W mojej ocenie brak jest w obecnym stanie prawnym podstaw do zobowiązywania prokurenta do przedłożenia takiego dokumentu w trybie uzupełnienia braków formalnych pisma.
Wynika to z zasady jawności materialnej rejestru. Zgodnie bowiem z art. 15 ust. 1 zd. 1 ustawy z 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym, od dnia ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym nikt nie może zasłaniać się nieznajomością ogłoszonych wpisów. „Nikt" czyli także sąd, bądź organ administracji.
Odpowiadając zatem na pytanie, czy prokurent zobowiązany jest do przedkładania organom dokumentu stwierdzającego fakt udzielenia mu prokury, trzeba odpowiedzieć przecząco, gdyż:
- od dnia ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym nikt nie może zasłaniać się nieznajomością ogłoszonych wpisów (art. 15 ust. 1 zd. 1 ustawy o KRS),
- organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa (art. 7 Konstytucji RP).
Jawność materialna
Zasada jawności materialnej rejestru w znaczeniu pozytywnym, zwana również rękojmią wiary publicznej wpisów do KRS lub zasadą domniemań związanych z wpisem (E. Marszałkowska-Krześ, Wpisy w rejestrze przedsiębiorców, s. 35; W. Pyzioł, A. Szumański, I. Weiss, Prawo spółek; M. Wrzołek-Romańczuk, Rejestr handlowy – zagadninia, s. 25), zakłada powszechną znajomość danych wpisanych i ogłoszonych, a w konsekwencji oznacza nieskuteczność powoływania się przez osoby trzecie na nieznajomość wpisu ogłoszonego w MSiG.
Podmiot, który w trybie oraz w terminie określonych w przepisach szczególnych dokonał zgłoszenia wymaganych danych, korzysta z rękojmi wiary publicznej rejestru sądowego w tym sensie, że nikt nie może zasłaniać się nieznajomością treści wpisów w rejestrze lub ogłoszeń w MSiG (M. Tarska, Komentarz do ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, Legalis).
Ustawodawca posłużył się przy tym słowem „nikt", nie rozróżniając w żaden sposób do jakich podmiotów, bądź stosunków prawnych stosuje się przedmiotową zasadę. Brak jest podstaw do wyłączenia organów administracyjnych oraz sądów z kręgu podmiotów objętych dyspozycją art. 15 ust. 1 ustawy o KRS. Stanowisko takie znajduje potwierdzenie w najnowszym orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego, który stwierdził, że nie ma przeszkód do nadania biegu skardze, gdy osoba, która ją podpisała, jest ujawniona w Krajowym Rejestrze Sądowym jako upoważniona do jednoosobowej reprezentacji.
W tej sytuacji niedołączenie dokumentu wykazującego umocowanie do występowania w sprawie nie jest przeszkodą do nadania skardze prawidłowego biegu, gdyż sąd działa zgodnie z postanowieniami art. 7 i art. 178 ust. 1 Konstytucji oraz art. 15 ust. 1 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, który stanowi, że nikt nie może powoływać się na nieznajomość publikowanych w Monitorze Sądowym i Gospodarczym wpisów w tym rejestrze (postanowienie Naczelnego Są- du Administracyjnego z 30 marca 2012 r., I OSK 677/12; tak też w NSA w postanowieniu z 25 kwietnia 2012 r., I OZ 270/12).
Można pobrać wydruk komputerowy
Należy tu również zwrócić uwagę na obowiązujące od 1 stycznia 2012 r. brzmienie art. 4 ustawy o KRS. Zgodnie z ust. 4a oraz 4aa tego przepisu:
- Centralna Informacja bezpłatnie udostępnia, w ogólnodostępnych sieciach teleinformatycznych, aktualne informacje o podmiotach wpisanych do Rejestru oraz listę dokumentów zawartych w katalogu,
- pobrane samodzielnie wydruki komputerowe aktualnych informacji o podmiotach wpisanych do Rejestru mają moc zrównaną z mocą dokumentów wydawanych przez Centralną Informację, jeżeli posiadają cechy umożliwiające ich weryfikację z danymi zawartymi w Rejestrze.
Pobrany ze strony internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości wydruk komputerowy ma zatem moc dokumentu urzędowego wydawanego dotychczas przez Centralną Informację KRS (art. 4 ust. 4aa w zw. z art. 4 ust. 3 ustawy o KRS).
Z jednej strony zatem, nie jest konieczne pobieranie odpisu w wersji papierowej w celu przedłożenia go organowi, gdyż możliwe jest posłużenie się wydrukiem komputerowym. Z drugiej zaś, zarówno organ, jak i sąd mogą łatwo zweryfikować dane prokurenta poprzez stronę internetową.
Na marginesie należy dodać, że w przypadku złożenia przez prokurenta odpisu z KRS, bądź innego dokumentu stwierdzającego udzielenie prokury, powstanie obowiązek podatkowy. Dojdzie bowiem do złożenia dokumentu, o którym mowa w art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o o.sk.