- Reprezentuję polską spółkę z kapitałem koreańskim, która jest spółką córką przedsiębiorstwa z siedzibą w Korei Południowej. Nasza spółka jest jej podległa zarówno w zakresie polityki finansowej, jak i operacyjnej. Również przedstawiciele spółki matki stanowią większość w radzie nadzorczej naszej spółki.
Od początku działalności w Polsce zatrudnia ona na podstawie umowy o pracę oddelegowanych pracowników koreańskich. Za tych pracowników nie są jednak opłacane składki na ZUS, bo mają oni poświadczone formularze KR-PL1 i płacą składki w Korei Południowej. Ostatnio, w trakcie kontroli Państwowej Inspekcji Pracy, zarzucono nam, że to nieprawidłowe działanie. Czy PIP ma rację?
Od 1 marca 2010 obowiązuje umowa o zabezpieczeniu społecznym między Polską a Republiką Korei, tj. Korei Południowej.
Umowa nakłada na osoby oddelegowane z obu państw obowiązek opłacania składek za pracowników na ubezpieczenia społeczne odpowiednio w Polsce albo w Korei Południowej, jeśli w którymś z tych państw wykonują pracę. Oznacza to, że osoba oddelegowana z Korei Południowej pracująca w Polsce będzie zasadniczo podlegać ubezpieczeniom społecznym w Polsce.
- Czy umowa przewiduje wyjątki?
Umowa przewiduje wyjątek dotyczący pracowników oddelegowanych do pracy za granicę. Taki pracownik może podlegać ubezpieczeniom społecznym w państwie, z którego został wysłany.
Opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne w jednym z państw, mimo wykonywania pracy na terytorium drugiego państwa, jest bowiem możliwe po uzyskaniu poświadczenia odpowiedniego formularza: PL-KR1 (oddelegowanie z Polski do Republiki Korei) i KR–PL1 (oddelegowanie z Republiki Korei do Polski).
Opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne w państwie pochodzenia jest również możliwe w przypadku, gdy pracownicy oddelegowani, podlegający na podstawie odpowiedniego formularza danemu systemowi ubezpieczeń, podejmują zatrudnienie w kraju oddelegowania. Warunkiem jest jednak, aby zawarli umowę o pracę z podmiotem stowarzyszonym lub zależnym od swojego pracodawcy.
- Jaki podmiot należy uznać za zależny bądź stowarzyszony?
Na gruncie polskiego kodeksu spółek handlowych możemy rozróżnić spółki zależne i spółki dominujące, co odpowiada funkcjonującemu w języku potocznym podziałowi na spółkę córkę i spółkę matkę. Na tej podstawie za spółkę dominującą uważa się tę, która m.in. dysponuje większością głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu bądź w zarządzie spółki zależnej.
Spółka taka jest uprawniona do powoływania lub odwoływania większości członków zarządu (rady nadzorczej) spółki zależnej. Ponadto członkowie zarządu lub członkowie rady nadzorczej spółki dominującej stanowią więcej niż połowę członków zarządu spółki zależnej lub mogą wywierać decydujący wpływ na działalność spółki zależnej, w szczególności na podstawie umów w tym zakresie.
Natomiast pojęcie podmiotu stowarzyszonego należy oceniać głównie w kontekście definicji jednostki stowarzyszonej zawartej w przepisach o rachunkowości. Według niej jednostką stowarzyszoną jest spółka handlowa lub podmiot utworzony i działający zgodnie z przepisami obcego prawa handlowego, na którą znaczący inwestor wywiera znaczący wpływ. Wpływ inwestora na działalność spółki stowarzyszonej wyraża się m.in. w tym, że inwestor dysponuje nie mniej niż 20 proc. głosów w organie stanowiącym tej jednostki.
Z pytania czytelnika wynika, że polską spółkę, którą reprezentuje, można uznać za spółkę zależną przedsiębiorstwa koreańskiego, z którego oddelegowano pracowników do Polski.
Dlatego też za oddelegowanych do pracy w Polsce pracowników koreańskich, którzy podlegają koreańskiemu systemowi ubezpieczeń społecznych na podstawie KR-PL1, składek w Polsce płacić nie trzeba.
- Od kiedy składki za pracowników koreańskich nie są należne?
Zgodnie z datą wejścia umowy o zabezpieczeniu społecznym z Republiką Korei nie ma obowiązku opłacania składek od 1 marca 2010.
- Zatem ostatnie składki powinny być zapłacone od wynagrodzeń za luty 2010?
Tak, jeżeli ich wypłata nastąpiła jeszcze w lutym 2010. W przypadku gdy wypłaty wynagrodzeń nastąpiły już w marcu 2010, składki na ZUS z tego tytułu nie były już należne.
Jeżeli spółka zależna, mimo braku obowiązku w tym zakresie, opłacała składki od umów o pracę pracowników oddelegowanych z Korei Południowej mających poświadczone formularze KR-PL1, to będzie mogła starać się o ich zwrot z ZUS.
- Jakie dowody potwierdzające zasadność nieopłacania składek należy przedstawić na wypadek kontroli z ZUS lub Państwowej Inspekcji Pracy?
Dla celów kontroli zarówno ZUS, jak i PIP (badającej m.in. legalność zatrudnienia i opłacanie składek na Fundusz Pracy), w celu uwiarygodnienia zasadności nieopłacania składek ze względu na zależność spółek, należy przedstawić pełny wypis z Krajowego Rejestru Sądowego. Dowodem jest również umowa spółki, która zatrudnia oddelegowanych do pracy w Polsce koreańskich pracowników.
- Co należy zrobić w razie negatywnego wyniku kontroli?
Jeżeli w wyniku kontroli zostanie stwierdzone, że spółka zatrudniająca koreańskich pracowników nie jest zależna w stosunku do ich pracodawcy koreańskiego, to konieczne będzie opłacenie składek na ZUS wraz z należnymi odsetkami za zwłokę.
- Co zrobić, gdy PIP zarzuci spółce w protokole pokontrolnym nieopłacanie składek za pracowników?
Jeżeli przed podpisaniem protokołu przedstawiciel spółki zgłosi na piśmie, w terminie siedmiu dni od dnia jego otrzymania, umotywowane zastrzeżenia do ustaleń zawartych w protokole, osoba przeprowadzająca kontrolę w danej spółce będzie zobowiązana dokonać analizy postawionych zastrzeżeń.
Przedstawienie wówczas dowodów, o których pisałem, powinno pozwolić na zamknięcie sprawy. W przeciwnym razie spółka narazi się na postępowanie przed PIP i ryzyko wszczęcia kontroli przez ZUS.
Polskie umowy o zabezpieczeniu społecznym po wejściu do Unii Europejskiej
Kraj
Data Wejścia
USA
(data podpisania 02.04.2008 r.)
01.03.2009 r.
Kanada*
(data podpisania 02.04.2008 r.)
01.10.2009 r.
Korea Południowa
(data podpisania 25.02.2009 r.)
01.03.2010 r.
Australia
(data podpisania 07.10.2009 r.)
01.10.2010 r.
Macedonia**
(data podpisania 06.04.2006 r.)
01.07.2007 r.
*regulacja nie obejmuje Prowincji Québec
** do 30.06.2007 r. obowiązywała Macedonię umowa z 1958 r. z byłą Jugosławią,
która nadal ma zastosowanie do Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Serbii oraz Czarnogóry
Autor jest konsultantem w Departamencie Prawnopodatkowym w PwC
Czytaj też:
Zobacz więcej:
» Składki ZUS » Kto i od jakiej umowy płaci składki » Cudzoziemiec w firmie