[b]Pracuję na umowę o pracę na 3/4 etatu, zarabiając brutto 900 zł. Dodatkowo prowadzę działalność gospodarczą, z której opłacam tylko składkę zdrowotną. Czy postępuję prawidłowo?[/b]

Niestety, czytelnik nie postępuje prawidłowo. Powinien obowiązkowo opłacać z działalności gospodarczej również składki emerytalno-rentowe.

[srodtytul]Wyłącznie z angażu[/srodtytul]

Zarówno stosunek pracy, jak i pozarolnicza działalność gospodarcza stanowią tytuły do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalno-rentowych oraz zdrowotnego. Jednak w razie zbiegu dwóch czy kilku takich tytułów zawsze umowa o pracę rodzi obowiązek w zakresie tych ubezpieczeń, natomiast z drugiego tytułu, czyli z racji prowadzenia własnej firmy, można opłacać składki fakultatywnie, na zasadzie dobrowolności, ale też nieautomatycznie. Trzeba bowiem pamiętać, że znaczenie odgrywa tu wysokość wynagrodzenia otrzymywanego z etatu.

[srodtytul]Ważna jest wysokość pensji[/srodtytul]

Osoby będące pracownikami a spełniające jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów podlegają tym ubezpieczeniom tylko ze stosunku pracy. Mogą one dobrowolnie, na swój wniosek, ubezpieczyć się z innych tytułów, z pewnym zastrzeżeniem, które wynika z art. 9 ust. 1a [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=184677]ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2007r. nr 11, poz. 74 ze zm.)[/link].

Mianowicie pracownicy, których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy, w przeliczeniu na okres miesiąca, jest niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów, a więc np. z działalności prowadzonej na własny rachunek.

Zatem kwestia dobrowolnego bądź obowiązkowego podlegania ubezpieczeniom z dodatkowej działalności zależy od kwoty wynagrodzenia osiąganego z pracy w firmie pracodawcy. Bez znaczenia pozostaje wymiar czasu pracy i uzależniona od tego wysokość płacy minimalnej. Osoby zatrudnione na część etatu nie mogą zarabiać mniej niż wynagrodzenie minimalne proporcjonalne do ich wymiaru godzin. W związku z tym pracownik, zatrudniony na 3/4 etatu z pensją 900 zł miesięcznie, powinien z tytułu własnej firmy opłacać obowiązkowo, oprócz zdrowotnej, również składki emerytalną, rentową i wypadkową. Składka chorobowa pozostaje dobrowolna.

[srodtytul]Zaległości trzeba uregulować[/srodtytul]

Jeżeli czytelnik jako przedsiębiorca dokonał zgłoszenia w ZUS tylko do ubezpieczenia zdrowotnego na druku ZUS ZZA i opłaca tylko składkę zdrowotną, to postępuje nieprawidłowo. Ma obowiązek tę sytuację naprawić. Po pierwsze, powinien złożyć w ZUS formularz wyrejestrowania z ubezpieczenia zdrowotnego ZUS ZWUA z datą wsteczną, tj. datą zgłoszenia. Po drugie, musi zgłosić się ponownie do ubezpieczeń emerytalnego, rentowych, wypadkowego, zdrowotnego oraz chorobowego, według woli, składając ZUS ZUA, również wpisując datę, od której powstał obowiązek ubezpieczeniowy.

Jeżeli osoba ta składała co miesiąc deklarację ZUS DRA (obowiązek taki nie występuje, gdy przedsiębiorca płaci minimalne składki tylko za siebie i ewentualnie osobę współpracującą), to musi poza tym sporządzić jej korekty. I wreszcie po trzecie, ma obowiązek obliczyć wysokość należnych składek za cały okres, od momentu zgłoszenia, i uiścić je wraz z odsetkami za zwłokę. Po dokonaniu ponownego zgłoszenia powstanie bowiem zaległość z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, która podlega zapłacie.

[ramka][b]Ile wynosi podstawa wymiaru[/b]

W przypadku składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe przedsiębiorców podstawę stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ogłoszonego na dany rok kalendarzowy. Składka w nowej wysokości obowiązuje od 1 stycznia do 31 grudnia danego roku. Przez cały 2009 r. obowiązuje stała podstawa wymiaru 1915,80 zł.

Natomiast dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych, które:

- rozpoczęły wykonywanie działalności gospodarczej nie wcześniej niż 25 sierpnia 2005 r.,

- nie prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej nie prowadziły pozarolniczej działalności,

- nie wykonują działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, dla którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej

Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne to zadeklarowana kwota, nie niższa niż 30 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia w danym roku. W 2009 r. jest to 382,80 zł (1276 zł x 30 proc.).[/ramka]