[b]– Przedsiębiorca jest wspólnikiem spółek: jawnej od 1999 r., z o.o. od 20 czerwca 2009 r., komandytowej od 21 lipca 2009 r. W spółce jawnej zatrudnia pracowników. Do ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego był zgłoszony w spółce jawnej i do tej pory tu były odprowadzane za niego składki. Ze spółki z o.o. nie płaci składki zdrowotnej. Czy w spółce jawnej przedsiębiorca może wykazywać podwójną składkę zdrowotną (za spółkę jawną i spółkę komandytową)? Jeśli nie, to co należy zrobić? Czy ze spółki jawnej powinien być wyrejestrowany, jeśli tak, to gdzie powinien być zgłoszony do ubezpieczeń, jakie dokumenty powinien złożyć w ZUS i jak prawidłowo powinien wypełnić deklaracje zgłoszeniowe (m.in. jakie dane identyfikacyjne płatnika składek, jaka podstawa do prowadzenia pozarolniczej działalności oraz jaki kod tytułu ubezpieczenia)? Jaki powinien być podany termin płatności na deklaracji rozliczeniowej: z kodem 2, 3 czy 4?[/b] – pyta czytelnik DOBREJ FIRMY.

Za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej. Tak stanowi art. 8 ust. 6 pkt 4 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=53FBB4C628C6C6D30AD1824CF2AD9669?id=184677]ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm., dalej ustawa systemowa)[/link].

Obowiązek ubezpieczeń w stosunku do nich istnieje od 1 stycznia 2003 r. Wobec tego od tego dnia wspólnik spółki jawnej podlega z tego tytułu obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu, zdrowotnemu, a ubezpieczeniu chorobowemu – dobrowolnie.

[srodtytul]Udziały w kilku firmach [/srodtytul]

Osoba prowadząca kilka rodzajów działalności jest objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z jednego z nich, wybranego przez siebie (art. 9 ust. 3 ustawy systemowej). Tak jest w przypadku czytelnika, który oprócz tego że jest wspólnikiem spółki jawnej, od lipca 2009 r. jest też wspólnikiem w spółce komandytowej, a od czerwca w spółce z o.o. Jednak posiadanie udziałów w spółce z o.o. nie ma tu znaczenia, jeżeli nie jest to spółka jednoosobowa. [b]Tytułem do ubezpieczeń jest bowiem wyłącznie bycie wspólnikiem jednoosobowej spółki z o.o.[/b]

Pozostają zatem dwa rodzaje działalności: wspólnik spółki jawnej i komandytowej. Z jednego z nich, tego przez siebie wybranego, czytelnik podlega ubezpieczeniom społecznym. Powinien sam się do nich zgłosić jako płatnik składek i jako osoba ubezpieczona.

[srodtytul]Trochę formalności[/srodtytul]

Jeżeli wspólnik został zgłoszony przez spółkę jawną, spółka powinna złożyć druk ZUS ZWUA i wyrejestrować go z ubezpieczeń z końcem danego miesiąca, a wspólnik powinien złożyć druk ZUS ZFA, podając swoje identyfikatory NIP i PESEL oraz zgłosić się do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego (od pierwszego dnia danego miesiąca) na druku ZUS ZUA z kodem 05 43 xx.

W sytuacji gdy wspólnik jest wspólnikiem w dwóch spółkach (jawnej i komandytowej), to ma obowiązek opłacania podwójnej składki na ubezpieczenie zdrowotne. Wynika to z art. 82 ust. 4 i 5 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=282315]ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2008 r. nr 164, poz. 1027 ze zm.)[/link].

Zatem w składanej deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA powinien wykazać podwójną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne: 2 x 75 proc. przeciętnego wynagrodzenia, tj. 4983,14 zł (2 x 2491,57 zł), i od tej podstawy naliczyć składkę zdrowotną. Jest należna w podwójnej wysokości już za lipiec.

Składki na ubezpieczenia społeczne powinny być natomiast naliczone od zadeklarowanej kwoty, nie niższej jednak niż 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia. W 2009 r. minimalna podstawa, od której składki muszą być płacone, wynosi 1915,80 zł.

[srodtytul]Kod wskazuje termin [/srodtytul]

W przypadku gdy spółka jawna zatrudnia pracowników, w pole termin płatności w deklaracji ZUS DRA wspólnik powinien wpisać 4. Tym kodem oznacza się bowiem deklaracje składane do 15 następnego miesiąca za miesiąc poprzedni.

Taki termin obowiązuje wspólników spółek (jednoosobowych z ograniczoną odpowiedzialnością, cywilnych, jawnych, komandytowych, partnerskich), którzy opłacają składki wyłącznie za siebie, natomiast spółka zatrudnia pracowników lub inne osoby podlegające z tego tytułu ubezpieczeniom.

Ten termin obowiązuje również osoby podlegające dobrowolnie ubezpieczeniu zdrowotnemu.

[ramka][b]Deklarację wystarczy złożyć raz[/b]

Gdy wspólnik zgłosi się do ubezpieczeń sam jako płatnik składek i złoży za siebie pierwszą deklarację rozliczeniową ZUS DRA, kolejnej deklaracji składać nie musi. Ale tylko wtedy, gdy nic się nie zmieniło w stosunku do danych wykazanych w poprzednio złożonym dokumencie. [/ramka]