[b]– Mam problem z refundacją za okulary pracownika. Często jest tak, że badania okulistyczne są ważne np. trzy lata, a po roku-dwóch pracownikowi pogarsza się wzrok i co wtedy? Czy można w regulaminie zapisać, że refundacja wynosi 100 zł na rok i kumuluje się, jeśli okulary nie są wymieniane każdego roku? A może jest jakieś inne rozwiązanie? [/b]– pyta czytelniczka.

W razie stwierdzenia przez lekarza konieczności stosowania przez pracownika szkieł korekcyjnych lub ich zmiany, stosownie do wady wzroku, pracodawca obowiązany jest zwrócić pracownikowi koszt wykonania okularów, nie niższy niż koszt okularów odpowiadających standardowi podstawowemu.

Przepisy wewnętrzne mniej korzystne dla pracownika można uznać za niezgodne z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa. Jednak te proponowane przez czytelnika mogą być zgodne z tą zasadą, skoro następuje rokroczna kumulacja.

[srodtytul]Częstotliwość według rozporządzenia[/srodtytul]

Zakres wstępnych i okresowych badań lekarskich, częstotliwość badań okresowych a także tryb wydawania orzeczeń lekarskich określa [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=74016]rozporządzenie ministra zdrowia i opieki społecznej z 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w kodeksie pracy (DzU nr 69, poz. 332 ze zm., dalej rozporządzenie)[/link].

Według „Wskazówek metodycznych w sprawie przeprowadzania badań profilaktycznych pracowników”, stanowiących załącznik do tego rozporządzenia, częstotliwość badań okresowych zależy od:

- czynników szkodliwych lub uciążliwych, które oddziałują na pracownika w trakcie wykonywania przez niego obowiązków,

- liczby lat przepracowanych w określonych warunkach,

- a niekiedy także od wieku pracownika.

Dla przykładu: pracownicy, którzy mają kontakt z substancjami toksycznymi (np. pestycydami), powinni przechodzić okresowe badania lekarskie co roku, a w razie oddziaływania czynników fizycznych, takich jak hałas – ogólne badania okresowe co cztery lata. 

Badanie profilaktyczne przeprowadza się na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę (§ 4 rozporządzenia).

[srodtytul]Wizyta u okulisty[/srodtytul]

Badania okulistyczne przeprowadzane są m.in. w przypadku pracy w warunkach różnego rodzaju promieniowania, oddziaływania substancji toksycznych, zagrożenia związanego z obsługą monitorów ekranowych. Przeprowadza się je co trzy-cztery lata, w przypadku pracy przy monitorze ekranowym co cztery lata.

Należy jednak pamiętać, że lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne może wyznaczyć krótszy termin następnego badania, niż to określono we wskazówkach metodycznych, jeżeli stwierdzi, że jest to niezbędne dla prawidłowej oceny stanu zdrowia osoby przyjmowanej do pracy lub pracownika (§ 2 ust. 2 rozporządzenia).

Zróżnicowanie okresów, w jakich pracownicy przechodzą badania lekarskie, może zatem wynikać jedynie z kryteriów wskazanych w rozporządzeniu oraz zaleceń lekarza, w przeciwnym razie mogłoby to oznaczać nierówne traktowanie pracowników.

[srodtytul]Udział ograniczony[/srodtytul]

Czytelnik nie określił rodzaju pracy wykonywanej przez pracowników. Odniosę się zatem do zadań wykonywanych przed monitorem ekranowym, jako przykładu rodzaju pracy wymagającej okresowych badań okulistycznych.

Obowiązki pracodawcy w stosunku do zatrudnionych wykonujących taki rodzaj pracy reguluje [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=8480AE321853A9BB0FA105C4D40FAB1C?id=77487]rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (DzU nr 148, poz. 973)[/link].

Jego § 8 ust. 2 nakłada na pracodawcę obowiązek zapewnienia pracownikom okularów korygujących wzrok, zgodnie z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego.

Według Państwowej Inspekcji Pracy pracodawca może ograniczyć swój udział w koszcie wykonania okularów ze względu na różnorodność cen szkieł optycznych i oprawek. Ten udział nie powinien jednak być mniejszy niż koszt wykonania okularów odpowiadający standardowi podstawowemu (J. Pióro, „Zdaniem Państwowej Inspekcji Pracy. Teza nr 3”, „Praca i zabezpieczenie społeczne” nr 3/40, 2002).

Szczegółowe kwestie dotyczące refundacji okularów powinny być uregulowane w przepisach wewnętrznych obowiązujących u pracodawcy. Regulacje te nie mogą być jednak mniej korzystne dla pracowników niż przepisy ustaw i rozporządzeń.

[i]Autorka jest aplikantką adwokacką w Wierciński, Kwieciński, Baehr sp.k.[/i]