Orzekł tak WSA w Szczecinie w wyroku z 26 czerwca 2008 r. (I SA/Sz 95/08).
Po przeprowadzonej kontroli organy podatkowe zakwestionowały deklarowaną przez podatnika wysokość VAT. Stwierdziły, że ujął w ewidencji fakturę dokumentującą należności wynikające z umowy leasingu operacyjnego. Odliczył od podatku VAT wynikający z faktury. Zdaniem fiskusa miał prawo jedynie do częściowego odliczenia podatku naliczonego, zgodnie z treścią art. 86 ust. 7 ustawy o VAT. Przepis ten mówi, że w przypadku leasingu operacyjnego kwotę podatku naliczonego stanowi 60 proc. podatku naliczonego od raty wynikającej z umowy i udokumentowanej fakturą.
Podatnik wniósł skargę do sądu. Twierdził, że takie ograniczenie narusza przepisy VI dyrektywy. Sąd jednak oddalił skargę. Orzekł, że VI dyrektywa nie przewiduje tego rodzaju ograniczeń do odliczenia VAT. Biorąc jednak pod uwagę jej art. 17 ust. 6, można uznać, że wprowadzenie do ustawy o VAT z 2004 r. ograniczenia polegającego na zawężeniu prawa podatnika do odliczenia podatku naliczonego w przypadku usługobiorców użytkujących samochody osobowe oraz inne pojazdy samochodowe na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu do kwoty w wysokości 60 proc. nie narusza przepisów unijnych. W stanie prawnym obowiązującym przed akcesją Polski do UE a dotyczącym VAT obowiązywał bowiem § 10 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego ministra finansów z 22 marca 2002 r. mówiący, że usługobiorcom użytkującym samochody osobowe nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego.
Porównując stare i nowe przepisy, stwierdzić należy, że ograniczenie to z jednej strony zostało złagodzone co do zakresu ilościowego prawa do odliczenia, z drugiej – rozszerzone na więcej pojazdów samochodowych.
Przepisy dotyczące VAT obowiązujące do czasu przystąpienia Polski do Wspólnoty Europejskiej, co do zasady, nie zezwalały na odliczanie podatku naliczonego od pojazdów o dopuszczalnej ładowności do 500 kg (również gdy były one wynajmowane lub leasingowane). Jak zauważył sąd, zmiana, która zaczęła obowiązywać od 1 maja 2004 r., złagodziła to ograniczenie, zezwalając na częściowe odliczenie podatku od wspomnianych rodzajów pojazdów. Jednak częściowe odliczenie zostało rozszerzone na te kategorie pojazdów, w odniesieniu do których przed 1 maja 2004 r. przysługiwało pełne prawo do odliczenia VAT naliczonego.
Z art. 17 ust. 6 VI dyrektywy (obecnie art. 176 dyrektywy 2006/112/WE) wynika, że Polska może utrzymywać tylko te ograniczenia prawa do odliczenia VAT naliczonego, które obowiązywały w dniu przystąpienia do Wspólnoty. W rezultacie należy przyjąć, że rozszerzenie kategorii pojazdów, w odniesieniu do których podatnicy mogą dokonać tylko częściowego odliczenia VAT przy ich zakupie, najmie lub leasingu oraz nie mają prawa do odliczenia VAT od kupowanego do nich paliwa, w sytuacji gdy przed 1 maja 2004 r. mogli odliczyć całą kwotę podatku naliczonego, jest sprzeczne z prawem wspólnotowym. Stanowisko takie wynika również z orzeczeń wydanych przez sądy administracyjne (np. WSA w Bydgoszczy, I SA/Bd 763/07; WSA we Wrocławiu, I SA/Wr 1852/06; WSA w Rzeszowie, I SA/Rz 284/08).
Zespół Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte
