczące zarządu ?w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, regulujące m.in. jego status prawny oraz odpowiedzialność członków zarządu (art. 201–211 i art. 293–300 k.s.h.).

Spółka komandytowa

Posiada większość cech spółki jawnej, z poniższymi odstępstwami:

- ?to spółka osobowa, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (tzw. komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (tzw. komandytariusza) jest ograniczona tylko do wysokości tzw. sumy komandytowej (tj. pewnej ustalonej kwoty);

- ?umowa spółki wymaga formy aktu notarialnego.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Spółka z o.o.:

- ?to tzw. spółka kapitałowa prawa handlowego;

- ?w przeciwieństwie do spółek osobowych może być utworzona nie tylko przez kilka osób, ale już przez jedną osobę;

- ?ma osobowość prawną;

- ?wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki (a więc w praktyce ich odpowiedzialność majątkowa ogranicza się do wysokości wniesionych przez siebie wkładów do spółki);

- ?kapitał zakładowy spółki musi wynosić co najmniej 5 tys. zł;

- ?umowa spółki wymaga formy aktu notarialnego;

- ?konieczne jest powołanie zarządu;

- ?dość szeroka jest odpowiedzialność członków zarządu za zobowiązania spółki.

Spółka cywilna

Spółka cywilna:

- ?jest stosunkowo prostą formą prawną, stąd często wykorzystywana jest na początku prowadzenia działalności;

- ?wymaga dużego zaufania pomiędzy wszystkimi wspólnikami;

- ?nie jest tzw. spółką prawa handlowego (a więc nie mają do niej zastosowania przepisy kodeksu spółek handlowych), lecz w rzeczywistości jest ona jedynie umową kilku przedsiębiorców (wspólników), regulowaną przepisami kodeksu cywilnego;

- ?nie ma odrębnej zdolności prawnej ani osobowości prawnej, zdolność prawną mają jedynie wspólnicy spółki;

- ?nie ma odrębnego majątku, lecz istnieje wspólny majątek wspólników (wyodrębniony jednak od ich majątków indywidualnych), który tworzy tzw. wspólność łączną;

- ?za zobowiązania spółki wspólnicy odpowiedzialni są solidarnie.