Ustawa przewiduje obowiązek uzyskania zgody prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów na działania, które w obrocie gospodarczym są dość powszechne. Chodzi o przejęcia jednych przedsiębiorców przez innych, łączenia przedsiębiorców (tzw. fuzje), tworzenie wspólnych przedsiębiorców (tzw. joint venture) czy nawet nabycia części mienia innego przedsiębiorcy. Zgłoszenie celem uzyskania zgody powinno nastąpić przed dokonaniem koncentracji, ponieważ zgłasza się jej zamiar, a nie dokonanie.
Liczy się wielkość obrotów
Zgoda organu antymonopolowego jest konieczna tylko wówczas, gdy uczestnikami koncentracji są przedsiębiorcy spełniający określone kryteria wielkości obrotów. W pierwszej kolejności bierze się pod uwagę łączny obrót światowy uczestników planowanej transakcji, przy czym znaczenie ma obrót grup kapitałowych, do których należą, a nie tylko bezpośrednich uczestników. Obrót ten uwzględnia się w odniesieniu do roku poprzedzającego rok zgłoszenia zamiaru koncentracji i wyraża w euro. Jeśli suma ta przekroczyła w poprzednim roku równowartość 1 mld euro, zgłoszenie będzie co do zasady konieczne. O ile to kryterium nie zostanie spełnione, bierze się pod uwagę obrót zrealizowany na terytorium Polski o wartości przekraczającej 50 mln euro. Istnieją jednak wyjątki od wymogu zgłoszenia. Przykładowo, w odniesieniu do przejęcia jednego przedsiębiorcy przez innego (tzw. przejęcie kontroli), nie będzie konieczności uzyskania zgody na koncentrację, jeśli obrót przedsiębiorcy przejmowanego (wraz z przedsiębiorcami od niego zależnymi) zrealizowany na terenie Polski nie przekroczył równowartości 10 mln euro w żadnym z dwóch ostatnich lat obrotowych. Podobnie zgoda nie będzie wymagana, jeśli dochodzi do koncentracji w ramach jednej grupy kapitałowej (np. między spółkami-siostrami, lub matką i córkami).
Też za granicą
Dla niektórych przedsiębiorców zagranicznych zaskoczeniem może być konieczność uzyskania zgody polskiego organu na koncentrację odbywającą się za granicą. Do takiej sytuacji dochodzi wówczas, gdy skutki koncentracji mogą być odczuwalne w Polsce np., jeśli w wyniku przejęcia bezpośredniej kontroli nad zagraniczną spółką-matką, zmieni się kontrola pośrednia nad jej polską córką.
Warto także pamiętać, że nawet zamiar nabycia części przedsiębiorstwa innego przedsiębiorcy może stanowić przesłankę uzyskania zgody prezesa UOKiK, jeśli ta część pozwoliła na osiągniecie w którymkolwiek z dwóch lat obrotowych poprzedzających zgłoszenie obrotu przekraczającego równowartość 10 mln euro.
Raz jeszcze trzeba podkreślić, że zgłoszeniu podlega już sam zamiar koncentracji, o ile jest on na tyle skonkretyzowany, że da się go właściwie opisać i ocenić, np. zawarto umowę przedwstępną bądź w inny sposób wyrażono ten zamiar. Dlatego zanim dojdzie do finalizacji transakcji należy upewnić się, czy istnieje obowiązek uzyskania na nią zgody prezesa UOKiK i w razie potrzeby dokonać zgłoszenia.
