Prowadzący działalność w zakresie wolnego zawodu to m.in. adwokaci, lekarze, lekarze stomatolodzy, lekarze weterynarii, technicy dentystyczni, felczerzy, położne, pielęgniarki, tłumacze – wykonujący osobiście pracę. Osobiście, czyli jak? Bez zatrudniania na podstawie umów o pracę, ale wykonując czynności związane z istotą danej profesji.

[wyimek]Osoba prowadząca działalność w zakresie wolnego zawodu dokonuje zgłoszenia z kodem ubezpieczenia zaczynającym się od cyfr 05 40.[/wyimek]

[srodtytul]Emerytalne i rentowe muszą być[/srodtytul]

Kim jest prowadzący działalność pozarolniczą? Za taką uważa się:

1) osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych;

2) twórcę i artystę;

3) osobę prowadzącą działalność w zakresie wolnego zawodu:

a) w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne,

b) z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych;

4) wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej;

5) osobę prowadzącą niepubliczną szkołę, placówkę lub ich zespół, na podstawie przepisów o systemie oświaty.

Tak wynika z art. 8 ust. 6 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=E93EAC5AF59B8639420FBEA6E406D7FA?id=184677]ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm., ustawa systemowa).[/link]

Takie osoby, a zatem i te mające wolne profesje (art. 8 ust. 6 pkt 3), podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu oraz wypadkowemu. Jak długo istnieje taki obowiązek? Trwa on od dnia rozpoczęcia do dnia zaprzestania wykonywania działalności.

[b]Sąd Najwyższy w wyroku z 19 marca 2007 r. (III UK 133/06) [/b]podkreślił, że [b]obowiązek ubezpieczenia społecznego osoby prowadzącej działalność gospodarczą wynika z przepisów prawa i nie jest uzależniony od woli ubezpieczonego lub organu rentowego.[/b]

[srodtytul]Rejestracja płatnika[/srodtytul]

Przedsiębiorca, który rozpoczyna działalność gospodarczą w ramach wolnego zawodu, musi się zgłosić w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych jako płatnik składek. Powinien tego dokonać, prawidłowo wypełniając formularz ZUS ZFA. Jest to druk przeznaczony dla płatników składek będących osobami fizycznymi. Wykonujący wolny zawód ma siedem dni na złożenie tego formularza. Termin ten liczony jest od daty powstania obowiązku ubezpieczeń emerytalnego i rentowych dla ubezpieczonych wyłącznie zobowiązanych do płacenia składek na własne ubezpieczenie albo składek na ubezpieczenie osób z nimi współpracujących, czyli od chwili rozpoczęcia prowadzenia działalności.

Ale na tym nie kończą się formalności w ZUS. A to dlatego, że taki przedsiębiorca musi jednocześnie dokonać swojego zgłoszenia jako osoby podlegającej ubezpieczeniu społecznemu i zdrowotnemu (używając formularza ZUS ZUA) albo osoby podlegającej jedynie ubezpieczeniu zdrowotnemu (składając formularz ZUS ZZA). Na to zgłoszenie przewidziane jest także siedem dni liczone od chwili powstania obowiązku ubezpieczeniowego. [b]Ponadto do zgłoszenia płatnika składek ZUS ZFA biznesmen dołącza kopie decyzji urzędu skarbowego o nadaniu NIP i zaświadczenia urzędu statystycznego [/b]o nadaniu aktualnego numeru REGON.

[srodtytul]Chorobowe, tylko jeśli chce[/srodtytul]

Natomiast przystąpienie do ubezpieczenia chorobowego dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą jest dobrowolne. A zatem objęcie tym ubezpieczeniem może nastąpić jedynie na wniosek osoby tym zainteresowanej.

Osoba wykonująca działalność gospodarczą w ramach wolnego zawodu może przez pierwsze 24 miesiące prowadzenia działalności opłacać niższe składki.

[srodtytul]Przez dwa lata mniej[/srodtytul]

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30 proc. minimalnego wynagrodzenia. W tym roku jest to zatem 382,80 zł (30 proc. x 1276 zł).

Jednak z takiej ulgi nie skorzysta każdy młody biznesmen. Przywilej ten nie dotyczy bowiem osób, które:

- prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność;

- wykonują działalność gospodarczą dla byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

[ramka][b]Ustawa systemowa[/b]

Osoby prowadzące działalność w zakresie wolnego zawodu, z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, to osoby wykonujące wolne zawody na podstawie pracy wykonywanej osobiście – bez zatrudniania merytorycznych pracowników i świadczące usługi jednocześnie dla podmiotów gospodarczych, jak i osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Te grupy osób, które jednocześnie można zakwalifikować jako przedsiębiorców na podstawie przepisów ustawy o swobodzie gospodarczej, wykonujących w sposób zorganizowany i ciągły działalność zawodową, są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność w rozumieniu ustawy systemowej. [/ramka]