- Zatrudniamy studenta na umowę-zlecenie. Wynagrodzenie za dany miesiąc otrzymuje zawsze w miesiącu następnym. Jak postąpić, gdy student skończy 26 lat 27 lutego 2013 r.? Czy od przychodu wypłaconego za styczeń w lutym należne są składki na ZUS? Czy w takiej sytuacji należy go zgłosić do ubezpieczeń od 27, czy 28 lutego 2013 r.?
– pyta czytelnik.
Osoba, która wykonuje pracę na podstawie umowy-zlecenie obowiązkowo objęta jest ubezpieczeniami emerytalnym, rentowymi, wypadkowym i zdrowotnym. Dobrowolne jest dla niej tylko ubezpieczenie chorobowe. Jednak nie wszystkie osoby wykonujące taki cywilnoprawny kontrakt podlegają ubezpieczeniom.
Zleceniobiorcy będący studentami lub uczniami gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych lub ponadpodstawowych nie są objęci ani ubezpieczeniami społecznymi, ani zdrowotnym do ukończenia 26 lat. Wynika to wyraźnie z art. 6 ust. 4 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.; dalej ustawa o sus).
Dla zleceniodawcy zatrudniającego młode, uczące się osoby, nie ma znaczenia, czy dana osoba jest studentem studiów dziennych, zaocznych, wieczorowych, ani to czy uczelnia jest placówką państwową, czy prywatną. W związku z tym zatrudniając na umowę-zlecenie ucznia lub studenta, który nie ukończył 26 lat, nie należy w ogóle zgłaszać tego faktu w ZUS.
Wyjątkiem od tej zasady jest sytuacja, gdy student pracuje na zlecenie dla własnego pracodawcy. W takim przypadku objęty jest wszystkimi ubezpieczeniami przez czas łączenia kontraktu cywilnego z zatrudnieniem na podstawie umowy o pracę. Ma wówczas zastosowanie art. 8 ust. 2a i art. 18 ust. 1a ustawy o sus.
Nakazuje on traktować umowę-zlecenie do celów ubezpieczeń społecznych jak umowę o pracę. To oznacza, że składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne trzeba naliczać od łącznego wynagrodzenia, które ubezpieczony otrzymuje z racji pracy na zlecenie i umowy o pracę.
W sytuacji opisanej przez czytelnika nie zachodzi jednak ta wyjątkowa sytuacja. Wobec tego od dnia ukończenia przez studenta 26 lat, płatnik musi go zgłosić do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego. Dobrowolne będzie dla niego tylko ubezpieczenie chorobowe.
Zgodnie z art. 112 kodeksu cywilnego termin oznaczony w tygodniach, miesiącach i latach kończy się z upływem dnia, który nazwą lub datą odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było – w ostatnim dniu tego miesiąca. Jednak przy obliczaniu wieku osoby fizycznej termin upływa z początkiem ostatniego dnia. Zatem student ukończy 26 lat 27 lutego 2013 r. Od tego dnia należy go zgłosić do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego.
W tym celu płatnik powinien złożyć formularz ZUS ZUA z kodem 04 11 xx i zgłosić studenta do ubezpieczeń od 27 lutego br. Formularz ten musi złożyć w terminie siedmiu następnych dni (do 6 marca).
Oczywiście z uwagi na to, że do 26 lutego 2013 r. (włącznie) zleceniobiorca nie podlegał żadnym ubezpieczeniom, składek nie należy za niego naliczać od przychodów należnych i wypłaconych do tego dnia włącznie.
W konsekwencji, gdy wynagrodzenie za styczeń otrzyma w lutym (np. 28 lutego), to od tego wynagrodzenia żadne składki nie powinny być naliczane i opłacane. Za luty płatnik powinien złożyć raport ZUS RCA z zerową podstawę wymiaru i kwotą składek. Natomiast od przychodu przysługującego za luty wypłaconego w marcu składki muszą już zostać naliczone, ale tylko od części należnej za okres pracy od 27 do 28 lutego.
