Latem nasz czytelnik chce do swojej gdańskiej restauracji przyjąć kilka osób. Będą to m.in. studenci z Olsztyna i Nepalczycy.

Zastanawia się, kiedy obcokrajowcy mogą wykonywać pracę w Polsce. Odpowiedź znajdzie w ustawie z 20 kwietnia 2004 r. o [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B64964E170A595A269BEC1E1038A2C1D?id=269029]promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn. DzU z 2008 r. nr 69, poz. 415 ze zm.[/link]; dalej: ustawa).

Zgodnie z art. 87 tej ustawy cudzoziemiec jest uprawniony do wykonywania pracy na terytorium RP m.in. wtedy, jeżeli jest obywatelem Unii Europejskiej albo obywatelem państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG), nienależącego do Unii.

Tak samo jest, gdy jest obywatelem państwa niebędącego stroną umowy o EOG, który może korzystać ze swobody przepływu osób na podstawie umowy zawartej przez to państwo ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi.

Pracować może także uchodźca i ten, kto ma zgodę na osiedlenie się w Polsce. Uprawnionym do wykonywania pracy jest również ten, kto posiada zezwolenie na pracę oraz legalnie przebywa na terytorium Polski (np. na podstawie wizy).

[srodtytul]Dla kogo zezwolenie[/srodtytul]

Kiedy cudzoziemcowi potrzebne jest zezwolenia na pracę? Mówi o tym art. 88 ustawy. I tak zezwolenie jest wymagane, jeżeli cudzoziemiec:

- wykonuje pracę na terytorium RP na podstawie umowy z podmiotem, którego siedziba lub miejsce zamieszkania albo oddział, zakład lub inna forma zorganizowanej działalności znajduje się w Polsce;

- w związku z pełnieniem funkcji w zarządzie osoby prawnej wpisanej do rejestru przedsiębiorców lub będącej spółką kapitałową w organizacji przebywa na terytorium Polski przez okres przekraczający łącznie sześć miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy;

- wykonuje pracę u pracodawcy zagranicznego i jest delegowany na terytorium Polski na okres przekraczający 30 dni w roku kalendarzowym do oddziału lub zakładu podmiotu zagranicznego, jego podmiotu zależnego lub podmiotu powiązanego długoterminową umową o współpracy z pracodawcą zagranicznym;

- wykonuje pracę u pracodawcy zagranicznego, nieposiadającego oddziału, zakładu lub innej formy zorganizowanej działalności na terytorium Polski i jest delegowany do Polski w celu realizacji usługi o charakterze tymczasowym i okazjonalnym (usługa eksportowa);

- wykonuje pracę u pracodawcy zagranicznego i jest delegowany do Polski na okres przekraczający trzy miesiące w ciągu kolejnych sześciu miesięcy w innym celu niż wskazane wyżej.

[srodtytul]Potrzebny wniosek [/srodtytul]

Zezwolenie na pracę jest wydawane na wniosek podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi. Zatem czytelnik, chcąc powierzyć pracę Nepalczykom, będzie musiał wystąpić o wydanie dla nich zezwolenia na pracę. On też będzie stroną postępowania o wydanie zezwolenia.

Wniosek rozpatrzy wojewoda właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi. Jeśli wyda zezwolenie, to będzie ono terminowe. Tak wynika z art. 88e ustawy.

[b]Zezwolenie na pracę jest bowiem co do zasady wydawane na czas określony, nie dłuższy niż trzy lata, i może być przedłużane[/b].

Wydaje się je dla określonego cudzoziemca. Dokument ten określa podmiot powierzający wykonywanie pracy przez cudzoziemca i stanowisko lub rodzaj pracy wykonywanej przez cudzoziemca oraz okres ważności zezwolenia.

Zezwolenie jest wydawane w trzech egzemplarzach, z których dwa otrzymuje pracodawca, a jeden obcokrajowiec.

Typy zezwoleń oraz tryb postępowania w ich sprawie określa [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=299008]rozporządzenie ministra pracy i polityki społecznej z 29 stycznia 2009 r. w sprawie wydawania zezwolenia na pracę cudzoziemca (DzU nr 16, poz. 84)[/link].

Pracodawca składa wniosek o wydanie zezwolenia na pracę po dokonaniu jednorazowej wpłaty. Jej wysokość nie może być większa niż minimalne wynagrodzenie za pracę za każdego cudzoziemca. Aktualnie wpłata ta wynosi 50 zł, gdy firma zamierza powierzyć wykonywanie pracy na okres nieprzekraczający trzech miesięcy.

Więcej, bo [b]100 zł, trzeba zapłacić, jeśli pracodawca planuje zatrudnić obcokrajowca na dłużej niż trzy miesiące[/b]. A 200 zł należy wydać w razie delegowania do Polski cudzoziemca w celu realizacji usługi eksportowej.

[srodtytul]Nieprzepisowo, czyli[/srodtytul]

Co stanie się, kiedy pracodawca nielegalnie zatrudnia obcokrajowca? Co w razie kontroli zostanie uznane za taką pracę?

[b]Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 2 kwietnia 2009 r. (II SA/Wa 1677/08)[/b] wyjaśnił, że zezwolenie na pracę podlega uchyleniu przez wojewodę, jeżeli cudzoziemiec wykonuje pracę nielegalnie, czyli wykonuje pracę bez zezwolenia na pracę lub na innych warunkach lub na innym stanowisku niż określone w zezwoleniu na pracę, niezgodnie z deklarowanym celem pobytu oraz bez zawarcia wymaganych umów o pracę lub umów cywilnoprawnych.

Cudzoziemcowi grozi też wydanie przez wojewodę decyzji o wydaleniu z terytorium RP. Tak wynika z art. 88 ust. 1 pkt 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=1C7C8A79EE238F51444E9C31F2F65B2D?id=184298]ustawy z 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (tekst jedn. DzU z 2006 r. nr 234, poz. 1694 ze zm.)[/link].

Organ orzekający nie ma swobody w zakresie wyboru treści rozstrzygnięcia, ustaliwszy stan faktyczny wypełniający dyspozycję art. 88 ust. 1 ustawy o cudzoziemcach, zobowiązany jest orzec o wydaleniu cudzoziemca z kraju.

Orzekał o tym [b]WSA we Wrocławiu w wyroku z 2 grudnia 2008 r. (III SA/Wr 211/08)[/b].

[ramka][b]Odpowiednie zarobki[/b]

Wojewoda wyda zezwolenie na pracę, jeśli wysokość wynagrodzenia, która będzie określona w umowie z cudzoziemcem, nie będzie niższa od pensji pracowników wykonujących pracę porównywalnego rodzaju lub na porównywalnym stanowisku. [/ramka]