Nauczycielka w publicznej szkole podstawowej sprawowała opiekę nad młodzieżą podczas kilkudniowej wycieczki zagranicznej (w tym w sobotę i niedzielę). Czy powinna otrzymać zapłatę za delegację i ewentualnie godziny nadliczbowe?
– pyta czytelnik DOBREJ FIRMY.
Gdy wycieczka była organizowana przez wychowawcę i radę rodziców, koszty podróży, noclegu i wyżywienia nauczycieli powinny być pokryte z budżetu szkoły. Tym samym należy je potraktować jako koszty podróży służbowej nauczyciela.
To, czy za czas wycieczki nauczyciel ma prawo np. do diety i zwrotu kosztów, zależy od tego, kto płaci za wycieczkę. Przy tej organizowanej z innych środków niż pochodzące od rodziców i z budżetu szkoły koszty udziału nauczycieli należy uwzględnić w planie finansowym placówki. Wówczas nie będą one kwalifikowane jako koszty podróży służbowej. Jeśli natomiast wyjazd organizuje wychowawca i rada rodziców, to za podróż, nocleg i wyżywienie nauczycieli, czyli opiekunów uczniów, płaci szkoła z własnego budżetu. Oznacza to, że koszty te należy potraktować jako koszty podróży służbowej nauczycieli – opiekunów.
Czas pracy nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć nie może przekraczać 40 godzin na tydzień (art. 42 ustawy z 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela, DzU z 2006 r. nr 97, poz. 674 ze zm.). W zakresie tego czasu oraz ustalonego wynagrodzenia nauczyciel musi realizować:
- zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze prowadzone bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz,
- inne czynności i zajęcia wynikające z zadań statutowych szkoły, ze szczególnym uwzględnieniem zajęć opiekuńczych i wychowawczych wynikających z potrzeb i zainteresowań uczniów,
- zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym.
Udział nauczycieli w uczniowskiej wycieczce w charakterze opiekunów należałoby traktować jako zajęcia wynikające z zadań statutowych szkoły, jakie muszą oni realizować w obowiązującym 40-godzinnym tygodniu pracy. Dodatkowo obecność pedagogów w wyjeździe jako opiekunów jest przecież wykonywaniem na polecenie pracodawcy zadania służbowego poza miejscowością, w której znajduje się stałe miejsce pracy. Za takie zadania zlecone pracownikom, w tym nauczycielom, przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową.
Wycieczki i wyjazdy uczniów mogą być organizowane w ramach zajęć lekcyjnych, pozalekcyjnych oraz pozaszkolnych, w tym również w dniach wolnych od zajęć. U czytelnika udział nauczycielki w wycieczce jako opiekunki uczniów to raczej zajęcia wynikające z zadań statutowych szkoły. A takie zadania nauczyciel ma realizować w 40-godzinnym tygodniu pracy. W związku z tym jednak, że udział pedagogów w wycieczce jako opiekunów polega na wykonywaniu na polecenie dyrektora szkoły zadania służbowego poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy, przysługują im za to należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową. Tym bardziej że kartę wycieczki zatwierdza dyrektor szkoły (§ 10 rozporządzenia z 8 listopada 2001 r.).
Organizację pracy przyjętą w szkole oraz zakres zadań nauczycieli określa jej statut (art. 60 ust. 1 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty; tekst jedn. DzU z 2004 r. nr 256, poz. 2572 ze zm.).
Zasady organizowania i przeprowadzania wycieczek szkolnych powinny stanowić odrębny rozdział lub załącznik. Mówi o nich rozporządzenie ministra edukacji narodowej i sportu z 8 listopada 2001 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki (DzU z 2001 r. nr 135, poz. 1516).
Koszt wycieczki szkolnej wolno pokrywać z:
- odpłatności uczniów biorących udział w wycieczce lub imprezie,
- środków pochodzących z działalności samorządu uczniowskiego i organizacji młodzieżowych działających w szkole,
- środków wypracowanych przez uczniów,
- środków przekazanych przez radę rodziców lub radę szkoły, a także osoby fizyczne i prawne.
