Właściciel sklepu od kilku miesięcy z opóźnieniem wypłaca pracownicom połowę należnych im wynagrodzeń. Natomiast zatrudnione uważają, że jego sytuacja nie jest tak zła, aby uzasadniała takie postępowanie. Pytają, czy mogą wystąpić do sądu o ogłoszenie upadłości sklepu i czy w takiej sytuacji otrzymają zaległe wynagrodzenia z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Możliwość wystąpienia do sądu z takim wnioskiem przysługuje wszystkim wierzycielom dłużnika, a więc także każdemu pracownikowi z osobna. Podstawą ogłoszenia upadłości nie są jednak krótkotrwałe zaniechania w spłacie należności. Sąd może ogłosić upadłość, gdy istotnie, obiektywnie, z powodu sytuacji finansowej przedsiębiorca nie jest w stanie ich regulować, bo rzeczywiście jest bankrutem.
Jeśli za brakiem wypłaty wynagrodzeń stoi zła wola pracodawcy, a nie kłopoty finansowe, pracownicy powinni inaczej dochodzić swoich praw. Przede wszystkim mogą wystąpić do sądu pracy z pozwem o wypłatę należnych wynagrodzeń wraz z odsetkami za zwłokę. Postępowanie w takich sprawach jest wolne od opłat sądowych.
Brak wypłaty należnych wynagrodzeń, wypłacanie ich z opóźnieniem oraz bezpodstawne zaniżanie to wykroczenia przewidziane w art. 282 k.p., karane grzywną od 1 do 30 tys. zł. O tym wykroczeniu orzekają sądy na wniosek inspektora pracy. W rachubę wchodzi także nałożenie mandatu na pracodawcę.
Należy zatem zawiadomić Państwową Inspekcję Pracy o nieprawidłowościach związanych z wypłatą pensji. Często interwencja inspektora pracy wystarczy, aby pracodawca uregulował pracownikom zaległości. W myśl w art. 11 pkt 6 ustawy z 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy jej organy w razie stwierdzenia, że naruszone zostały przepisy prawa pracy, mogą nakazać pracodawcy wypłatę należnego wynagrodzenia za pracę, a także innych świadczeń przysługujących pracownikowi.
Natomiast wypłaty z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych przewiduje ustawa z 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, gdy zostało to stwierdzone w wyniku odpowiednich procedur. Pracownicy otrzymają więc wypłaty z tego funduszu po ogłoszeniu przez sąd upadłości pracodawcy obejmującej likwidację jego majątku lub z możliwością zawarcia układu lub oddalenia wniosku o upadłość albo po umorzeniu postępowania upadłościowego, bo nie ma szans na pokrycie z majątku upadłego choćby kosztów postępowania.
Wypłaty z funduszu dotyczą także m.in. sytuacji, gdy pracodawca nie wypłaca pracownikom należności, bo nie ma pieniędzy na wykreślenie go z ewidencji działalności gospodarczej, gdyż trwale zaprzestał działalności. Stanie się tak również, gdy spółka została rozwiązana przez sąd, a przedsiębiorstwo państwowe postawione w stan likwidacji.
