- Od 1 grudnia 2011 r. prowadzę działalność gospodarczą. Wcześniej pracowałem w okresie studiów na podstawie umowy-zlecenia, ale nie pobierano mi składek z tej umowy, bo nie ukończyłem 26 lat. W tym czasie nie podpisałem umowy z żadnym otwartym funduszem emerytalnym. W jakim terminie muszę to zrobić po podjęciu działalności, żeby ZUS nie przydzielił mnie do funduszu w najbliższym losowaniu, które ma się odbyć w styczniu br.? – pyta czytelnik

Czytelnik powinien wybrać otwarty fundusz emerytalny (OFE) i zawrzeć z nim umowę w ciągu siedmiu dni od podjęcia działalności. W zasadzie miał więc na to czas do 7 grudnia u.br. Mimo że tego nie zrobił, to w najbliższym losowaniu – 31 stycznia 2012 r. – ZUS nie będzie mógł wybrać za niego funduszu.

Obowiązek wyboru OFE dotyczy wszystkich osób, które urodziły się po 31 grudnia 1968 r. i podjęły pracę zarobkową, która jest jednym z tytułów do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Nie musi więc dokonywać tego wyboru zleceniobiorca, który nie ukończył 26 lat i nadal się uczy, bo z tytułu tej pracy nie jest objęty tymi ubezpieczeniami. Ale podobnego odstępstwa nie ma w przypadku młodej, uczącej się osoby, która zaczyna prowadzić pozarolniczą działalność gospodarczą. Z tytułu takiej aktywności zawodowej ze składek nie zwalnia ani wiek, ani podnoszenie kwalifikacji.

Termin na wybór OFE i zawarcie z nim umowy to siedem dni od dnia podjęcia działalności zarobkowej objętej obowiązkiem ubezpieczeń społecznych. Od dnia dokonania tego wyboru część składki, jaką osoba płaci na własne ubezpieczenie emerytalne (do końca 2012 r. – 2,3 proc. podstawy jej wymiaru), ZUS przekazuje na konto prowadzone przez OFE w ramach tzw. II filaru. Co istotne, obowiązek zawarcia umowy z OFE dotyczy również osób, które w chwili otrzymania wezwania nie podlegają już ubezpieczeniom.

Ubezpieczony, który zwleka z decyzją o wyborze funduszu, musi się liczyć z tym, że wyręczy go ZUS. Dwa razy w roku przeprowadza on losowanie – w ostatnim dniu roboczym stycznia i lipca – podczas którego przypisuje niezdecydowanych do wybranych OFE (art. 39 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych; tekst jedn. DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.).

Taki przydział musi jednak zostać poprzedzony pismem skierowanym przez ZUS do ubezpieczonego, wzywającym go do dokonania samodzielnego wyboru. Ubezpieczony ma na to czas albo do 10 stycznia, albo 10 lipca w zależności od daty wysyłki pisma.

Po otrzymaniu takiego wezwania ubezpieczony musi mieć jednak nie mniej niż 30 dni na podjęcie decyzji przypadających przed losowaniem. W przeciwnym wypadku termin wyboru OFE przesuwa się z 10 stycznia na 10 lipca, a z 10 lipca na 10 stycznia następnego roku.

Ze względu na to, że czytelnik prowadzi działalność dopiero od 1 grudnia 2011 r., ale nie otrzymał jeszcze wezwania z ZUS do dokonania wyboru OFE, to ten w najbliższym losowaniu nie wybierze za niego funduszu. Nawet jeśli otrzyma takie wezwanie jeszcze w styczniu br., to i tak nie będzie miał 30 dni na podjęcie decyzji.