20 lutego 2013 roku wchodzi w życie ustawa o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o koncesji na roboty budowlane lub usługi z 12 października 2012 r. (DzU z 2012 r. poz. 1271). Jest to kolejna już nowelizacja ustawy prawo zamówień publicznych (dalej: ustawa p.z.p.) z 29 stycznia 2004 r. (DzU nr 19, poz. 177).

Dwie grupy przepisów

Nowelizacja obejmuje niejako dwie grupy przepisów. Pierwsza z nich odnosi się do regulacji, których bezpośrednim celem jest implementacja do naszego porządku prawnego norm dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/81/WE z 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania niektórych zamówień na roboty budowlane, dostawy i usługi przez instytucje lub podmioty zamawiające w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa i zmieniającej dyrektywy 2004/17/WE (tzw. dyrektywa sektorowa) i 2004/18/WE (tzw. dyrektywa obronna).

Nowelizacja ma na celu prawidłowe wdrożenie do polskiego prawa przepisów dyrektywy obronnej, a tym samym wypełnienie zobowiązania Polski w tym zakresie wynikającego z Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Ustawa ma także za zadanie chronić polski przemysł obronny i zapewnić jego rozwój. Druga natomiast grupa przepisów to przede wszystkim regulacje związane z dyrektywami z zakresu zamówień publicznych, jak również wyrokami Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości dotyczącymi zamówień publicznych.

Dotychczasowy słowniczek ustawy p.z.p. zostanie poszerzony o definicje szeregu pojęć. Ma to na celu bardziej precyzyjne określenie zakresu obowiązywania projektowanych przepisów. Art. 2 ustawy p.z.p., bo o nim mowa, zostanie zatem poszerzony o definicje następujących pojęć: sprzęt wojskowy, newralgiczny sprzęt, newralgiczne roboty budowlane, newralgiczne usługi, sytuacja kryzysowa, cykl życia produktu, zakupy cywilne oraz umowa o podwykonawstwo, obiekt budowlany.

Ma to na celu zniwelowanie różnic interpretacyjnych i ujednolicenie definicji. I tak np. cykl życia produktu zdefiniowano jako wszelkie możliwe kolejne fazy istnienia danego produktu, to jest: badanie, rozwój, projektowanie przemysłowe, produkcję, naprawę, modernizację, zmianę, utrzymanie, logistykę, szkolenie, testowanie, wycofanie i usuwanie.

Newralgiczne roboty budowlane określono jako roboty budowlane do celów bezpieczeństwa, które wiążą się z korzystaniem z informacji niejawnych, wymagają ich wykorzystania lub je zawierają. Przez newralgiczny sprzęt należy rozumieć sprzęt do celów bezpieczeństwa, który wiąże się z korzystaniem z informacji niejawnych, wymaga ich wykorzystania lub je zawiera.

Newralgicznymi usługami w rozumieniu znowelizowanej ustawy są usługi do celów bezpieczeństwa, które wiążą się z korzystaniem z informacji niejawnych, wymagają ich wykorzystania lub je zawierają. Mówiąc o sprzęcie wojskowym należy mieć na uwadze wyposażenie specjalnie zaprojektowane lub zaadaptowane do potrzeb wojskowych i przeznaczone do użycia jako broń, amunicja lub materiały wojenne.

Ustawa p.z.p. w nowym brzmieniu za sytuację kryzysową uznaje wojnę, konflikt zbrojny bądź jakąkolwiek sytuację, w której wystąpiła lub nieuchronnie wystąpi szkoda, wyraźnie przekraczająca swoim rozmiarem szkody występujące w życiu codziennym oraz narażająca życie i zdrowie wielu osób lub mająca poważne następstwa dla dóbr materialnych, lub wymagająca podjęcia działań w celu dostarczenia ludności środków niezbędnych do przeżycia.

Co to są zakupy cywilne

Zakupami cywilnymi są zamówienia inne niż zamówienia, o których mowa w art. 131a ust. 1, które obejmują zamówienia na dostawy niewojskowe, roboty budowlane lub usługi do celów logistycznych. Najważniejsze regulacje niezwiązane bezpośrednio z implementacją dyrektywy obronnej dotyczą modyfikacji definicji pojęć „roboty budowlane" oraz „obiekt budowlany.

Nowe brzmienie tych pojęć w pełni będzie odpowiadało definicjom zawartym w dyrektywach dotyczących zamówień publicznych. Przepisy modyfikujące pojęcia „obiekt budowlany" oraz „roboty budowlane" stanowią implementację dyrektywy klasycznej oraz sektorowej do naszego systemu prawnego.

Obiekt inaczej

W myśl nowej definicji obiekt budowlany stanowi wynik całości robót budowlanych w zakresie budownictwa lub inżynierii lądowej i wodnej, który może samoistnie spełniać funkcję gospodarczą lub techniczną.

Przyjęcie takiego rozwiązania zapewni spójne z postanowieniami dyrektyw unijnych dotyczących zamówień publicznych i precyzyjne określenia zakresów wymienionych wyżej pojęć, które w założeniu ustawodawcy pozwoli na uniknięcie rozbieżności interpretacyjnych między przepisami prawa polskiego i unijnego. Ma to istotne znaczenie między innymi ze względu na odmienne wysokości kwot wartości zamówień dla robót budowlanych albo usług, od których jest uzależniony obowiązek przekazywania ogłoszeń Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej.

Jednocześnie należy odnotować, że nowe definicje będą używane wyłącznie na gruncie ustawy prawo zamówień publicznych. Oznacza to tym samym, że nie będą miały one wpływu na rozumienie tych pojęć w innych aktach normatywnych, które zawierają własne definicje oraz na interpretację przepisów budowlanych, kwalifikowanie wydatków, czy też przepisy podatkowe.

—Anna Matusiak, prawnik Kancelaria Adwokacka Arkadiusz Matusiak