Jestem na urlopie wychowawczym i chcę założyć własną działalność. Nie chcę rezygnować z etatu, czy jest to możliwe? Czy muszę odprowadzać składkę do ZUS, jeśli jestem zatrudniona w innym miejscu?
- pyta czytelniczka
Dodatkowe źródło zarobkowania dozwolone na wychowawczym
Celem urlopu wychowawczego jest czasowa rezygnacja z aktywności zawodowej by swój czas poświęcić wychowaniu dziecka. Kodeks pracy nie zabrania jednak kobiecie na wychowawczym dodatkowego zarobkowania, pod warunkiem jednak, że podjęta praca nie koliduje ze sprawowaniem osobistej opieki nad potomkiem (zobacz art. 186
2
).
Trzeba jednak pamiętać, że zgodnie z § 2 ww. przepisu w razie ustalenia, że pracownik trwale zaprzestał sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, pracodawca może wezwać go do stawienia się do pracy w terminie przez siebie wskazanym, nie później jednak niż w ciągu 30 dni od dnia powzięcia takiej wiadomości i nie wcześniej niż po upływie 3 dni od dnia wezwania.
Kiedy składki odprowadzane są z wychowawczego...
Pracownicy, którzy przebywają na urlopie wychowawczym, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu z tego tytułu tylko wówczas, gdy nie mają innego tytułu do ubezpieczeń lub nie mają ustalonego prawa do emerytury lub renty. Jeśli tak jest to płatnik - czyli pracodawca udzielający urlopu wychowawczego - nalicza wszystkie należne składki (i potrąca je sobie w ciężar innych składek), ale finansowane są budżetu państwa. Składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe są wykazywane od kwoty minimalnego wynagrodzenia (w 2011 r. jest to kwota 1386 zł) a na zdrowotne od kwoty świadczenia pielęgnacyjnego - czyli 520 zł.
a kiedy z działalności gospodarczej...
Jeżeli jednak przebywając na urlopie wychowawczym pracownica zechce otworzyć własny biznes, to w okresie tym tytułem do ubezpieczeń będzie wyłącznie działalność gospodarcza. Zatem przez cały czas zbiegu dwóch tytułów do ubezpieczeń społecznych - urlopu wychowawczego z etatu i działalności gospodarczej - czytelniczka będzie musiała odprowadzać zarówno składki na ubezpieczenia społeczne, jak i składkę zdrowotną samodzielnie. Pracodawca nie będzie naliczał składek za pracownicę w tym czasie.
Powyższe potwierdził Sąd Najwyższy, który w wyroku z 14 czerwca 2005 r. (sygn. akt I UK 280/2004) potwierdził, że korzystanie z urlopu wychowawczego stanowi odrębny tytuł obowiązkowego ubezpieczenia społecznego, co w razie prowadzenia działalności pozarolniczej rodzi obowiązek opłacania składek z tytułu tej działalności, bez względu na równoczesne pozostawanie w stosunku pracy.
Powiadom pracodawcę o dodatkowym zajęciu
Pracownica która zdecydowała się założyć firmę na wychowawczym musi o tym fakcie poinformować swego pracodawcę. Ten bowiem dopóki nie dowie się o dodatkowym tytule do ubezpieczeń swojej pracownicy, jest zobowiązany do wykazywania składek na ubezpieczenia społeczne za wszystkie osoby przebywające na urlopach wychowawczym, którym tych urlopów udzielił. Z chwilą rozpoczęcia prowadzenia biznesu czytelniczka powinna powiadomić chlebodawcę go o tym, że ma inny tytuł do ubezpieczeń. Pracodawca wykaże w dokumentach rozliczeniowych składanych do ZUS przerwę w opłacaniu składek i jej powód.
Co wpisać w raporcie świadczeniowym ZUS RSA z etatu
Raporty ZUS RSA składane za pracownicę na wychowawczym zawierają kod pracowniczy 01 10 00 i przerwę w opłacaniu składek z tytułu umowy o pracę spowodowaną udzieleniem urlopu wychowawczego (kod 121) oraz kod 12 11 i kod świadczenia przerwy 350.
Pamiętaj o dokumentacji ZUS z działalności
W pierwszym miesiącu opłacania składek w pełnej wysokości z tytułu działalności czytelniczka powinna złożyć do ZUS-u deklarację rozliczeniową ZUS DRA z uwzględnionymi składkami na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy. Jeżeli prowadzi Pani jednoosobową działalność, to nie musi Pani składać deklaracji ZUS DRA co miesiąc, wystarczy opłacać składki. Natomiast jeżeli zatrudnia Pani pracowników, to w kolejnych miesiącach należy składać w ZUS dokumenty rozliczeniowe.
Podstawa prawna:
- art. 186
2
ustawy z 26
- art. 6 ust. 1 pkt 19 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tj. DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.),
- art. 66 ust. 1 pkt 32 ustawy z 27 sierpnia 2007 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2008 r. nr 164, poz. 1027 ze zm.).
