Zgodnie z zasadami rządzącymi systemem ubezpieczeń społecznych w UE ubezpieczony może podlegać tylko jednemu takiemu systemowi. Dla pracowników najemnych jest to zwykle system obowiązujący w miejscu wykonywania pracy.
Wyjątkiem od tej zasady jest przypadek oddelegowania pracownika do innego kraju UE na okres krótszy niż 12 miesięcy. Wtedy pracownik ten nadal może być oskładkowany w kraju spółki macierzystej.
[srodtytul]Najpierw NIP[/srodtytul]
W sytuacji, w której pracownicy pracodawcy zagranicznego wykonują pracę na terenie Polski i nie zachodzą szczególne przesłanki wyłączające opłacanie składek u nas, pracownicy podlegają polskiemu systemowi ubezpieczeń społecznych. W konsekwencji spółka zagraniczna niemająca siedziby ani przedstawicielstwa w Polsce powinna wystąpić o nadanie NIP do urzędu skarbowego właściwego dla spółek zagranicznych.
Następnie w celu rejestracji jako płatnika składek powinna zgłosić się z kopią decyzji o nadaniu NIP i wypełnionymi formularzami zgłoszenia płatnika składek do oddziału ZUS właściwego dla pracodawców zagranicznych. Powinna to zrobić w ciągu siedmiu dni od zatrudnienia pierwszej osoby objętej zgłoszeniem. Ma też obowiązek dokonać imiennego zgłoszenia zatrudnionych osób.
Konsekwencją zarejestrowania spółki zagranicznej jako płatnika składek oraz imiennego zgłoszenia zatrudnionych osób jest obowiązek comiesięcznego rozliczania przez pracodawcę zagranicznego należnych składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i opłacania ich we właściwym terminie. Dodatkowo pracodawca zagraniczny zobowiązany jest do comiesięcznego składania dokumentów rozliczeniowych.
[srodtytul]Jest lepsze rozwiązanie[/srodtytul]
Procedura rejestracji spółki zagranicznej, obliczanie i wpłacanie składek oraz składanie dokumentów rozliczeniowych jest pracochłonne i może wiązać się ze znacznymi nakładami finansowymi.
Dlatego lepsze jest zawarcie między pracownikiem i pracodawcą zagranicznym umowy o przeniesienie obowiązków płatnika składek będącego pracodawcą zagranicznym.
[ramka][b]Co ma się znaleźć w treści[/b]
Zgodnie z wytycznymi ZUS umowa o przeniesienie obowiązków płatnika składek powinna zawierać:
1) adres i dane pracodawcy (w tym nazwę i numer rejestru handlowego, pod którym pracodawca jest zarejestrowany),
2) adres i dane osobowe pracownika (w tym numer paszportu i NIP),
3) dane dotyczące umowy o pracę, m.in. od kiedy została zawarta,
4) datę, od kiedy praca została podjęta w innym państwie,
5) datę, od której pracownik przejmuje obowiązki płatnika składek, oraz
6) wskazanie, że podstawą prawną jej zawarcia jest art. 109 rozporządzenia Rady Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej z 21 marca 1972 r. nr 574/72, i
7) postanowienie, że pracownik przejmuje wszelkie obowiązki względem ZUS dotyczące w szczególności rejestracji, opłacania składek i składania deklaracji.[/ramka]
Umowa taka może być podpisana zarówno między pracownikiem, który jest obywatelem Polski, jak i pracownikiem z innego kraju UE.
Pracownik pełniący obowiązki płatnika składek na podstawie umowy o przeniesienie obowiązków płatnika składek musi mieć NIP. Gdy jest obywatelem Polski, posługuje się swoim NIP. Jeśli ma obywatelstwo innego kraju UE, musi wystąpić z wnioskiem o nadanie NIP.
Dzięki takiej umowie pracownik może przejąć wszelkie obowiązki płatnika składek. Będzie więc zobowiązany zrealizować obowiązki zgłoszeniowe w imieniu pracodawcy.
W tym celu musi zgłosić się do oddziału ZUS właściwego ze względu na miejsce zamieszkania i przedstawić wypełnione formularze zgłoszeniowe wraz z kopią nadania NIP i kopią umowy o przejęcie obowiązków płatnika składek.
Po dokonanym zgłoszeniu pracownik co miesiąc będzie musiał obliczać i opłacać składki oraz składać dokumenty rozliczeniowe, a jego pracodawca jest od tych obowiązków wolny.
[i]Maria Kukawska jest menedżerem, a Izabela Ukonu konsultantką Accreo Taxand sp. z o.o.[/i]
