Zastrzeżenie kary umownej na wypadek odstąpienia od umowy

Przy negocjowaniu i zawieraniu umów strony powinny aktualnie zrezygnować ze stosowania klauzul zastrzegających kary umowne na wypadek odstąpienia w razie problemów płatniczych kontrahenta.

Aktualizacja: 15.01.2020 11:29 Publikacja: 15.01.2020 02:00

Zastrzeżenie kary umownej na wypadek odstąpienia od umowy

Foto: Adobe Stock

Kara umowna jest konstrukcją prawną powszechnie stosowną w różnego rodzaju kontraktach. Swą popularność zawdzięcza przede wszystkim temu, że zastrzeżenie w kontrakcie kary umownej pozwala wierzycielowi dochodzić od dłużnika określonej z góry (lub dającej się wyliczyć) sumy pieniężnej, bez konieczności przeprowadzania często niepewnego co do rezultatu, skomplikowanego, długotrwałego oraz kosztownego postępowania dowodowego, w celu wykazywania wysokości poniesionej szkody. Kara umowna to także skuteczny instrument dyscyplinowania kontrahenta do właściwego i przede wszystkim terminowego wykonania zobowiązania. Szczególnie w branży budowlanej kary umowne są od lat kontraktowym standardem. Wiele umów – a praktycznie każdy kontrakt budowlany – zawiera również postanowienia dające stronie prawo odstąpienia od umowy, w przypadku gdy kontrahent nie wykonuje lub nienależycie wykonuje swoje zobowiązania. Niejako na „skrzyżowaniu" klauzul o karach umownych oraz o odstąpieniu od umowy funkcjonują w kontraktach postanowienia uprawniające jedną ze stron do odstąpienia od umowy w razie braku płatności lub opóźnień drugiej strony ze spełnieniem tego świadczenia oraz do naliczenia kary umownej w razie skorzystania z prawa odstąpienia. Stosowanie takich postanowień umownych jest masowe, mimo iż w orzecznictwie sądów powszechnych oraz Sądu Najwyższego zarysowały się dwa stanowiska, odmiennie oceniające dopuszczalność oraz skutki prawne zastrzeżenia kary umownej na wypadek odstąpienia od umowy, gdy przyczyną odstąpienia było niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania o charakterze pieniężnym.

Pozostało jeszcze 89% artykułu

PRO.RP.PL tylko za 39 zł!

Przygotuj się na najważniejsze zmiany prawne w 2025 r.
Wszystko o składce zdrowotnej, wprowadzeniu kasowego PIT i procedury SME. Raporty biznesowe, analizy ekonomiczne, webinary oraz użyteczne kalendarium.
Prawo w firmie
Układy zbiorowe. Jest dobry sposób na ich upowszechnienie
Prawo w firmie
Przełomowy wyrok TSUE w sprawie odpowiedzialności zarządu za podatki spółki
Prawo w firmie
Co obejmie deregulacja? Zespół Brzoski może wrócić do gotowych projektów
Prawo w firmie
Zlikwidują Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców? Jest oświadczenie
Materiał Promocyjny
O przyszłości klimatu z ekspertami i biznesem. Przed nami Forum Ekologiczne
Prawo w firmie
Rząd wytoczy groźną broń przeciw szarej strefie. Dotknie rynku odzieży, obuwia i betonu
Materiał Promocyjny
Sezon motocyklowy wkrótce się rozpocznie, a Suzuki rusza z 19. edycją szkoleń