Samochód osobowy jest własnością moją i męża. W umowie kupna zawartej z dilerem wpisani jesteśmy oboje. Każde z nas prowadzi odrębną firmę na własne nazwisko i rozlicza się za pomocą książki przychodów i rozchodów. Oboje będziemy wykorzystywać samochód w działalności gospodarczej. Chcemy zaliczyć go do środków trwałych i amortyzować. Czy jest to możliwe? Jak powinno wyglądać w takim razie nasze rozliczenie? Samochód kosztował 87 tys. zł. Jak ujmować wydatki na używanie tego pojazdu (benzyna, olej itd.)?
W sytuacji opisanej w pytaniu możliwe jest dokonywanie odpisów amortyzacyjnych od samochodu odrębnie przez męża i żonę.
Każdy bowiem z małżonków prowadzących odrębnie działalność gospodarczą rozliczaną na podstawie księgi przychodów i rozchodów może amortyzować samochód będący ich wspólną własnością i zaliczać w ciężar kosztów wydatki na eksploatację tego pojazdu na potrzeby własnej firmy. Pozwala na to art. 22g ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT). Mówi on, że jeśli składnik majątku stanowi współwłasność podatnika, wartość początkową tego składnika ustala się w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje udział podatnika we własności. Zasada ta ma zastosowanie także do składników majątku stanowiących wspólność majątkową, jeśli małżonkowie wykorzystują go w działalności prowadzonej odrębnie.
Udziały małżonków w majątku wspólnym są równe, czyli także w odniesieniu do wspólnego środka trwałego wynoszą po 50 proc. Każdy więc z małżonków ma w tym wypadku prawo do wpisania pojazdu do ewidencji środków trwałych. Wartość początkowa zgodnie z jego udziałem będzie wynosić w tym wypadku 43,5 tys. zł. Od tej wartości każdy z nich oddzielnie będzie dokonywał odpisów amortyzacyjnych.
Warto dodać, że gdyby samochód czy jakikolwiek inny środek trwały należący do wspólnego, dorobkowego majątku wykorzystywał w działalności gospodarczej tylko jeden z małżonków, tylko on wpisałby go do ewidencji środków trwałych i amortyzował. Odpisy byłyby dokonywane od pełnej wartości początkowej. W tym wypadku podstawa, od której możliwe byłyby odpisy amortyzacyjne, wynosiłaby 87 tys. zł.
Gdy chodzi o wydatki na eksploatację pojazdu, to każdy z małżonków może zaliczać je w koszty na podstawie faktur na benzynę, olej i naprawy, wystawionych na jego imię.
Pamiętajmy, że zasady wynikające z art. 22g ust. 11 ustawy o PIT dotyczą wszelkich, także innych niż samochody, składników majątku wykorzystywanych w działalności gospodarczej będących środkami trwałymi, objętych wspólnością majątkową małżeńską.
