Każdy partner może samodzielnie reprezentować spółkę, a prawo to obejmuje wszelkie czynności sądowe i pozasądowe.

Umowa może jednak wprowadzać odmienne regulacje w tym zakresie albo poprzez wyłączenie – w jej pierwotnym brzmieniu – prawa konkretnego wspólnika do reprezentacji podmiotu, bądź też poprzez wprowadzenie stosownych zasad współdziałania przy dokonywaniu czynności prawnych, np. łączne działanie dwóch partnerów albo jednego partnera i prokurenta lub pełnomocnika.

[ramka][b]Przykład 1[/b]

Spółka L Architekci sp.p. składa się z trzech wspólniczek: pań Karoliny, Pauliny i Aleksandry. Partnerki ustaliły, że tylko panie Karolina i Paulina będą uprawnione do samodzielnej reprezentacji spółki, a pani Aleksandra wyraziła na to zgodę, składając, przy zawieraniu umowy spółki, stosowne oświadczenie.

W umowie znalazł się zatem zapis, że pani Aleksandra nie jest uprawniona do reprezentowania L Architekci sp.p. Postanowienie takie jest dopuszczalne.[/ramka]

[ramka][b]Przykład 2[/b]

W umowie spółki B Doradcy inwestycyjni sp.p. znalazł się zapis, że do składania oświadczeń woli w imieniu spółki uprawnieni są dwaj partnerzy łącznie albo jeden partner działający łącznie z prokurentem.

Takie postanowienie jest prawidłowe. [/ramka]

Wykluczenie w pierwotnej wersji umowy spółki samodzielnego prawa do jej reprezentacji wymaga zgody partnera wyrażonej przy zawieraniu umowy.

[srodtytul]Można podjąć uchwałę[/srodtytul]

Pozbawienie wspólnika prawa reprezentacji spółki partnerskiej, poza dokonaniem odpowiedniej wzmianki w pierwotnej wersji umowy oraz prawomocnym orzeczeniem sądu, może nastąpić także w drodze uchwały partnerów.

Aby była ważna, musi spełniać następujące kryteria:

- jej podjęcie powinno nastąpić wyłącznie z ważnych powodów,

- konieczna jest większość 3/4 głosów,

- kworum musi wynieść co najmniej 2/3 ogólnej liczby wspólników.

[ramka][b]Przykład 3[/b]

Wspólnicy sześcioosobowej spółki ABC Rzecznicy patentowi sp.p. podjęli uchwałę o pozbawieniu pani Beaty prawa reprezentowania spółki z powodu zdiagnozowanej u niej ciężkiej choroby psychicznej. Umowa spółki nie zawierała żadnych zapisów dotyczących warunków, jakim ma odpowiadać taka uchwała.

Podpisało ją dwóch partnerów. Jest ona zatem nieważna, ponieważ uchwała powinna była zapaść w obecności co najmniej czterech wspólników i minimum trzech z nich powinno głosować za jej przyjęciem.[/ramka]

[b]Uwaga! [/b]Umowa spółki partnerskiej może przewidywać surowsze wymogi co do kworum i większości głosów, nie może natomiast łagodzić tych zasad.

[ramka][b]Przykład 4[/b]

Wspólnicy ośmioosobowej spółki G Architekci sp.p., kierując się postanowieniami umowy spółki, podjęli uchwałę o pozbawieniu pani Patrycji prawa jej reprezentowania. Stosownie zatem do postanowień umowy uchwałę jednogłośnie przegłosowało czterech partnerów.

Zarówno uchwała, jak i postanowienia umowy dotyczące zasad podejmowania uchwał

o pozbawieniu partnera prawa reprezentacji są więc dotknięte nieważnością. Uchwała powinna być bowiem podpisana przez co najmniej sześciu wspólników, przy czym minimum pięciu z nich powinno głosować za jej podjęciem. [/ramka]

[srodtytul]Ważne powody[/srodtytul]

[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0878F97C9B855869DA1A3F9BAD45E3AB?id=133014]Kodeks spółek handlowych[/link] ani orzecznictwo nie precyzuje okoliczności, które mogą stanowić ważne powody pozbawienia partnera prawa reprezentacji spółki. Może je natomiast wskazywać sama umowa (np. choroba psychiczna). Wiążą one wówczas wspólników.

Istnieje ewentualność rozszerzenia katalogu tych ważnych przyczyn, co pociąga za sobą oblig zmiany umowy spółki. Jeżeli jednak partnerzy nie określą w umowie ważnych powodów, to pełnię swobody w ocenie ma sąd.

[srodtytul]Wpis do KRS[/srodtytul]

Uchwała o pozbawieniu partnera prawa reprezentacji spółki podlega obligatoryjnemu zgłoszeniu do Krajowego Rejestru Sądowego (wymagane jest załączenie uchwały o zmianie umowy oraz tekstu jednolitego umowy spółki uwzględniającego treść tej uchwały, ewentualnie samego tekstu jednolitego umowy podmiotu).

Ma to na celu ochronę osób trzecich, które – nie mając wiedzy o stosunkach panujących wewnątrz spółki, a więc m.in. o podjęciu takiej uchwały – mogłyby w dalszym ciągu nieświadomie dokonywać czynności ze wspólnikiem nieposiadającym już prawa reprezentacji spółki.

[ramka][b]Przykład 5[/b]

Dwoje partnerów trzyosobowej spółki X Doradcy podatkowi sp.p., pan Piotr i pani Kinga, 20 października 2010 r. podjęło uchwałę o pozbawieniu pani Natalii prawa reprezentowania spółki.

Uchwała ta została zgłoszona do KRS, a 10 listopada 2010 r. ukazała się o niej wzmianka w rejestrze. 8 listopada 2010 r. pani Natalia – w imieniu X Doradcy podatkowi sp.p. – zawarła umowę najmu lokalu z Y sp. z o.o. Umowa jest ważna, bo wpis w KRS pojawił się dopiero dwa dni później. [/ramka]

Ochrona kontrahentów ustaje zatem dopiero z chwilą dokonania odpowiedniego wpisu w rejestrze przedsiębiorców.

[ramka][b]Przykład 6[/b]

Panowie Artur i Adam w drodze uchwały z 2 listopada 2010 r. pozbawili panią Katarzynę prawa reprezentowania spółki Z Biegli rewidenci sp.p. Uchwała została zarejestrowana w KRS 20 listopada 2010 r. Natomiast 22 listopada pani Katarzyna – w imieniu Z.

Biegli rewidenci sp.p. – zawarła umowę o zbadanie sprawozdania finansowego K sp. z o.o. Umowa została zawarta już po umieszczeniu wzmianki o uchwale w KRS, a więc jest nieważna. [/ramka]

[ramka][b]ZOBACZ [link=http://www.rzeczpospolita.pl/pliki/prawo/pdf/uchwala_pozbawiajaca_prawa_reprezentacji.pdf]WZÓR UCHWAŁY POZBAWIAJĄCEJ PRAWA REPREZENTACJI (pdf)[/link][/b][/ramka]

[i]Autorka jest adwokatem prowadzącym własną kancelarię w Płocku[/i]