W ostatnich numerach DOBREJ FIRMY pisaliśmy, że zatrudniając niepełnosprawnego można liczyć na sfinansowanie w 100 proc. kosztów jego wynagrodzenia. Tłumaczyliśmy, że można to osiągnąć, korzystając jednocześnie z refundacji i dofinansowania wynagrodzeń niepełnosprawnych. Wystarczy zatrudnić bezrobotnego, który jest zarejestrowany w urzędzie pracy jako bezrobotny albo poszukujący pracy, a następnie zgłosić go do SOD (system obsługi dofinansowań).

Wówczas starosta refunduje 60 proc. wynagrodzenia i składek ZUS niepełnosprawnego, a PFRON dofinansuje wynagrodzenie niepełnosprawnego w 40 proc.

Wyjaśniamy różnice między jednym a drugim rodzajem pomocy finansowej. Podstawowe dotyczą:

- adresatów pomocy,

- sposobu wykazania poniesionych kosztów,

- odmiennej procedury ubiegania się o wsparcie,

- dysponentów pieniędzy.

Ubiegając się o refundację wynagrodzeń i składek ZUS niepełnosprawnego pracownika, pracodawca może liczyć na zwrot 60 proc. poniesionych kosztów. Te pieniądze będzie otrzymywał przez rok od zatrudnienia takiej osoby.

Tymczasem dofinansowanie zależy od tego, czy pracodawcą jest zakład pracy chronionej, czy przedsiębiorca działający na tzw. otwartym rynku. Zakłady pracy chronionej (zpch) mogą otrzymać:

- 130 proc. najniższego wynagrodzenia – dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności,

- 110 proc. najniższego wynagrodzenia – dla niepełnosprawnych z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności,

- 50 proc. najniższego wynagrodzenia – dla niepełnosprawnych z lekkim stopniem niepełnosprawności.

Zgodnie z ustawą o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (DzU z 1997 r. nr 123, poz. 776 ze zm.) najniższe wynagrodzenie to wynagrodzenie minimalne z ustawy z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (DzU nr 200, poz. 1679 ze zm.) oraz rozporządzenia RM z 12 września 2006 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2007 r. (DzU nr 171, poz. 1227).

Uwaga! W tym wypadku jednak nie chodzi o aktualne minimalne wynagrodzenie (czyli o 936 zł), ale o jego wartość z grudnia roku poprzedniego, czyli 899,10 zł.

Natomiast pracodawcy z otwartego rynku pracy skorzystają z pomocy, jeżeli:

- zatrudniają do 25 osób w pełnym wymiarze czasu pracy albo

- więcej i przy tym osiągają co najmniej 6-proc. wskaźnik zatrudnienia niepełnosprawnych.

Po spełnieniu tych warunków otrzymają:

- 70 proc. kwot dofinansowania, o których mowa wyżej,

- 90 proc. kwot dofinansowania, o których mowa wyżej dla niepełnosprawnych, u których stwierdzono chorobę psychiczną, upośledzenie umysłowe, epilepsję oraz dla pracowników niewidomych.

Podstawowa różnica między refundacją a dofinansowaniem kosztów wynagrodzeń niepełnosprawnego polega na tym, że pracodawca nie otrzyma dofinansowania kosztów wynagrodzenia niepełnosprawnego, jeżeli nie przedstawi podwyższonych kosztów zatrudnienia takiego pracownika. Chodzi o koszty:

- adaptacji pomieszczeń,

- zatrudnienia pracowników spędzających czas na pomocy pracownikowi lub pracownikom niepełnosprawnym,

- adaptacji lub nabycia urządzeń przeznaczonych do ich użytku,

- pokrywające obciążenia wynikające z niższej produktywności osób niepełnosprawnych.

W tym ostatnim wypadku będą to:

– zwiększony czas wykonywania czynności w pracy przez zatrudnione osoby niepełnosprawne,

– dodatkowy urlop wypoczynkowy i skrócony czas pracy,

– zwolnienia od pracy w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym,

– 15-minutowa przerwa w pracy na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek,

– zwolnienia od pracy w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy, jeżeli czynności te nie mogą być wykonane poza godzinami pracy,

– zwiększona absencja chorobowa,

– zwiększone zużycie materiałów i surowców.

Uwaga! Przy refundacji nie trzeba wykazywać takich kosztów.

Dofinansowanie i refundacje różni też procedura ubiegania się o każdą z tych finansowych pomocy. Wniosek o refundację wynagrodzeń i składek ZUS składamy jednorazowo do starosty właściwego ze względu na miejsce, w którym niepełnosprawny jest zarejestrowany jako osoba bezrobotna albo poszukująca pracy niepozostająca w zatrudnieniu.

Jeżeli starosta rozpatrzy wniosek pozytywnie, to wzywa pracodawcę do negocjacji warunków umowy. Gdy się one zakończą, strony podpisują umowę o przyznanie refundacji wynagrodzeń i składek ZUS. Starosta wypłaca pieniądze po upływie 14 dni od zawarcia umowy.

Tymczasem wniosek o wypłatę dofinansowania pracodawcy składają co miesiąc. Dołączają do niego informację o poniesionych kosztach. Wtedy w ciągu siedmiu dni od złożenia wniosku o wypłatę miesięcznego dofinansowania Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wypłaca dofinansowanie i informuje o sposobie wyliczenia tej kwoty. Jeżeli będzie się ona różniła od tej zawartej we wniosku pracodawcy, na wniosek firmy ustali ją prezes zarządu PFRON.

Od jego decyzji można się odwołać się do ministra pracy i polityki społecznej. A jeżeli pracodawca będzie miał zaległości w zobowiązaniach wobec funduszu na ponad 100 zł, to prezes PFRON wstrzyma miesięczne dofinansowanie do czasu uregulowania zaległości. Jeśli pracodawca nie ureguluje zobowiązań do 31 stycznia następnego roku (czas, za który przysługuje dofinansowanie), prezes PFRON odmawia wypłaty dofinansowania za okres, kiedy było ono wstrzymane.