- Pracownik w  grudniu ub.r. rozpoczął drugi rok pracy w życiu. Do tej pory otrzymywał 80 proc. stawki minimalnej, więc musimy mu ją podnieść. Jak ustalić wysokość wynagrodzenia za grudzień 2011 (pensje wypłacimy 10 stycznia br.), gdy od 19 dnia tego miesiąca miał prawo do pełnego wynagrodzenia minimalnego? Czy opłacić za niego składkę na Fundusz Pracy za ten miesiąc?

– pyta czytelnik.

W tej sytuacji trzeba obliczyć oddzielnie wynagrodzenie za część miesiąca obejmującą pierwszy rok pracy, biorąc za podstawę wynagrodzenie w wysokości 80 proc. stawki minimalnej i za pozostałą część, uwzględniając już pełne minimum. Składkę na Fundusz Pracy (FP) należy w tej sytuacji naliczyć i zapłacić.

Zmiana poziomu

Pracownik zatrudniony w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy nie może otrzymywać miesięcznie pensji niższej od kwoty minimalnej wskazanej w ustawie z 10 października 2002 o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (DzU nr 200, poz. 1679 ze zm.).

W 2011 r. była to kwota 1386 zł, która od nowego roku wzrosła do 1500 zł. Odstępstwem od tej reguły jest opłacanie pracowników w okresie ich pierwszego roku pracy. Rozpoczynający pracę zawodową może zarabiać mniej niż minimalna stawka, ale nie mniej niż jej 80 proc. Jest to odpowiednio w ubiegłym i tym roku 1108,80 zł i 1200 zł.

Do „pierwszego roku pracy” należy wliczać wszystkie okresy, za które była opłacana składka na ubezpieczenie społeczne lub zaopatrzenie emerytalne, z wyłączeniem zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego (art. 6 ust. 3 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę).

Jeżeli pierwszy rok pracy zatrudnionego mija w trakcie miesiąca, to aby obliczyć minimalną stawkę pensji, do jakiej ma prawo za ten miesiąc, trzeba wykonać następujące operacje:

• ustalić wynagrodzenie za część miesiąca zaliczoną do pierwszego roku pracy,

• obliczyć pensję za drugą część miesiąca począwszy od dnia, kiedy pracownik wszedł w drugi rok zatrudnienia,

• zsumować obie kwoty, które łącznie będą stanowić minimalną płacę za ten miesiąc.

Aby ustalić minimalną stawkę wynagrodzenia, jakie przysługuje pracownikowi czytelnika za grudzień,  trzeba ustalić najniższe kwoty za dwie części miesiąca. Odpowiednią stawkę minimalnej pensji (80 lub 100 proc.) trzeba w tym celu podzielić przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w grudniu (168 godzin) i wynik pomnożyć przez liczbę godzin pracy najpierw w pierwszym, a potem w drugim roku pracy.

Ważne! Mimo że wypłata wynagrodzenia za grudzień 2011 nastąpi w styczniu br., pracownik ma prawo do wynagrodzenia w wysokości minimalnej obowiązującej w poprzednim roku.

PENSJA ZA OKRES OD 1 DO 18 GRUDNIa

1108,80 zł : 168 godz. (przy założeniu że praca trwa od poniedziałku do piątku po 8 godzin) = 6,60 zł

6,60 zł x 96 godz. (okres od 1 do 18 grudnia) = 633,60 zł

PENSJA ZA OKRES OD 19 DO 31 GRUDNIA

1386 zł : 168 godz. = 8,25 zł

8,25 zł x 72 godz. = 594 zł

MINIMALNA PENSJA ZA GRUDZIEŃ 2011

633,60 zł + 594 zł = 1227,60 zł

Tyle wynosi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne za grudzień. Rozliczenie wynagrodzenia powinno wyglądać następująco:

– podstawa wymiaru składek społecznych 1227,60 zł

– podstawa składki zdrowotnej 1227,60 zł – (1227,60 zł x 13,71 proc.) = 1059,30 zł

– składka zdrowotna do ZUS 1059,30 zł x 9 proc. = 95,34 zł

– składka zdrowotna do odliczenia od zaliczki na podatek 1059,30 zł x 7,75 proc. = 82,10 zł

– podstawa opodatkowania 1059,30 zł – 111,25 zł = 948,05 zł; po zaokrągleniu 948 zł

– zaliczka na podatek  (948 zł x 18 proc.) – 46,33 zł = 124,31 zł

– zaliczka do US 124,31 zł – 82,10 zł = 42,21 zł; po zaokrągleniu 42 zł

Do wypłaty: 1059,30 zł – 95,34 zł – 42 zł = 921,96 zł

Za kogo obowiązkowo

Obligatoryjną składkę na FP za dany miesiąc pracodawca  płatnik musi naliczać za te osoby, które:

• otrzymują pensję w wysokości nie niższej niż kwota minimalnego wynagrodzenia,

• podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

Dla pracownika te ubezpieczenia są obowiązkowe, więc jest tylko kwestia, jaką pensję pobiera zatrudniony. Przy czym obowiązek płacenia składki na FP powstaje, gdy pensja jest co najmniej równa kwocie minimalnego wynagrodzenia po jej przeliczeniu na okres miesiąca.

Za minimalną kwotę w przypadku pracowników w pierwszym roku pracy przyjmuje się przysługującą im najniższą stawkę, czyli 80 proc. pełnej kwoty minimalnej płacy (art. 104 ust. 1 ustawy z 20 kwietnia 2004 o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, tekst jedn. DzU z 2008 r. nr 69, poz. 415 ze zm.).

Patrząc wyłącznie na kwotę podstawy wymiaru składki emerytalnej i rentowej za grudzień, widać, że jest ona niższa niż pełne minimum, ale wyższa od 80 proc. tej wartości. Powstaje pytanie, czy zapłacić składkę na FP za ten miesiąc.

Trzeba jednak wziąć pod uwagę nie wysokość podstawy, lecz ocenić, jaką ma wysokość w przeliczeniu na miesiąc. Wynagrodzenie obliczyliśmy przyjmując za podstawę stawki minimalne zarówno przy pierwszym roku pracy, jak i następnym. Zatem, moim zdaniem, składkę na FP należy opłacić.