Podwyższenie kapitału zakładowego w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, oprócz przypadku, kiedy następuje na podstawie postanowień umowy spółki, wymaga podjęcia uchwały przez zgromadzenie wspólników oraz objęcia nowych udziałów lub podwyższonej wartości udziałów istniejących przez dotychczasowych wspólników. Jeżeli podwyższenie kapitału zakładowego nie następuje na podstawie dotychczasowych postanowień umowy spółki konieczna jest jej zmiana. W takiej sytuacji uchwała o podwyższeniu kapitału zakładowego wymaga większości dwóch trzecich głosów, chyba że umowa spółki określa surowsze warunki dla podjęcia tego typu uchwały (art. 246 § 1 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=133014]k.s.h.[/link]).
Przeszkodą w podwyższeniu kapitału spółki może się okazać jednak sytuacja, kiedy wspólnik, który sprzeciwia się podwyższeniu kapitału, nie skorzysta z przysługującego mu prawa pierwszeństwa i nie złoży oświadczenia o objęciu udziałów w podwyższonym kapitale spółki.
[srodtytul]Sprzeciw wspólnika niweczy plan[/srodtytul]
Takie zachowanie wspólnika może skutecznie zniweczyć plany dokapitalizowania spółki. Wynika to z faktu, że nieobjęcie udziałów w podwyższonym kapitale przez wszystkich do tego uprawnionych wspólników skutkuje, zgodnie z obowiązującym orzecznictwem, bezskutecznością podwyższenia kapitału zakładowego.
Aby się zabezpieczyć przed podobną sytuacją, istnieje możliwość uregulowania kwestii wykonywania prawa pierwszeństwa i obejmowania udziałów w podwyższonym kapitale w sposób odmienny, niż wynika to bezpośrednio z przepisów ustawowych. Odmienny sposób wykonania prawa pierwszeństwa można uregulować w umowie spółki, zarówno na etapie jej zawiązania, jak i w terminie późniejszym, w trybie zmiany umowy spółki (art. 258 § 1 k.s.h.).
[srodtytul]Można się zabezpieczyć[/srodtytul]
Proponowane rozwiązanie mogłoby polegać na wprowadzeniu postanowienia zakładającego, że w przypadku nieskorzystania przez danego wspólnika z przysługującego mu prawa pierwszeństwa i uprawnienia do objęcia udziałów w oznaczonym terminie upoważnionym do ustalenia podmiotu (wspólnika) uprawnionego do objęcia udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym, w stosunku do których dany wspólnik nie wykonał tego prawa, jest zarząd spółki lub też inny jej organ. Warto podkreślić, że umowa spółki może w zasadzie w sposób dowolny kształtować zasady przydziału udziałów w podwyższonym kapitale, w szczególności może stanowić o przydziale nieobjętych udziałów w całości na rzecz oznaczonego wspólnika lub też na rzecz pozostałych wspólników w stosunku do posiadanych przez nich udziałów.
[srodtytul]Już na początku i najlepiej na piśmie [/srodtytul]
Mając na uwadze fakt, iż pozbawienie dotychczasowego wspólnika prawa pierwszeństwa lub nawet modyfikacja tego prawa na mocy uchwały zgromadzenia wspólników wymaga zgody wspólnika, którego prawa doznają ograniczenia (art. 246 § 3 k.s.h.), należy dążyć do tego, aby kwestie te były uregulowane już na etapie zawierania umowy spółki. W późniejszym czasie wprowadzanie tego typu zmian może się okazać trudne lub nawet niewykonalne.
[i]Autor jest partnerem w BSJP Legal and Tax Advice[/i]
[ramka][b]Uwaga [/b]
Wykonanie przez dotychczasowych wspólników prawa pierwszeństwa w objęciu nowych udziałów może dokonać się podczas zgromadzenia, na którym podjęto uchwałę o podwyższeniu kapitału, a także w okresie późniejszym, tj. w terminie miesiąca od wezwania wspólników przez zarząd spółki do objęcia udziałów.[/ramka]
