Trzeba o tym pamiętać prowadząc działalność gospodarczą, której istotnym elementem jest oferowanie produktów albo usług opodatkowanych preferencyjnymi stawkami.

Załóżmy, że podatnik co do sprzedawanego towaru albo świadczonej usługi dysponuje indywidualną kwalifikacją statystyczną wydaną przez Urząd Statystyczny w Łodzi. I na tej podstawie korzysta z 7-proc. preferencyjnej stawki VAT. Organ podatkowy nie zgadza się z tym. Uważa, że stawka wynosi 22 proc. Zostaje wszczęte postępowanie podatkowe.

Organ powołuje własnego biegłego. Ten wydaje opinię korzystną dla fiskusa co do kwalifikacji statystycznej wyrobu albo usługi. Co wtedy? Która opinia jest ważniejsza? Fiskus twierdzi, że ta wydana przez biegłego, bo np. zbadał produkt, poddał analizie chemicznej próbki, przyglądał się procesowi technologicznemu i go analizował.

[srodtytul]To nie prawo...[/srodtytul]

Pamiętajmy, że opinie organów statystyki publicznej, które z perspektywy otrzymujących je przedsiębiorców stanowią interpretację standardów i nomenklatur statystycznych, nie są prawem. Nie są źródłem praw i obowiązków, decyzjami administracyjnymi, oświadczeniami woli.

Nie są również aktem lub czynnością z zakresu administracji publicznej, dotyczącymi uprawnień bądź obowiązków wynikających z przepisów prawa. Nie podlegają sądowej kontroli działalności administracji publicznej przewidzianej w art. 3 § 2 pkt 1 i 4 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=C440728F84CDC38352D624E116AA7A9D?id=166935]prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi[/link].

Formą ochrony przedsiębiorcy jest więc zaskarżenie nie samej opinii GUS, gdy ta jest dla niego niekorzystna, ale decyzji podatkowej, która została wydana na jej podstawie.

[srodtytul]...lecz akt wiedzy[/srodtytul]

Opinie organów statystyki publicznej zawierają interpretacje stosowania określonych standardów klasyfikacyjnych w przedstawionym przez podatnika stanie faktycznym. Opinia to akt wiedzy organu. Dlatego jest on uprawniony do weryfikacji swojej wcześniejszej interpretacji.

Także zainteresowany nią podmiot (strona postępowania, organ podatkowy), który wykorzystuje i ocenia ją jako dowód w postępowaniu podatkowym, może wystąpić o jej powtórne wydanie. Wniosek ten może też obejmować zmianę opinii wydanej w przeszłości przez GUS.

Opinie klasyfikacyjne są jedynie dowodem w postępowaniu podatkowym i jako takie podlegają ocenie organu podatkowego. Jest to konsekwencją tego, że nie są źródłem prawa, prawem czy też aktem administracyjnym tworzącym określone prawa lub obowiązki podatkowe dla ich adresatów.

[srodtytul]Jeden z dowodów[/srodtytul]

Traktowanie w postępowaniu podatkowym opinii jako ważnego, ale tylko jednego z dowodów, powoduje, że są oceniane w ramach rozpoznania konkretnej sprawy podatkowej, w której jako dowód zostały wykorzystane. Sądy administracyjne mogą się odnieść do prawidłowości tego postępowania dowodowego poprzez sądowoadministracyjną kontrolę decyzji organów podatkowych.

Uzyskanie opinii co do kwalifikacji statystycznej wyrobu albo usługi jest przejawem staranności podatnika, który chce skorzystać z preferencyjnej stawki VAT. Opinia GUS o symbolu PKWiU nie jest jednak wiążąca ani dla podatnika, ani dla fiskusa. I jako dowód może zostać podważona.

[srodtytul]Dokument urzędowy[/srodtytul]

W[b] wyroku z 12 maja 2005 r. (FSK 2121/04) Naczelny Sąd Administracyjny[/b] stwierdził, że opinia organów statystyki ma specyficzne znaczenie dowodowe, odpowiadające rangą wymowie dowodu z opinii biegłego.

Organy te są bowiem podmiotami wyspecjalizowanymi, jeśli chodzi o dokonywanie klasyfikacji wyrobów i usług, i ich opinii można z reguły przypisać walor przesądzający, jeśli w danej sprawie nie występują inne opinie tych organów, o istotnie odmiennej treści.

Opinia statystyczna może być dowodem jako dokument urzędowy[b] (zob. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 19 maja 2009 r., I SA/Kr 555/08).[/b] Dokumenty urzędowe sporządzone w formie określonej przepisami prawa przez powołane do tego organy władzy publicznej stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo stwierdzone.

Tak wynika z art. 194 § 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=582ECDA0581859658EA2BD1E83B507D8?id=176376]ordynacji podatkowej[/link].

Ten przepis stosuje się odpowiednio do dokumentów urzędowych sporządzonych przez inne jednostki, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów uprawnione są do ich wydawania. Powołanie jako dowód w postępowaniu podatkowym dokumentu urzędowego nie wyłącza możliwości przeprowadzenia dowodu przeciwko niemu.

[ramka][b]Co wynika z ustawy o statystyce[/b]

Interpretowanie standardowych klasyfikacji i nomenklatur należy do zadań prezesa GUS. Zadania te realizują w jego imieniu urzędy statystyczne (zob. art. 25 ust. 1 pkt 6 i art. 25 ust. 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=9F242CC98269C8AF8F5488B3DDB90AB2?id=73442]ustawy o statystyce publicznej[/link]). Istotny jest jeszcze art. 40 ust. 1 tej ustawy.

Na tej podstawie prezes GUS, w porozumieniu z właściwymi naczelnymi organami administracji państwowej, opracowuje dla określenia przebiegu i opisu procesów gospodarczych i społecznych standardowe klasyfikacje i nomenklatury, wzajemne relacje między nimi oraz ich interpretacje. Te standardowe klasyfikacje i nomenklatury wprowadza Rada Ministrów w drodze rozporządzenia

(zob. art. 40 ust. 2 ustawy o statystyce publicznej). Sądy za prawo obowiązujące uznają jedynie standardowe klasyfikacje i nomenklatury. Takiego statusu nie mają ich indywidualne interpretacje, nie jest to bowiem element rozporządzenia

Rady Ministrów. Dodatkowo art. 30 pkt 2 ustawy o statystyce publicznej nakłada na podmioty gospodarki narodowej obowiązek stosowania w prowadzonej ewidencji i dokumentacji oraz rachunkowości standardów klasyfikacyjnych.

Obowiązek ten obciąża przedsiębiorców, a indywidualne opinie klasyfikacyjne GUS mają charakter pomocniczy. Ostatecznie za prawidłowość klasyfikacji w zakresie PKWiU i wysokość płaconego na tej podstawie podatku VAT i tak odpowiada podatnik.

Jeżeli okaże się, że interpretacja GUS, którą się kierował, była wadliwa i to stanowisko fiskusa potwierdzi sąd, przedsiębiorcy pozostanie jedynie rozważyć, czy ma możliwość dochodzenia od GUS odszkodowania na drodze cywilnoprawnej.[/ramka]

[ramka][b]Gdzie po klasyfikację[/b]

Ośrodek Klasyfikacji i Nomenklatur Urzędu Statystycznego w Łodzi wydaje informacje w zakresie podstawowych standardów klasyfikacyjnych na wniosek zainteresowanych podmiotów z terenu całego kraju (PKD, PKWiU, CN, KŚT, PKOB). GUS podkreśla, że taka informacja nie jest decyzją administracyjną i nie ma charakteru wiążącego.

Podatnik sam powinien dokonać kwalifikacji. Jedynie w razie trudności w ustaleniu właściwego grupowania zainteresowany podmiot może zwrócić się z wnioskiem o wskazanie zaklasyfikowania rodzaju prowadzonej działalności, wyrobu lub usługi, środka trwałego lub obiektu budowlanego i wydanie informacji do Ośrodka Klasyfikacji i Nomenklatur. Informacje nie są udzielane telefonicznie.

Po wpłynięciu pisemnego wniosku są wydawane w ciągu 30 dni, a w sprawach skomplikowanych, wymagających dodatkowych wyjaśnień – nie później niż w ciągu 60 dni. Za ich przygotowanie pobierana jest opłata.[/ramka]

[ramka][b]Czytaj też: [link=http://www.rp.pl/artykul/56219,561415-Urzad-moze-powolac-bieglego.html]Urząd może powołać biegłego[/link][/b][/ramka]